Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2016

redukcji chemicznej, w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych i mineralogicznych,
a także wprowadzenia zwolnienia dla zakładów energochłonnych, stosowanego w trybie
zwrotu części zapłaconej od energii elektrycznej wykorzystanej przez te zakłady
w prowadzonej działalności gospodarczej.
Strumień dochodów podatkowych w 2016 r. będzie również determinowany przez efekty
realizowanych zadań mających na celu zwiększenie stopnia przestrzegania przepisów
podatkowych i poprawę efektywności administracji podatkowej.
W 2016 r., w stosunku do bieżącego roku, zostanie ponownie zwiększony udział gmin1
we wpływach z podatku PIT. Łączny udział jednostek samorządu terytorialnego
we wpływach z PIT wzrośnie w 2016 r. z 49,52% do 49,64%. W przypadku podatku CIT
udział jednostek samorządu terytorialnego pozostanie na poziomie z 2015 r., tj. 22,86%.
Dochody budżetu państwa w latach 2014-2016 prezentuje poniższa tablica:
Wyszczególnienie
2015
2016

Jedn.
2014
PW
Prognoza
1
2
3
4
5
Dochody budżetu państwa
tys. zł
283.542.707
291.422.967
296.879.236
Dynamika nominalna
%
101,6
102,8
101,9
Dynamika realna
%
101,6
103,05
100,2
W relacji do PKB
%
16,4
16,2
15,7

3. Dochody podatkowe
Zgodnie z prognozą, dochody podatkowe w 2016 r. wyniosą 268.443.000 tys. zł,
tj. o 4,4% nominalnie więcej w stosunku do prognozowanego wykonania w 2015 r. Relacja
tych dochodów do PKB w 2016 r wyniesie 14,2% i zmniejszy się w porównaniu do 2015 r.
o 0,1 pkt proc.





1 Zgodnie z art. 89 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
24
Dochody podatkowe budżetu państwa w latach 2014-2016 prezentuje poniższa tablica:
Wyszczególnienie
2015
2016

Jedn.
2014
PW
Prognoza
1
2
3
4
5
Dochody podatkowe
w tym:
tys. zł
254.780.984
257.239.000
268.443.000
Podatek od towarów i usług
124.262.243
121.000.000
128.370.000

