Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim

 
Uzasadnienie 
Projektowana  zmiana  załącznika  do  ustawy  z  dnia  18  sierpnia  2011  r.  
o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. Nr 228, poz. 1368, z późn. zm.) ma na celu ułatwienie 
obywatelom  obliczania  i  dokonywania  opłat  przewidzianych  w  ustawie  oraz  urealnienie, 
określonych,  przed  kilkoma  laty,  w  załączniku  stawek.  W  związku  z  powyższym  istnieje 
konieczność wprowadzenia zmian do załącznika do tej ustawy, polegających na: 
1)  zamianie jednostek taryfowych (j.t.) na polskie złote (PLN), oraz 
2)  urealnieniu opłat za niektóre egzaminy dla marynarzy przewidziane w ustawie. 
 
Ad.  1.  Obecne  brzmienie  załącznika  do  ustawy  stwarza  problemy  interpretacyjne  oraz 
powoduje nierówne traktowanie  podmiotów. Zastosowanie jednostek taryfowych (j.t.) do 
przeliczania opłat za różne czynności administracyjne regulowane ustawą (przeprowadzanie 
inspekcji statków, wystawianie certyfikatów, opłaty za egzaminy) powoduje, że opłaty za te 
same czynności mogą się różnić od siebie w zależności od dnia ich uiszczania.  
Ten niesprawiedliwy społecznie system pobierania opłat na podstawie załącznika do 
ustawy,  można  wyjaśnić  na  przykładzie  opłat  za  egzaminy  kwalifikacyjne  dla  marynarzy. 
Otóż,  załącznik  do  ustawy  określa  wysokości  opłat  za  poszczególne  egzaminy 
przeprowadzane przez Centralną Morską Komisję Egzaminacyjną (CMKE). Wysokości opłat 
podane  są  w  jednostkach  taryfowych  (j.t.).  Wartość  złotowa  j.t.  stanowi  równowartość  0,2 
SDR  –  Specjalnych  Praw  Ciągnienia,  liczona  według  średniego  kursu  walutowego  z 
poprzedniego tygodnia podanego w tabelach kursowych Narodowego Banku Polskiego. 
Oznacza to, że opłata za poszczególne egzaminy zmienia się co tydzień w zależności od kursu 
SDR.  Prowadzi  to  do  rozbieżności  polegającej  na  uiszczaniu  opłat  w  różnej  wysokości,  w 
różnych terminach, przez poszczególne osoby przystępujące do tego samego egzaminu. Takie 
rozwiązanie  obciąża  też  osoby  przystępujące  do  egzaminu  koniecznością  bieżącego 
kontrolowania wysokości stawki j.t. oraz obliczania odpowiedniej opłaty za egzamin celem 
dokonywania wpłaty. Brak wstępnej weryfikacji opłat prowadzi często do różnicy uiszczonej 
opłaty  w  stosunku  do  należnej  opłaty.  W  takich  przypadkach  przystępujący  do  egzaminu 
muszą  dokonywać  dopłat  w  celu  dopuszczenia  do  egzaminu  albo  CMKE  musi  dokonywać 
zwrotu dokonanych nadpłat. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że opłata dokonana w 
dwóch różnych, odległych od siebie terminach za ten sam egzamin może się znacznie różnić. 
Wartości j.t. od początku 2013 r. wahała się w granicach od 0,95 do 1,00 PLN, co dla opłaty 
za egzamin na poziomie operacyjnym w żegludze międzynarodowej (600 j.t.) daje różnicę w 
wysokości 30 PLN.  
 
W  celu  ujednolicenia  opłat  oraz  uproszczenia  procedur  administracyjnych  i 
zredukowania utrudnień  związanych  z  wyliczaniem  wysokości  opłat  konieczne  jest 
wprowadzenie  zmian  do  załącznika  do  ustawy  polegających  na  zamianie  j.t.  na  złotówki 
(PLN).  Przedmiotowa  zmiana  ułatwi  podmiotom  dokonywanie  opłat  i  spowoduje 
ujednolicenie  ich  wysokości.  Zmiana  taka  zredukuje  również  obciążenia  obsługi 
administracyjnej prowadzonej przez CMKE przez brak konieczności weryfikacji wysokości 
wpłat dokonywanych do budżetu państwa w stosunku do wartości j.t. w dniu wpłaty. 
 
Ad. 2. Proponowane zmiany mają również na celu dostosowanie treści załącznika do ustawy 
o bezpieczeństwie morskim do rzeczywistych, obowiązujących przepisów ustawy oraz aktów 
wykonawczych wydanych na jej podstawie, dotyczących wyszkolenia i kwalifikacji członków 
załóg  statków  morskich.  Mając  na  uwadze  zmiany  do  załącznika  do  Międzynarodowej 
konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz 
pełnienia  wacht,  1978  r.  (Konwencja  STCW),  tzw.  „zmiany z Manili”,  oraz przepisy 
rozporządzenia  Ministra  TBiGM  z  dnia  7  sierpnia 2013 r. w sprawie wyszkolenia i 
kwalifikacja  członków  załóg  statków  morskich,  wprowadzające  te  zmiany  do  prawa 
krajowego,  istnieje  konieczność  dostosowania  zakresu  opłat  egzaminacyjnych 
przewidzianych w załączniku do faktycznie przeprowadzanych egzaminów przez CMKE.  
W  związku  z  powyższym  proponuje  się  przeredagowanie  części  III  („Opłaty  za 
egzamin”) załącznika do ustawy i dostosowanie użytej tam nomenklatury (nazw egzaminów) 
do brzmienia obecnie obowiązujących aktów prawnych (zarówno ustawy o bezpieczeństwie 
morskim, jak i rozporządzeń do ustawy) oraz urealnienie stawek opłat za niektóre egzaminy 
kwalifikacyjne,  których  wysokość,  określona  w  obecnym  brzmieniu  załącznika,  nie 
odzwierciedla rzeczywistych kosztów ich przeprowadzania. Proponowane wysokości stawek 
za  egzaminy  uwzględniają  rzeczywiste  koszty  ponoszone  przez  CMKE  i  umożliwiają 
przeprowadzenie niektórych egzaminów, których obecnie komisja nie jest w stanie (ze 
względu na niskie stawki) przeprowadzić. (Należy też zwrócić uwagę na fakt, że opłaty za 
egzaminy przeprowadzane w Polsce są jednymi z najniższych w Unii Europejskiej.)  
Projektowane  zmiany  w  części  III  załącznika  wprowadzają  zatem  jednolite  opłaty 
wynikające z ustawy o bezpieczeństwie morskim dla wszystkich podmiotów niezależnie od 
dnia dokonywania opłat oraz urealnienie stawek za opłaty egzaminacyjne, dostosowując je do 
rzeczywistych kosztów ponoszonych przez CMKE.  
 
Projektowane  zmiany  spowodują  zwiększenie  wpływów  do  budżetu  państwa. 
Projektowane  zmiany  nie  spowodują  negatywnych  skutków  dla  budżetu  państwa  oraz 
budżetów jednostek samorządu terytorialnego. 
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.