Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki

Druk nr 287

Warszawa, 28 lutego 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja


Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy - Przepisy
wprowadzające ustawy reformujące
system nauki.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Urszulę Augustyn.


(-) Małgorzata Adamczak; (-) Urszula Augustyn; (-) Tadeusz Aziewicz;
(-) Leszek Blanik; (-) Łukasz Borowiak; (-) Jacek Brzezinka; (-) Beata
Bublewicz; (-) Janusz Cichoń; (-) Czesław Czechyra; (-) Krzysztof
Gadowski; (-) John Abraham Godson; (-) Teresa Hoppe; (-) Roman Kaczor;
(-) Bożena Kamińska;
(-) Krystyna
Kłosin;
(-) Ewa
Kołodziej;
(-) Zbigniew Konwiński; (-) Sławomir Kowalski; (-) Jacek Kozaczyński;
(-) Jerzy Kozdroń; (-) Ligia Krajewska; (-) Józef Lassota; (-) Tomasz Lenz;
(-) Izabela Katarzyna Mrzygłocka; (-) Killion Munyama; (-) Małgorzata
Niemczyk; (-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Marzena Okła-Drewnowicz;
(-) Janina Okrągły; (-) Maciej Orzechowski; (-) Witold Pahl; (-) Julia
Pitera; (-) Agnieszka Pomaska; (-) Halina Rozpondek; (-) Krystyna Sibińska;
(-) Henryk Siedlaczek; (-) Wiesław Suchowiejko;
(-)


Paweł Suski;
(-) Michał Szczerba; (-) Grzegorz Sztolcman; (-) Tomasz Szymański;
(-) Marcin Święcicki; (-) Piotr Tomański; (-) Radosław Witkowski;
(-) Renata Zaremba; (-) Ryszard Zawadzki.
PROJEKT

USTAWA
z dnia 2012 r.
o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki

Art. 1. W ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. - Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące system nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 620 i Nr 155, poz. 1036) w art. 32 ust. 3
otrzymuje brzmienie:
„3. Jednostki naukowe, o których mowa w ust. 2, zostaną ocenione przez Komitet
Ewaluacji Jednostek Naukowych w terminie do dnia 30 września 2013 r. Na podstawie
tej oceny zostanie im przyznana kategoria A+, A, B lub C.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem ……….. 2012 r.


UZASADNIENIE

1. Potrzeba i cel zmiany ustawy
Zgodnie z obecnie obowiązującym przepisem art. 32 ust. 3 ustawy z dnia 30
kwietnia 2010 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki, jednostki
naukowe, które w 2010 r. otrzymały kategorie naukowe na podstawie przepisów ustawy
z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki mają zostać ocenione
przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych w terminie nie dłuższym niż 24 miesiące
od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania
nauki, tj. do dnia 30 września 2012 r.
Proponowana zmiana to przesunięcie terminu przeprowadzenia kompleksowej
oceny działalności naukowej jednostek naukowych o jeden rok kalendarzowy tj.
do roku 2013. Ponieważ wejście w życie rozporządzenia regulującego proces oceny
jednostek naukowych jest planowane na I kwartał 2012 r. pozostawienie bez zmiany
terminu przeprowadzenia oceny spowodowałoby, że jednostki naukowe miałyby zbyt
mało czasu na dostosowanie się do wymogów, jakie postawiły przed nimi nowe
przepisy. Biorąc powyższe pod uwagę, należy spodziewać się, że proponowane
przesunięcie terminu przeprowadzenia oceny będzie korzystne dla jednostek
naukowych, ponieważ będą one miały więcej czasu na dostosowanie się do nowych
kryteriów oceny działalności naukowej.
2. Charakterystyka stanu obecnego
Przyszła ocena parametryczna będzie miała charakter kompleksowy i obejmie
ponad 1000 jednostek naukowych. Przepisy wykonawcze do art. 44 ust. 2 ustawy o
zasadach finansowania nauki z 2010 r., określające kryteria i tryb przyznawania
jednostkom kategorii naukowej, które nie zostały jeszcze wydane, nakładają na
jednostki naukowe obowiązek rzetelnego udokumentowania poziomu naukowego
prowadzonych badań naukowych lub prac rozwojowych oraz wyników działalności za
lata 2008-2011, jak również wymóg szczegółowej weryfikacji przedstawianych danych.
Poprzednia ocena parametryczna jednostek naukowych przeprowadzona w 2010
roku przez Radę Nauki na podstawie ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach
finansowania nauki, uwzględniała wyniki działalności jednostek naukowych w latach
2006 – 2009. W myśl art. 41 ust. 1 pkt 1 Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych
dokonuje kompleksowej oceny jakości działalności jednostek naukowych nie rzadziej niż
co 4 lata. Utrzymanie dotychczasowego brzmienia art. 32 ust. 3 ustawy Przepisy
wprowadzające ustawy reformujące system nauki, tj. terminu 24 miesięcy, w ciągu
których musi zostać przeprowadzona kolejna ocena oznaczałoby, że ewaluacji podlegać
będzie działalność jednostek prowadzona w latach 2008-2011. Oznaczałoby to, że lata
2008 i 2009 ocenione byłyby dwukrotnie. Przesunięcie terminu ponownej oceny
spowoduje, że dotyczyć ona będzie lat 2009-2012, a zatem ograniczony zostanie okres,
dla którego ocena byłaby dwukrotna.
W celu bardziej efektywnego zarządzania jednostkami funkcjonującymi w ramach
systemu nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce, tworzony jest system POL-on, którego
podstawowym celem jest przechowywanie i archiwizowanie aktualnej i globalnej bazy
danych o jednostkach naukowych i nauce polskiej. W pełni operacyjny POL-on będzie
zatem odgrywał bardzo istotną rolę w procesie gromadzenia danych. Uproszczeniu
ulegnie proces przygotowania niezbędnych danych przez jednostki naukowe, ponieważ
składana przez nie ankieta jednostki, zawierająca informacje stanowiące podstawę do
oceny działalności naukowej, uzupełniana będzie automatycznie o dane zawarte w
systemie POL-on. Dostarczane w ten sposób dane będą charakteryzowały się nie tylko
wyższą jakością ale też możliwością bardziej rzetelnej ich weryfikacji, przy czym
wymagać będą znacznie mniejszego nakładu pracy ponoszonego przez jednostki
naukowe.

