Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Druk nr 265

Warszawa, 10 lutego 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja






Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:



- o zmianie ustawy o świadczeniach
rodzinnych.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Stanisława Szweda.



(-) Adam Abramowicz; (-) Andrzej Adamczyk;
(-)


Waldemar Andzel;
(-) Dorota
Arciszewska-Mielewczyk;
(-) Jan Krzysztof Ardanowski;
(-) Iwona Ewa Arent; (-) Marek Ast; (-) Zbigniew Babalski; (-) Piotr
Babinetz; (-) Barbara Bartuś; (-) Andrzej Bętkowski; (-) Mariusz Błaszczak;
(-) Zbigniew Chmielowiec; (-) Witold Czarnecki; (-) Arkadiusz Czartoryski;
(-) Edward
Czesak;
(-) Leszek
Dobrzyński;
(-) Zbigniew
Dolata;
(-) Andrzej Duda; (-) Jan Dziedziczak; (-) Tadeusz Dziuba; (-) Jacek
Falfus; (-) Anna Fotyga; (-) Zbigniew Girzyński; (-) Szymon Giżyński;
(-) Kazimierz Gołojuch; (-) Małgorzata Gosiewska;
(-)


Artur Górski;
(-) Tomasz Górski; (-) Czesław Hoc;
(-)


Adam Hofman;
(-)


Józefa
Hrynkiewicz; (-) Michał Jach; (-) Wiesław Stanisław Janczyk; (-) Wojciech
Jasiński; (-) Andrzej Jaworski; (-) Tomasz Kaczmarek; (-) Mariusz
Kamiński; (-) Izabela Kloc; (-) Sławomir Kłosowski; (-) Lech Kołakowski;
(-) Robert Kołakowski; (-) Henryk Kowalczyk; (-) Leonard Krasulski;
(-) Marek Kuchciński; (-) Zbigniew Kuźmiuk; (-) Adam Kwiatkowski;
(-) Krzysztof Lipiec; (-) Maciej Łopiński; (-) Marzena Machałek; (-) Ewa
Malik; (-) Maciej Małecki; (-) Gabriela Masłowska; (-) Jerzy Materna;
(-) Grzegorz Matusiak; (-) Marek Matuszewski;
(-)


Beata Mazurek;
(-) Kazimierz Moskal; (-) Piotr Naimski; (-) Maria Nowak; (-) Marek
Opioła; (-) Jacek Osuch; (-) Stanisław Ożóg; (-) Anna Paluch; (-) Krystyna
Pawłowicz; (-) Bolesław Grzegorz Piecha; (-) Stanisław Pięta; (-) Dariusz
Piontkowski; (-) Stanisław Piotrowicz; (-) Marek Polak; (-) Piotr Polak;
(-) Piotr Pyzik; (-) Elżbieta Rafalska; (-) Adam Rogacki; (-) Jarosław
Rusiecki; (-) Bogdan Rzońca; (-) Małgorzata Sadurska; (-) Jacek Sasin;
(-) Grzegorz Schreiber; (-) Jarosław Sellin; (-) Stefan Strzałkowski;
(-) Marek
Suski;
(-) Krzysztof
Szczerski;
(-) Jolanta
Szczypińska;
(-) Andrzej Szlachta; (-) Jerzy Szmit; (-) Stanisław Szwed; (-) Beata Szydło;
(-) Janusz niadek; (-) Jacek wiat; (-) Krzysztof Tchórzewski; (-) Robert
Telus; (-) Ryszard Terlecki; (-) Grzegorz Tobiszowski; (-) Jan Tomaszewski;
(-) Kazimierz
Michał
Ujazdowski;
(-) Jan
Warzecha;
(-) Witold
Waszczykowski; (-) Jadwiga Wiśniewska; (-) Elżbieta Witek; (-) Marcin
Witko; (-) Grzegorz Adam Woźniak; (-) Sławomir Zawiślak; (-) Łukasz
Zbonikowski; (-) Jarosław Zieliński; (-) Kosma Złotowski; (-) Maria Zuba;
(-) Wojciech Zubowski.