Podatek akcyzowy
61.570.439
62.886.000
64.020.000

Podatek od gier
1.234.718
1.360.000
1.383.000

Podatek dochodowy od osób
prawnych
23.266.188
25.700.000
26.440.000

Podatek dochodowy od osób
fizycznych
43.021.971
44.843.000
46.700.000

Podatek od wydobycia
niektórych kopalin
1.425.044
1.450.000
1.530.000

Podatki zniesione
382
0
0

Dynamika nominalna dochodów
podatkowych
%
105,4
101,0
104,4
Dynamika realna dochodów
podatkowych
%
105,4
101,1
102,6
W relacji do PKB
%
14,7
14,3
14,2
3.1. Podatek od towarów i usług
Dochody budżetu państwa z podatku od towarów i usług w 2016 r. prognozowane
są w wysokości 128.370.000 tys. zł. W stosunku do prognozowanego wykonania w 2015 r.
oznacza to wzrost o 6,1%. Relacja tych dochodów do PKB wyniesie w 2016 r. 6,8%
i zwiększy się w porównaniu do 2015 r. o 0,1 pkt proc.
Ze względu na charakter podatku VAT, który co do zasady obciąża finalnych odbiorców
towarów i usług na terenie kraju, wysokość wpływów z tego podatku uzależniona jest przede
wszystkim od poziomu i struktury popytu krajowego. żłównym elementem popytu krajowego,
który determinuje zdecydowaną część bazy podatku VAT jest z kolei spożycie prywatne,
które zgodnie z prognozą makroekonomiczną wzrośnie nominalnie w 2016 r. o 5,5%.
Na wysokość dochodów z VAT w 2015 r. wpływ będą również miały zmiany systemowe.
Ujemny wpływ na dochody w 2016 r. będzie miało wprowadzenie z dniem 1 lipca 2015 r.
50% odliczenia podatku VAT przy nabyciu paliw do samochodów osobowych i innych
pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, w ramach
25
kompleksowego uregulowania zasad odliczania podatku VAT w zakresie ww. pojazdów
samochodowych, oraz innych wydatków związanych z tymi pojazdami, wprowadzonych
ustawą z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych
innych ustaw. Zmiana ta jest związana z implementacją decyzji wykonawczej Rady Europy
upoważniającej Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo
od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu
od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 353 z 28.12.2013 r., s. 51).
Zgodnie z ustawą z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego
mieszkania przez młodych ludzi nastąpiła zmiana zasad promowania przez państwo
budownictwa mieszkaniowego poprzez zastąpienie mechanizmu częściowego zwrotu
wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym rządowym programem wsparcia
osób do 35 roku życia w nabyciu pierwszego, nowego mieszkania (program Mieszkanie
dla młodych). Zmiana systemu pomocy państwa w zakresie budownictwa mieszkaniowego
spowoduje, że zwroty VAT od niektórych wydatków związanych z budownictwem
mieszkaniowym, skumulowane głównie w 2014 r., będą w kolejnych latach wygasały.
Pozytywnie na poziom dochodów z podatku VAT wpłynie także realizowanie działań
zwiększających stopień przestrzegania przepisów podatkowych i poprawiających
efektywność administracji podatkowej.
Należy zauważyć, że w 2016 r. nie wystąpią jednorazowe efekty wprowadzenia zmian
w zakresie rozliczania VAT od importu przez podmioty upoważnione (AEO).
Efekt ten wystąpił w 2015 r. i jednorazowo przesunął strumień wpływów z VAT. W 2016 r.
efekt taki nie wystąpi.
3.2. Podatek akcyzowy
Prognozowane w 2016 r. dochody budżetu państwa z podatku akcyzowego wynoszą
64.020.000 tys. zł, co oznacza 1,8% wzrost w stosunku do prognozowanego wykonania
w 2015 r. Relacja dochodów budżetu państwa z tego źródła do PKB wyniesie w 2016 r. 3,4%
i zmniejszy się w porównaniu do 2015 r. o 0,1 pkt proc.
Prognoza dochodów z podatku akcyzowego w 2016 r. została sporządzona
przy uwzględnieniu aktualnej projekcji wskaźników makroekonomicznych, prognozy zmiany
wielkości sprzedaży głównych wyrobów akcyzowych oraz ujemnego skutku zmiany
systemowej dotyczącej wprowadzenia preferencji podatkowych w zakresie podatku
akcyzowego od energii elektrycznej.
Preferencje podatkowe polegają na wprowadzeniu zwolnienia bezpośredniego
dla wszystkich podatników akcyzy od energii elektrycznej wykorzystywanej do celów redukcji
26
chemicznej, w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych i mineralogicznych, a także
wprowadzenia zwolnienia dla zakładów energochłonnych, stosowanego w trybie zwrotu
części akcyzy zapłaconej od energii elektrycznej wykorzystanej przez te zakłady
w prowadzonej działalności gospodarczej.
Dodatkową zmianą w podatku od energii elektrycznej, mogącą obniżyć dochody budżetu
państwa z podatku akcyzowego od energii elektrycznej, jest zmiana polegająca
