Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

zostanie opublikowany w tym dniu – kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
Proponowany art. 130d dotyczy kwestii prowadzenia ewidencji. Obowiązek jej
prowadzenia będzie wynikał z art. 130d ust. 1. Zgodnie z tym przepisem ewidencja ta
będzie musiała spełniać wymogi wyraźnie sprecyzowane w art. 63c rozporządzenia
282/2011 w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r. Ewidencja ta będzie
musiała zawierać:
a) oznaczenie państwa członkowskiego konsumpcji, na rzecz którego świadczona jest
usługa,
b) rodzaj świadczonej usługi,
c) datę świadczenia usługi,
d) podstawę opodatkowania ze wskazaniem użytej waluty,
e) wszelkie dalsze kwoty podwyższające lub obniżające podstawę opodatkowania,
f) zastosowaną stawkę VAT,
g) kwotę należnego VAT ze wskazaniem użytej waluty,
h) datę i kwotę otrzymanych płatności,
i) wszelkie płatności zaliczkowe otrzymane przed świadczeniem usługi,
j) w przypadku gdy wystawiono fakturę – informacje zawarte na fakturze,
k) nazwisko/nazwę usługobiorcy, jeżeli są znane podatnikowi,
l) informacje wykorzystywane do określenia miejsca, w którym usługobiorca ma
siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, lub zwykłe miejsce pobytu.
W proponowanym art. 130d ust. 2 i 3 reguluje się sposób udostępniania
i przechowywania ewidencji przez podatnika. Art. 130d ust. 2 wskazuje, że ewidencja
ta powinna być udostępniona przez podatnika drogą elektroniczną na każde żądanie
państwa członkowskiego identyfikacji oraz państwa członkowskiego konsumpcji.
Zgodnie z proponowanym art. 130d ust. 3 powinna być ona przechowywana przez
okres 10 lat od zakończenia roku, w którym dokonano świadczenia usług
telekomunikacyjnych, nadawczych lub elektronicznych. Jest to okres zasadniczo
dłuższy niż określony w art. 112 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnicy są
obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz
wszystkie dokumenty, w szczególności faktury, związane z tym rozliczaniem do czasu
upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Należy wskazać, że
10-letni
okres
dla ewidencji MOSS wynika bezpośrednio z przepisów
implementowanej dyrektywy VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia
13

2015 r. (art. 369 ust. 2 dla procedury nieunijnej oraz z art. 369k ust. 2 dla procedury
unijnej). Wymóg ten obowiązuje zatem wszystkie podmioty, które na terenie UE
zgłoszą chęć rozliczania podatku VAT przez mały punkt kompleksowej obsługi.
W zakresie procedury nieunijnej projekt ustawy przewiduje zmiany w obrębie obecnie
obowiązującej procedury dotyczącej podmiotów zagranicznych świadczących na
terytorium Unii Europejskiej usługi elektroniczne osobom niepodlegającym
opodatkowaniu. Procedura ta od dnia 1 stycznia 2015 r. ulega zgodnie
z projektowanymi przepisami (implementującymi art. 5 pkt 6–14 dyrektywy
2008/8/WE) rozszerzeniu i obejmie swoim zakresem – oprócz usług elektronicznych –
usługi telekomunikacyjne oraz nadawcze. Zatem, w związku z ww. rozszerzeniem,
należy uzupełnić o te kategorie usług dotychczasowe przepisy w tytule rozdziału 7
działu XII w art. 131 ust. 2 pkt 4, art. 132 ust. 1, 5 i 7, art. 133 ust. 4 i 6 oraz w art. 134
ust. 3 ustawy o VAT.
W art. 131 pkt 3 ustawy o VAT proponuje się uchylenie definicji „osób
niepodlegających opodatkowaniu, przez które rozumie się osoby prawne, jednostki
organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne niebędące
podatnikami VAT. W miejsce tego pojęcia proponuje się w przepisach przedmiotowej
procedury odniesienie wprost do „osób niebędących podatnikami, o których mowa
w art. 28a”. Zmiana ta została odzwierciedlona w projektowanym art. 132 ust. 1 ustawy
o VAT. Należy zaznaczyć, że definicja pojęcia „podmioty zagraniczne” nie ulega
zmianie i tak jak dotychczas będzie oznaczała „osoby prawne, jednostki organizacyjne
niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nieposiadające siedziby
działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej
na terytorium UE, wykonujące czynności podlegające opodatkowaniu VAT na
terytorium UE, które nie zarejestrowały swojej działalności gospodarczej na terytorium
UE i wobec których nie powstaje wymóg identyfikacji na potrzeby VAT na terytorium
państwa członkowskiego”.
W art. 132 ust. 4 zaproponowano wykreślenie odniesienia do „aplikacji informatycznej
udostępnionej w Biuletynie Informacji Publicznej”. Na potrzeby procedur
szczególnych dotyczących usług telekomunikacyjnych, nadawczych oraz
elektronicznych nie będzie bowiem funkcjonowała aplikacja informatyczna (tj. taka,
która obecnie funkcjonuje w odniesieniu do usług elektronicznych). W celu
sformalizowania kontaktu podatnika z organem podatkowym opracowane zostaną
14

