Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw

Załącznik nr 4

Wykaz badań diagnostycznych, na które pielęgniarka i położna, o których mowa w art. 15a
ust. 6 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, mają prawo
wystawiać skierowanie
Lp.
Rodzaj badania
Nazwa badania diagnostycznego
1.
Badania hematologiczne
1) morfologia krwi obwodowej z wzorem
odsetkowym
2) odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)
3) poziom glikozylacji hemoglobiny (HbA1c)
2.
Badania biochemiczne i
1) sód
immunochemiczne w surowicy 2) potas
krwi
3) wapń całkowity

4) żelazo
5) mocznik
6) kreatynina
7) glukoza
8) białko C-reaktywne (CRP)
9) cholesterol całkowity CHOL
10) cholesterol HDL
11) cholesterol LDL
12) trójglicerydy TG
13) antygen HBs-AgHBs
14) ALAT
3.
Badania układu krzepnięcia
1) Wskaźnik protrombinowy (INR)
4.
Badania moczu
1) ogólne badanie moczu z oceną mikroskopową
osadu
5.
Badania kału*
1) pasożyty

2) krew utajona - metodą immunochemiczną
6.
Badania mikrobiologiczne*
1) posiew moczu z antybiogramem

2) posiew wymazu z gardła z antybiogramem
3) ogólny posiew kału w kierunku pałeczek
Salmonella, Shigella
7.
Badania elektrokardiograficzne 1) EKG w spoczynku
8.
Badania wydzieliny z dróg
1) cytologia szyjki macicy
rodnych
2) badanie w kierunku dwoinki rzeżączki (GC)
i stopień czystości pochwy
8
9.
Badania radiologiczne*
1) zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i

bocznej
2) zdjęcia kostne - w przypadku kręgosłupa;
kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej;
3) zdjęcie czaszki
4) zdjęcie zatok
5) zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

10.
Badania ultrasonograficzne
1) USG jamy brzusznej
2) USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej

* nie dotyczy położnej
9
UZASADNIENIE
Projektowane rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia, o którym mowa w art. 15a ust. 8
pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174,
poz. 1039, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o zawodach”.
Powyższe upoważnienie ustawowe zostało dodane do ustawy o zawodach na mocy art. 1 ustawy
z dnia ... o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. poz. ...).
Rozporządzenie, zgodnie z upoważnieniem ustawowym, jest wydawane po zasięgnięciu opinii
Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Naczelnej
Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej.
Istotą proponowanej regulacji jest określenie wykazu:
1) substancji czynnych zawartych w lekach,
2) środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
3) wyrobów medycznych
– które mogą być ordynowane i zlecane przez pielęgniarki i położne, o których mowa
w art. 15a ust. 1 ustawy o zawodach,
4) badań diagnostycznych, na które ma prawo wystawiać skierowanie pielęgniarka lub
położna, o której mowa w art. 15a ust. 6 ustawy o zawodach.
W załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia określono wykaz substancji czynnych
zawartych w lekach, które mogą być samodzielnie ordynowane oraz na które mają prawo
wystawiać recepty, pielęgniarki i położne posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego
stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym
zakresie.
Wykaz substancji czynnych przypisany został do wyodrębnionych grup leków, bez podawania
ich nazw handlowych, co ma na celu uniknięcie konieczności okresowego nowelizowania
przedmiotowego rozporządzenia, w związku z cyklicznymi zmianami w wykazie leków
refundowanych, zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych
leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów
medycznych.
10
Przedmiotowy wykaz został przygotowany w porozumieniu z ekspertami – konsultantami
krajowymi w poszczególnych dziedzinach pielęgniarstwa i położnictwa oraz podlegał
zaopiniowaniu przez konsultantów krajowych w wybranych dziedzinach medycyny.
W załączniku nr 2 do projektowanego rozporządzenia określono wykaz środków spożywczych
specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które mogą być ordynowane przez pielęgniarki
i położne, posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo
lub położnictwo, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Przedmiotowy wykaz obejmuje wybraną grupę środków spożywczych do stosowania
żywieniowego w określonych stanach klinicznych, które ze względu na specjalny skład lub
sposób przygotowania wyraźnie różnią się od środków spożywczych powszechnie spożywanych
i są wprowadzane do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb
żywieniowych.
Wykaz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego został przygotowany
w porozumieniu z ekspertami – konsultantami krajowymi w poszczególnych dziedzinach
pielęgniarstwa i położnictwa oraz podlegał zaopiniowaniu przez konsultantów krajowych
w wybranych dziedzinach medycyny.
W załączniku nr 3 do projektowanego rozporządzenia określono wykaz wyrobów medycznych,
na które mogą wystawiać recepty i zlecenia pielęgniarki i położne posiadające dyplom
ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, jeżeli
ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Obecnie, na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r.
w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Dz. U. z 2013 r. poz. 1565)
pielęgniarki i położne ubezpieczenia zdrowotnego mają prawo kontynuacji zlecenia
wystawionego świadczeniobiorcy na określone wyroby medyczne (pierwsze zlecenie wydaje
lekarz ubezpieczenia zdrowotnego).
Projektowana regulacja wprowadza wykaz wyrobów medycznych do samodzielnej ordynacji
przez uprawnione pielęgniarki i położne, obejmujący dotychczasowy katalog wyrobów
medycznych możliwych do kontynuacji, poszerzony o dodatkowe wyroby medyczne (m.in.
materac p/odleżynowy, perukę, pończochy kikutowe, kule, trójnogi itp.).
Przedmiotowy wykaz obejmuje także wyroby medyczne przepisywane na receptę (opatrunki,
paski diagnostyczne).
11
W załączniku nr 4 do projektowanego rozporządzenia określono wykaz badań diagnostycznych,
na które pielęgniarka i położna posiadające co najmniej dyplom ukończenia studiów pierwszego
stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo mają prawo wystawiać skierowanie.
Celem tych rozwiązań jest zwiększenie dostępności świadczeniobiorców do świadczeń
zdrowotnych bez konieczności odbycia przez świadczeniobiorcę niezbędnej wizyty lekarskiej.
Należy podkreślić, iż proponowane przepisy mają na celu poszerzenie kompetencji pielęgniarek
i położnych, nadanie im uprawnień, ale nie narzucenie dodatkowych obowiązków. Dlatego też
możliwość samodzielnej ordynacji leków zawierających określone substancje czynne, środków
spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, zlecania wyrobów medycznych, czy też
zlecania określonych badań diagnostycznych, będzie należała do decyzji pielęgniarek
i położnych.
Jednocześnie projektowane zmiany przyczynią się do poprawy statusu zawodowego pielęgniarek
i położnych potwierdzonego uzyskaniem szerszych uprawnień i kompetencji zawodowych, jako
potwierdzenie poziomu wykształcenia, przygotowania podyplomowego i doświadczenia
zawodowego.
Pielęgniarki i położne będą mogły korzystać z nowych uprawnień dotyczących wystawiania
recept na leki oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wydawania
zleceń i wystawiania recept na wyroby medyczne oraz skierowań na badania diagnostyczne nie
wcześniej niż od dnia 1 stycznia 2016 r.
Przedmiotowe rozporządzenie nie jest objęte prawem Unii Europejskiej.
Projektowane rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych, w związku z tym nie podlega
notyfikacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz.
U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
Projekt rozporządzenia zostanie opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
podmiotowej Ministra Zdrowia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.).
Projekt rozporządzenia zostanie również udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej
Rządowego Centrum Legislacji, zgodnie z § 11a uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia
29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979).

12