Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

VIII. Proponowana nowelizacja art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o 
szczeǵlnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunḱw pracy z przyczyn 
niedotyczących   pracowniḱw   jest   podyktowana   potrzebą   implementacji   Dyrektywy 
Rady nr 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw 
Członkowskich   odnoszących   się   do zwolnień grupowych (OJ. L 225, 12.8.1998, 
p.16   –21;   Dz.Urz.   UE   –polskie   wyd.   specj.   05,   t.3,   s.   327).   Przepis   w   nowym 
brzmieniu, zgodnie z treścią dyrektywy, będzie zobowiązywać do podania w trakcie 
konsultacji procesu zwolnienia grupowe informacji o liczbie ośb przewidzianych w 
grupach pracowniḱw, przewidzianych do zwolnienia. Znowelizowany przepis będzie 
więc   dawał   realne   podstawy   do   prowadzenia   konsultacji   pomiędzy   pracodawcą,   a 
związkami zawodowymi. 
IX. W ustawie z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niekt́rych przepiśw Unii 
Europejskiej w zakresie ŕwnego traktowania, w art. 8 ust. 1 tej ustawy prowadza się 
otwarty   katalog   przesłanek   cech   podlegających   ochronie   prawnej   zatrudnionych,   w 
spośb analogiczny do ujęcia tego problemu w Kodeksie pracy. W art. 8 ust. 3 ustawy 
wprowadza się pojęcie dyskryminacji przez asocjację – na zasadach identycznych z 
zawartymi   w   Kodeksie   pracy,   definiując   to   pojęcie   jako   nieŕwne   traktowanie 
motywowane przeświadczeniem o przynależności osoby lub ośb do grupy, o cechach 
prawnie chronionych bąd́ poprzez powiązanie z nią. Zmiany te mają przyczynić się 
do   pełniejszej   ochrony   ośb   zatrudnionych   przed   nieŕwnym   traktowaniem   oraz 
zapewnić   jednakowy   standard   ochrony   ośb   wykonujących   pracę   na   podstawie 
umowy cywilnoprawnej z tym, kt́ry został przewidziany dla pracowniḱw. 
X. W ustawie z dnia 10 pádziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 
pracę   proponuje   się   skreślenie   art.   6   ust.   2   i   3.   Celem   nowelizacji   jest   likwidacja 
nieŕwnego     traktowania  młodych   pracowniḱw  na   rynku   pracy,  kt́rych   można  w 
dzisiejszym stanie prawnym zatrudniać z wynagrodzeniem określonym na poziomie 
jedynie   80   proc.   ustawowego   minimalnego   wynagrodzenia   za   pracę.   Celem   płacy 
minimalnej   jest   zapewnienie   młodym   pracownikom   podstawy   utrzymania     i 
bezpieczeństwa  socjalnego.  Płaca minimalna nie może być traktowana jak nagroda za 
staż pracy. Jej zadania są bowiem inne. Traktowanie przedmiotowego przepisu jako 
preferencji dla zatrudniania młodych pracowniḱw jest nie do pogodzenia z funkcją 
gwarancyjną i ochronną prawa pracy oraz realiami rynkowymi, w kt́rych wysokość 
płacy minimalnej nie daje podstaw, co do możliwości jej obniżania w stosunku do 
określonych   grup   społecznych   wyodrębnianych   wiekowo,   płciowo,   zawodowo   czy 
terytorialnie.  
XI. Projektowana ustawa dokonuje także zmian w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. 
o rozwiązywaniu spoŕw zbiorowych. Proponuje się skreślenie w ustawie art. 4 ust. 1, 
kt́ry   stanowi,   że   nie   jest   dopuszczalne   prowadzenie   sporu   zbiorowego   w   celu 
poparcia indywidualnych żądań pracowniczych, jeżeli ich rozstrzygnięcie jest możliwe 
w   postępowaniu   przed   organem   rozstrzygającym   spory   o   roszczenia   pracowniḱw. 
Należy   zauważyć,   że   instytucja   strajku   opiera   się   stosowaniu   presji   ze   strony 
pracowniḱw   na   pracodawcę,   w   celu   uwzględnienia   stanowiska   załogi   w   procesie 
decyzyjnym pracodawcy. Wyłączenie z dopuszczalnego zakresu spraw związanych np. 
z ustaleniem istnienia stosunku pracy wobec ośb zatrudnianych na podstawie uḿw 
cywilnoprawnych   czy   spraw   dotyczących   zapłaty   zaległego   wynagrodzenia   przez 
pracodawcę   lub   stosowania   dyskryminacji   w   zatrudnieniu   stanowi   arbitralne 
ograniczenie dla konstytucyjnego prawa do strajku. W art. 22 ustawy proponuje się 
uzupełnienie przesłanek dopuszczalności strajku solidarnościowego o obronę praw i 
intereśw ośb zatrudnionych na podstawie stosunku prawnego innego niż stosunek 
pracy.   Przepis   ten   w   proponowanym   brzmieniu   ma   stanowić   lepszą   ochronę   praw 
ośb, kt́re nie posiadają prawa do strajku.  
XII.   Projektowana   ustawa   dokonuje   także   zmian   w   treści   ustawy   z   dnia   30 
sierpnia   1996   r.   o   komercjalizacji   i   prywatyzacji   przedsiębiorstw   państwowych. 