natomiast interaktywne formularze: zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania
z procedur szczególnych dotyczących usług telekomunikacyjnych, nadawczych oraz
elektronicznych oraz deklaracji VAT. W przypadku natomiast, gdy podatnik nie
kwalifikuje się do korzystania z procedury nieunijnej, Naczelnik Drugiego Urzędu
Skarbowego Warszawa-Śródmieście wydaje postanowienie, na które służy zażalenie,
o odmowie przyjęcia ww. zgłoszenia (zgodnie z proponowanym art. 132 ust. 5a).
Podmiot zagraniczny będzie powiadamiany o wydaniu takiego postanowienia również
za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Proponowany art. 132 ust. 6 ustawy o VAT określa sytuacje, w których podatnik
korzystający z procedury nieunijnej ma obowiązek zawiadomić Naczelnika Drugiego
Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście o wszelkich zmianach dotyczących
danych czy też działalności w związku z tą procedurą. Katalog tych sytuacji zarówno
dla procedury unijnej, jak i nieunijnej został ujednolicony. Należy wskazać, że
pozostawienie przepisu art. 132 ust. 6 w obecnie obowiązującym brzmieniu stałoby
w sprzeczności z treścią art. 57h rozporządzenia 282/2011 zarówno w odniesieniu do
zakresu informacji, jak i terminu, w którym podatnik powinien te dane przekazać.
Mając na uwadze przepisy ww. rozporządzenia 282/2011 w brzmieniu obowiązującym
od dnia 1 stycznia 2015 r., proponuje się również zmiany w pkt 2–4 w ust. 7 art. 132
ustawy o VAT.
Jednocześnie po raz kolejny należy zauważyć, że rozporządzenie unijne, które stosuje
się wprost, wyszczególnia przypadki pozwalające stwierdzić, kiedy podatnik zaprzestał
wykonywania czynności objętych przedmiotową procedurą szczególną (zgodnie
z art. 58a rozporządzenia 282/2011, może tak być w przypadku, gdy przez okres ośmiu
kolejnych kwartałów kalendarzowych podmiot nie świadczył usług objętych tą
procedurą w żadnym państwie członkowskim konsumpcji), oraz wyjaśnia pojęcie
„systematycznego nieprzestrzegania zasad”, o którym mowa w proponowanym pkt 4.
Zgodnie z art. 58b rozporządzenia 282/2011 (w brzmieniu obowiązującym od dnia
1 stycznia 2015 r.) są to przypadki, gdy:
1) państwo członkowskie identyfikacji wystosowało do podatnika (zgodnie z art. 60a
rozporządzenia 282/2011) ponaglenie dotyczące trzech bezpośrednio
poprzedzających kwartałów kalendarzowych, a w terminie dziesięciu dni od
wysłania ponaglenia podatnik nie złożył deklaracji VAT za każdy z tych kwartałów
kalendarzowych;
15