3. Przewidywane skutki zmiany ustawy
Proponowana zmiana ustawy nie przyniesie negatywnych skutków społecznych i
gospodarczych. Należy podkreślić, że proponowana zmiana terminu jest wynikiem
wniosków i opinii jednostek naukowych zgłoszonych w trakcie konsultacji
nowego systemu parametryzacji i nie będzie miała negatywnych skutków dla
jednostek naukowych. Wyniki ostatniej oceny parametrycznej, która została
przeprowadzona w roku 2010 przez Radę Nauki na podstawie ustawy z dnia 8
października 2004 r. o zasadach finansowania nauki,
i nadane w tym procesie kategorie naukowe, z uwagi na niską dynamikę procesu zmian
w działalności jednostek naukowych, są wciąż aktualne. Przesunięcie terminu kolejnej
oceny działalności naukowej o 1 rok zapewni zatem jednostkom naukowym więcej
czasu na dostosowanie się do wymogów, które zostaną przed nimi postawione w
procesie nowej oceny, co będzie miało korzystny wpływ na rozwój tych jednostek.
Przesunięcie terminu dokonania oceny parametrycznej nie przyniesie
negatywnych konsekwencji dla jednostek naukowych , które w wyniku oceny
parametrycznej przeprowadzonej w roku 2010 otrzymały kategorię C, ani na ocenę tych
jednostek, które powstały po zakończeniu procesu tej oceny lub uległy w tym okresie
przekształceniom organizacyjnym (połączenie lub podział jednostek naukowych).
Kwestie dotyczące postępowania w ww. przypadkach rozwiązane zostaną poprzez
wprowadzenie stosownych przepisów w przygotowywanych obecnie przez Ministerstwo
dwóch projektach rozporządzeń Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego:
1. rozporządzeniu w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej
jednostkom naukowym (planowany termin wejścia w życie – II kwartał br.),
2. rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie w sprawie kryteriów i trybu
przyznawania oraz rozliczania środków finansowych na naukę na finansowanie
działalności statutowej (skierowane do uzgodnień resortowych i konsultacji społecznych
w dniu 23 lutego br.).
Proponowane w ww. rozporządzeniach uregulowania zapobiegną ewentualnym
negatywnym skutkom zmiany terminu oceny jednostek naukowych kategorii C, lub
jednostek, które z ww. przyczyn nie mają kategorii naukowej.
Przedstawiona propozycja zmiany ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. – Przepisy
wprowadzające ustawy reformujące system nauki nie spowoduje również
negatywnych skutków finansowych dla budżetu państwa. Finansowanie
działalności statutowej jednostek naukowych będzie się odbywać zgodnie z obecnie
obowiązującymi przepisami w ramach środków finansowych zaplanowanych w budżecie
państwa w części 28 – Nauka. Przesunięcie terminu oceny pozwoli lepiej określić
zasady, na jakich zostanie ona przeprowadzona, co pozytywnie wpłynie na dalszy
rozwój jednostek naukowych.
Projektowana regulacja nie jest objęta zakresem prawa Unii Europejskiej.