Projekt

Ustawa
z dnia ..................... 2012 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Art. 1
W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. z 2006 r.
Nr 139 poz. 992 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) Art. 17 otrzymuje brzmienie:
"Art. 17. 1. wiadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej
pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) innym osobom, na których, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. -
Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.), ciąży obowiązek
alimentacyjny, z wyjątkiem osób legitymujących się znacznym stopniem
niepełnosprawności,
3) opiekunowi faktycznemu dziecka
- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu
sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności
łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej
osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej „egzystencji oraz
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego
leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym
stopniu niepełnosprawności.
1a. Osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek
alimentacyjny, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy nie ma
osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu, albo gdy ta osoba legitymuje się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
3. wiadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 520,00 zł miesięcznie.
4. wiadczenie pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca
1

się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień zaś należną kwotę
świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę, z zastrzeżeniem art. 24 i 24a.
5.
wiadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli: osoba sprawująca opiekę ma
ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka
przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia
emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia
kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
1a) w rodzinie osoby wymagającej opieki zostało ustalone prawo do świadczenia
pielęgnacyjnego;
2) osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem
rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem, na której ciąży obowiązek
alimentacyjny, albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub
rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym
ośrodku szkolno-wychowawczym, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż
5 dni w tygodniu, z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej;
3) osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na osobę
wymagającą opieki;
4) osoba w rodzinie ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym
mowa w art. 10, albo do świadczenia pielęgnacyjnego na tę lub inną osobę w rodzinie
lub poza rodziną;
5) na osobę wymagającą opieki członek rodziny jest uprawniony za granicą
doświadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o
zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej".

Art. 2.
Sprawy o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, w których wnioski o ustalenie
tego prawa wpłynęły do organów przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
podlegają rozpatrzeniu na zasadach określonych w przepisach dotychczasowych.

Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




2

Uzasadnienie
Instytucja świadczenia pielęgnacyjnego została faktycznie wprowadzona do
polskiego systemu świadczeń rodzinnych w dniu 1 maja 2004 r. Jej pierwotnym
założeniem, które zachowało swoje znaczenie do dnia dzisiejszego, było zapewnienie
osobom, które dla sprawowania opieki nad niepełnosprawną osobą bliską, rezygnują z
zatrudnienia bądź takiego zatrudnienia nie podejmują, swoistej rekompensaty finansowej.
Zatem świadczenie pielęgnacyjne w swojej istocie nie jest nagrodą za sprawowanie
opieki nad bliską osobą niepełnosprawną, lecz jest instytucją pomocy ze strony
państwa w sytuacjach, w których choroba, a w konsekwencji niepełnosprawność osoby
bliskiej, wymuszają rezygnację albo nie podejmowanie zatrudnienia.
Instytucja świadczenia pielęgnacyjnego była przedmiotem wielu działań
nowelizacyjnych - na chwilę obecną, w siedmioletnim okresie jej funkcjonowania -
dziesięciu. Doprowadziło to do sytuacji, w której przepisy prawa dotyczące materii
świadczenia pielęgnacyjnego są niespójne same ze sobą, jak i z orzecznictwem
Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów administracyjnych. Co więcej, nieprecyzyjne
przepisy budzą bardzo wiele kontrowersji w organach administracji pierwszej
instancji, które zajmują się w pierwszej kolejności sprawami o ustalenie prawa do
takich świadczeń. Konsekwentnie, część spraw z pierwszej instancji, wskutek
wniesionych odwołań przechodzi do rozpoznania przez Samorządowe Kolegia
Odwoławcze oraz w przypadku skarg na decyzje Kolegiów; przez Wojewódzkie Sądy
Administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny.
wiadczenie pielęgnacyjne stało się, począwszy od około połowy 2010 r.
obiektem znacznej części wniosków osób fizycznych o udzielenie pomocy ze strony
organów Państwa. Wynika to po części z faktu nagłośnienia wyroku Trybunału
Konstytucyjnego w tej sprawie, jak i stosunkowo wysokiej, jak na świadczenia
rodzinne, kwoty comiesięcznego wsparcia (520 zł), skorelowanego z opłacanym z budżetu
państwa, składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Duże zainteresowanie tym
świadczeniem oraz nieprecyzyjne przepisy doprowadziły w konsekwencji do sytuacji, w
których wiele spraw o ustalenie prawa zostało rozpoznanych przez organy l instancji
zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów prawa, co z kolei budziło sprzeciw tak
3