2) państwo członkowskie identyfikacji wystosowało do podatnika (zgodnie z art. 63a
rozporządzenia 282/2011) ponaglenie dotyczące trzech bezpośrednio
poprzedzających kwartałów kalendarzowych, a podatnik nie zapłacił pełnej
wykazanej kwoty VAT za każdy z tych kwartałów kalendarzowych w terminie
dziesięciu dni po wysłaniu ponaglenia, z wyjątkiem przypadków, gdy pozostała
niezapłacona kwota nie przekracza 100 euro za każdy z kwartałów
kalendarzowych;
3) po zwróceniu się przez państwo członkowskie identyfikacji lub państwo
członkowskie konsumpcji o udostępnienie drogą elektroniczną ewidencji (o której
mowa w art. 369 i art. 369k dyrektywy VAT) oraz miesiąc po kolejnym ponagleniu
przez państwo członkowskie identyfikacji podatnik nie udostępnił drogą
elektroniczną tej ewidencji.
W celu wygaśnięcia identyfikacji danego podmiotu na potrzeby procedury nieunijnej,
w przypadkach, o których mowa w art. 132 ust. 7, Naczelnik Drugiego Urzędu
Skarbowego Warszawa-Śródmieście wyda postanowienie, na które służy zażalenie.
Podmiot zagraniczny zostanie powiadomiony o wydaniu postanowienia również za
pomocą
środków
komunikacji
elektronicznej.
Przesłanki
do
takiego
wyrejestrowania/wykluczenia w przypadku procedury nieunijnej są zasadniczo zbieżne
z tymi, które determinują wyrejestrowanie z procedury unijnej. Pominięto jedynie
przypadek, gdy w wyniku czynności sprawdzających okaże się, że podatnik nie istnieje.
Byłoby to bowiem zbyt trudne do zweryfikowania przez organ w stosunku do
podmiotów zagranicznych, których siedziby znajdują się na terytorium państw trzecich.
Proponowane w art. 133 zmiany wynikają z rozszerzenia procedury o usługi
telekomunikacyjne i nadawcze oraz z dostosowania pojęć do tych zdefiniowanych na
potrzeby procedury nieunijnej. Ponadto, zgodnie z projektowanym art. 133 ust. 3,
wskazano, że na termin złożenia deklaracji nie będą miały wpływu dni ustawowo
wolne od pracy (zgodnie z art. 364 dyrektywy VAT w brzmieniu obowiązującym od
dnia 1 stycznia 2015 r.). Również podobnie jak w przypadku procedury unijnej
proponuje się, aby kwoty w deklaracji VAT, jak i płatności podatku były
wyrażane/dokonywane w euro (art. 133 ust. 5 i 8). Analogicznie w sytuacji gdy
płatności z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych lub
elektronicznych konsumenci dokonywaliby w innych walutach niż euro, zgodnie
z proponowanym art. 133 ust. 6, należy do ich przeliczenia na euro zastosować kurs
16

wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego
okresu rozliczeniowego (ostatni dzień kwartału) albo – jeżeli nie zostanie
opublikowany w tym dniu – kurs wymiany opublikowany następnego dnia. W wyniku
połączenia regulacji znajdujących się obecnie w ust. 6 i 7 w art. 133 ustawy o VAT
(i zawarcia ich w projektowanym ust. 6) zaproponowano uchylenie ust. 7 w art. 133.
Zmiana w art. 134 – oprócz zmian wynikających z konieczności uwzględnienia usług
telekomunikacyjnych i nadawczych – ma związek z dokładnym wyjaśnieniem
w przepisach wykonawczych do dyrektywy VAT pojęcia „wystarczająco szczegółowej
ewidencji umożliwiającej organom podatkowym państwa członkowskiego konsumpcji
sprawdzenie prawidłowości deklaracji VAT” (art. 63c rozporządzenia 282/2011).
Wymogi dla tej ewidencji są identyczne jak opisane w części dotyczącej procedury
unijnej.
Pozostałe zmiany
W związku z projektowanymi procedurami szczególnymi dotyczącymi uproszczonego
rozliczania podatku VAT dla usług telekomunikacyjnych, nadawczych oraz
elektronicznych proponuje się wprowadzenie zmian do ustawy – Ordynacja podatkowa
(art. 2 projektu).
Proponowana zmiana § 5 w art. 12 ustawy – Ordynacja podatkowa (przez dodanie
zastrzeżenia wyłączającego spod generalnej regulacji z § 5 przypadki, o których mowa
w art. 130c ust. 3 oraz art. 133 ust. 3 ustawy o VAT) wynika z obowiązku podatnika
zarejestrowanego na potrzeby wprowadzanych procedur szczególnych dotyczących
usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych do złożenia drogą
elektroniczną deklaracji VAT w nieprzekraczalnym terminie do 20. dnia miesiąca od
zakończenia okresu rozliczeniowego. W związku z tym, że termin na złożenie tej
deklaracji nie ulega zmianie, nawet wtedy gdy przypadnie on na sobotę lub dzień
ustawowo wolny od pracy, konieczne było dodanie w § 5 w art. 12 ustawy – Ordynacja
podatkowa ww. zastrzeżenia.
Proponowane zmiany art. 81 ustawy – Ordynacja podatkowa wynikają z faktu, iż
projektowane procedury szczególne rozliczania podatku VAT nie przewidują
konieczności składania uzasadnienia przyczyn korekty wraz z korektą deklaracji VAT.
Natomiast zmiany w art. 86 ustawy – Ordynacja podatkowa wyłączające zasadę ogólną
przechowywania przez podatnika ksiąg i związanych z ich prowadzeniem dokumentów
do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. przez okres
17