Proponuje   się   po   pierwsze,   wprowadzenie   w   art.   14(1)   ustawy   wymoǵw 
kompetencyjnych   dla   ośb   delegowanych   przez   załogę   do   zasiadania   w   radzie 
nadzorczej.     Osoby   te   powinny   posiadać   wykształcenie   wyższe   oraz   3   -   letnie 
doświadczenie   zawodowe   na   stanowiskach   pracy   związanych   z   działalnością 
gospodarczą,     finansową,     obsługą   prawną,     zarządzaniem   lub   nadzorem 
właścicielskim.   Zmiana   ma   doprowadzić   do   wprowadzenia   do   rad   nadzorczych 
menadżeŕw odpowiedzialnych przed pracownikami. Po drugie, w art. 14(2) ustawy 
uzupełnia   się   lukę   prawną,   kt́ra   polega   na   tym,   że   osobie   wybranej   przez   załogę 
przedsiębiorstwa   do   reprezentowania   jej   w   radzie   nadzorczej   nie   przysługuje   w 
obecnym stanie prawnym roszczenie o zobowiązania sṕłki do złożenia oświadczenia 
o powołaniu do rady nadzorczej, gdy walne zgromadzenie, tego nie uczyni. Ustawa 
przyznaje to roszczenie. 
XIII. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, proponuje się 
w art. 2 ust. 1-3 przyznanie pełnego prawa koalicji, nie tylko pracownikom, ale także 
osobom, kt́re wykonują pracę zarobkową na podstawie stosunḱw cywilnoprawnych. 
W   konwencji   Międzynarodowej   Organizacji   Pracy   nr   87   z   1948   r.   o   Wolności 
Związkowej   i   Ochronie   Praw   Związkowych,   przyjęto   że   prawo   do   tworzenia   i 
przystępowania   do organizacji związkowych ma przysługiwać osobom pracującym, 
zwanymi   czasem   „lud́mi   pracy”.   Wskazują   na   to   użyte   odpowiednio   w   wersjach 
angielskiej   i   francuskiej   słowa:   „worker”   i   „travailleurs”.   W   polskiej   ustawie 
związkowej   zdefiniowano   podmioty   uprawnione   do   podejmowania   działalności 
związkowej w pełnym jej zakresie – zawężająco, co sprawia wyklucza m.in. osoby 
zatrudniane   na   podstawie   uḿw   cywilnoprawnych   czy   pracujących   na   własny 
rachunek.   Projektowana   ustawa   dostosowuje   więc   zapisy   prawa   związkowego   do 
regulacji   międzynarodowych   oraz   zapewnia   większą   ochronę   osobom,   kt́re   nie 
posiadają statusu pracowniḱw. 
W   art.   13(1)   ust.   1   nowelizowanej   ustawy   proponuje   się   wprowadzenie 
ograniczeń dla zasiadania w kolejnych kadencjach w ciałach statutowych związḱw 
zawodowych. Celem tej regulacji jest demokratyzacja procesu sprawowania władzy w 
związkach zawodowych oraz prowadzenie większej rotacji w wybieraniu władz tych 
organizacji, co wraz z nowelizacją art. 31 ust. 1 ustawy ma przeciwdziałać alienacji 
związḱw zawodowych. Ostatnia wspomniana zmiana ma na celu zniesienie sytuacji, 
w   kt́rej   zwolnienie   z   obowiązku   świadczenia   pracy   w   związku   z   wykonywaniem 
funkcji związkowej pozwala na pełną rezygnację z pracy zawodowej. Projektowany 
przepis ma umożliwić działaczom związkowym kontynuowanie pracy związkowej, ale 
nakłada na nich jednocześnie obowiązek utrzymania zatrudnienia na dotychczasowym 
stanowisku   i   w   tym   samym   otoczeniu   pracowniczym,   w   zmniejszonym   wymiarze, 
maksymalnie do połowy czasu pracy pracownika. 
Proponowane   zmiany   w   art.   25(1)   ust.   2   ustawy  zmierzają   do   zastąpienia 
obowiązku     składania   kwartalnych   sprawozdań   dotyczących   stanu   liczebnego 
organizacji     związkowej     –   obowiązkiem   odpowiedzi   na   zapytanie   pracodawcy   w 
przedmiocie liczebności związku. Wydaje się, że w proponowanej formie realizacja 
obowiązku informacyjnego związḱw zawodowych wobec pracodawćw jest bardziej 
zasadna. 
Podsumowując projektowane zmiany, kt́rych celem, obok modernizacji prawa 
pracy   i   lepszego   przystosowania   go   do   zmieniających   się   realíw   gospodarki 
rynkowej, są także ochrona praw pracowniczych i słusznych intereśw pracodawćw, 
należy   przywołać   opinię,   kt́ra   znalazła   się   w   podsumowaniu   kilkuletnich   prac 
Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy, i kt́ra bliska jest także autorom projektowanej 
ustawy: "Dostosowanie prawa pracy do zasad państwa demokratycznego i gospodarki 
społeczno-rynkowej oraz innych zasad ustrojowych oznacza konieczność oparcia go 
na niepodważalnym paradygmacie ochrony pracy pracowniḱw i ośb wykonujących 
pracę   w   warunkach   podobnych   do   pracowniczych.  Trzeba   przy   tym   podkreślić,   że 
ochronna   funkcja   prawa   pracy   ukształtowała   się   właśnie   w   warunkach   gospodarki 
rynkowej, zatem wprowadzenie takiej gospodarki w Polsce nie może być argumentem 
na rzecz osłabienia prawnej ochrony pracy.".
3.   Obciążenie   finansowe   dla   budżetu   państwa   i   jednostek   samorządu 
terytorialnego.
Ustawa   nie   powoduje   obciążeń   finansowych   dla   budżetu   państwa     i   jednostek 
samorządu terytorialnego.
4. Założenia projektów aktów wykonawczych.
Ustawa nie wymaga wydania akt́w wykonawczych do jej stosowania. 
5. Informacja o odbytych konsultacjach społecznych
Projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym w rozumieniu art. 34 ust. 3 
Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 
6. Zgodność projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej. 
Treść ustawy jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.