na zmniejszeniu obciążeń fiskalnych nałożonych na podmioty zajmujące się wydobyciem
węgla kamiennego i produkcją koksu. Regulacja przewiduje możliwość stosowania niższej
stawki akcyzy na energię elektryczną (3 zł za megawatogodzinę) zużywaną w procesie
wydobycia i przeróbki wyrobów o kodzie CN 2701 (np. węgiel) na terenie zakładów
górniczych będących podatnikami akcyzy od energii elektrycznej lub zużywaną w produkcji
wyrobów o kodzie CN 2704 (np. koks) w procesie odgazowania wyrobów o kodzie CN 2701
przez podmioty będące podatnikami akcyzy. Regulacja ma na celu poprawę
konkurencyjności polskich przedsiębiorców poprzez obniżenie kosztów ich działalności
i skuteczniejszą rywalizację rynkową z firmami zagranicznymi.
Na 2016 r. nie przewiduje się innych zmian w zakresie wysokości stawek podatku
akcyzowego.
3.3. Podatek od gier
Dochody budżetu państwa na 2016 r. prognozowane są w wysokości 1.383.000 tys. zł.
Prognozowana wysokość dochodów uwzględnia skutki finansowe zmian systemowych
wprowadzonych ustawą z 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych,
która wprowadza m.in. ułatwienia dla prowadzenia działalności w Polsce w zakresie
określonych gier hazardowych dla spółek unijnych i z krajów Europejskiego Stowarzyszenia
Wolnego Handlu (EFTA).
3.4. Podatek dochodowy od osób prawnych
Dochody budżetu państwa z podatku dochodowego od osób prawnych w 2016 r.
prognozowane są w wysokości 26.440.000 tys. zł, co oznacza, że dochody te wzrosną
o 2,9% w stosunku do prognozowanego wykonania w 2015 r. Relacja tych dochodów
do PKB w 2016 r. wyniesie 1,4% i pozostanie na poziomie z 2015 r.
Podstawowym indykatorem bazy podatkowej podatku dochodowego od osób prawnych
jest wzrost gospodarczy i jego struktura, jednakże bezpośrednia transmisja bieżącej sytuacji
gospodarczej na dochody podatkowe, rejestrowane w danym roku ulega znacznej
modyfikacji za sprawą niektórych elementów systemu podatkowego. żłównymi takimi
27
elementami są preferencje podatkowe polegające na możliwości rozliczania strat
z lat ubiegłych oraz istnienie kilku metod opłacania zaliczek na podatek.
Zgodnie z regulacjami ustawowymi okres rozliczania strat ograniczony jest do 5 lat,
a w jednym roku nie można rozliczyć więcej niż 50% strat z ostatnich 5-ciu lat.
Biorąc pod uwagę, że poziom poniesionych strat w latach 2010-2014 był znacząco wyższy
niż w latach wcześniejszych (w porównaniu do lat 2005 -2009) przewiduje się, że 2016 r.
będzie kolejnym rokiem, w którym podatnicy odliczą od bieżącego dochodu straty w dużej
wysokości. Ograniczy to wzrost wpływów podatkowych, ponieważ odliczanie strat
z lat ubiegłych zmniejsza bieżące zobowiązania podatkowe przedsiębiorstw.
Innym elementem systemowym, który wpływa na bieżący poziom dochodów podatkowych
jest możliwość skorzystania przez podatników z uproszczonej formy płatności zaliczek
na podatek2 w trakcie trwania roku podatkowego. Oznacza to, że podatnicy, którzy wybiorą
tę formę wpłacania zaliczek, będą wpłacali podatek w oparciu o podatek należny wykazany
w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Jeżeli w tym zeznaniu
nie wykazali podatku należnego, będą wpłacali zaliczki miesięczne wynikające z zeznania
złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Jeżeli również w tym
roku podatnicy nie wykazali podatku należnego, nie są możliwe wpłaty zaliczek
w uproszczonej formie. Ostateczne rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku
podatkowego – w tzw. rozliczeniu rocznym.
Prognozując dochody z podatku dochodowego od osób prawnych uwzględniono również
wpływ zmian w przepisach. Od stycznia 2016 r. będą obowiązywać nowe regulacje
m.in. dotyczące tworzenia i prowadzenia przyzakładowych żłobków i przedszkoli przez
pracodawców. Rozwiązania te umożliwiają pracodawcom m. in. zaliczenie do kosztów
uzyskania przychodów kosztów poniesionych na utworzenie żłobka (klubu dziecięcego)
lub przedszkola zakładowego oraz zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów
limitowanych wydatków, ponoszonych przez pracodawcę na prowadzenie przyzakładowego
żłobka (klubu dziecięcego) lub przedszkola albo sfinansowanie dziennego opiekuna
oraz na dopłaty dla dzieci pracowników uczęszczających do innego żłobka
(klubu dziecięcego) lub przedszkola.



2 Zasada ta sprowadza się do tego, że w trakcie roku podatnik opłaca stałą zaliczkę na podatek w wysokości
1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego złożonego w roku poprzednim (tj. za rok
poprzedni w stosunku do roku złożenia zeznania).
28