Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie

Druk nr 1763


Warszawa, 26 lipca 2013 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja





Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o Chrześcijańskiej
Akademii Teologicznej w Warszawie.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Eugeniusza Czykwina.



(-) Leszek Aleksandrzak; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Arkady
Fiedler; (-) Ryszard Galla; (-) Marek Gos; (-) Eugeniusz Tomasz
Grzeszczak;
(-) Marek Hok; (-) Teresa Hoppe; (-) Tadeusz
Iwiński; (-) Maria Małgorzata Janyska; (-) Ryszard Kalisz; (-) Jan
Kaźmierczak; (-) Ewa Kołodziej; (-) Jerzy Kozdroń; (-) Zofia
Ławrynowicz; (-) Krystyna Łybacka; (-) Anna Nemś; (-) Małgorzata
Niemczyk; (-) Janina Okrągły; (-) Dorota Rutkowska; (-) Małgorzata Sekuła-
Szmajdzińska; (-) Henryk Siedlaczek; (-) Aleksandra Trybuś; (-) Ryszard
Zawadzki.
Projekt



Ustawa
z dnia … 2013 r.

o zmianie ustawy o Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie



Art. 1.

W ustawie z dnia 16 marca 2000 r. o Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
(Dz. U. z 2000 r. Nr 39, poz. 440) wprowadza się następujące zmiany:

1) po art. 3 dodaje się artykuły 3a i 3b w brzmieniu:

„Art. 3a. Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie zachowuje prawo do używania
w swej nazwie wyrazu „akademia”, jeżeli jej Wydział Teologiczny posiada uprawnienie do
nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 27 lipca
2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572) nie stosuje się.

Art. 3b. Wskaźnik kosztochłonności dla kierunków studiów prowadzonych w Wydziale
Teologicznym w dziedzinie nauk teologicznych jest wyższy o 50% w stosunku do wskaźnika
kosztochłonności kształcenia w tej dziedzinie określanego przez ministra właściwego do
spraw nauki i szkolnictwa wyższego w związku z prowadzeniem profilowanego kształcenia
konfesyjnego.”;

2) po art. 5 dodaje się artykuły 5a i 5b w brzmieniu:

„Art. 5a. Minister właściwy do spraw nauki i szkolnictwa wyższego wyposaży Akademię w
majątek przeznaczony na jej siedzibę.

Art. 5b. Do czasu realizacji postanowienia art. 5a dotacja podstawowa, o której mowa w art.
94 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ulega zwiększeniu o środki
niezbędne na pokrycie ponoszonych przez Akademię kosztów najmu pomieszczeń na
działalność statutową.”

Art. 2.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


Uzasadnienie
projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 16 marca 2000 r.
o Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
(Dz. U. z 2000 r. Nr 39, poz. 440)

1. Cel i potrzeba wydania ustawy. Przedstawienie stanu w normowanej dziedzinie.
Wykazanie różnicy pomiędzy stanem dotychczasowym a projektowanym. Skutki
społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne.
Dokonana w 2000 r. ustawowa regulacja położenia prawnego Chrześcijańskiej Akademii
Teologicznej w Warszawie (ChAT), uwzględniała wyjątkową specyfikę tej niewielkiej,
bo kształcącej zaledwie kilkuset studentów, uczelni publicznej. Akademia powstała w
1954 r. w wyniku decyzji władz Polski Ludowej o usunięciu z Uniwersytetu
Warszawskiego Wydziału Teologii Ewangelickiej. Erygowana blisko 60 lat temu, miała
na celu zapewnić kształcenie kadr Kościoła Prawosławnego, Kościoła Ewangelicko-
Augsburskiego i innych Kościołów protestanckich oraz Kościołów starokatolickich. Do
1989 r. liczba studentów ograniczana była decyzjami resortu szkolnictwa wyższego. Po
tej dacie, wolna od opisanych rygorów, ChAT rozwinęła swój stan posiadania, m.in.
tworząc nowe kierunki studiów na różnych poziomach kształcenia, lecz zasadniczo nadal
pozostaje uczelnią oferującą edukację przedstawicielom polskich Kościołów
mniejszościowych. Jest to zgodne z powinnościami nałożonymi na uczelnię przez ustawy
z lat 90. o stosunku Państwa do poszczególnych nierzymskokatolickich Kościołów
chrześcijańskich.
Wprowadzone w ostatnich kilku latach nowe unormowania dotyczące szkolnictwa
wyższego w pewnych przypadkach przeoczają nietypowe elementy statusu państwowych
szkół wyższych o takiej skali i tożsamości co ChAT. W przypadku Akademii istnieje
potrzeba ich uzgodnienia z przepisami tej samej rangi wyznaczającymi jej unikalne
zadania edukacyjne. Potrzeba taka zachodzi w kwestii reformy nazewnictwa szkół
wyższych, wprowadzanej przez art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o
szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572). Przepis ten dopuszcza od roku 2016
nazwę „Akademia” wyłącznie dla uczelni, których jednostki organizacyjne posiadają co
najmniej dwa uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora. Norma ta nie
przystaje do realiów ChAT, bowiem skala tej szkoły jest wyznaczona zasadniczo przez
wielkość środowiska, do którego kierowana jest jej ośrodkowa oferta edukacyjna.
Poważnie redukuje ona możliwość ekspansji uczelni, zakładanej w powołanym przepisie
ustawy o szkolnictwie wyższym, a przynajmniej w tak krótkim okresie, jaki określony
został w art. 255 ust. 1 cytowanej ustawy z 2005 r. W tym przypadku istnieje zatem
potrzeba wprowadzenia do ustawy o ChAT przepisu umożliwiającego tej wyjątkowej
uczelni utrzymanie jej statusu akademickiego w oparciu o jedną tylko przesłankę:
uprawnienie do nadawania przez Wydział Teologiczny stopnia naukowego doktora
habilitowanego. Przedkładany projekt ustawy sprawę tę reguluje w art. 1 pkt 1
wprowadzającym do ustawy nowy art. 3a.
Specyfika ChAT wyraża się także w wysokiej kosztochłonności prowadzonych w niej
studiów teologicznych. Wynika ona stąd, iż na mocy przywołanych wcześniej ustaw
regulujących położenie prawne nierzymskokatolickich Kościołów chrześcijańskich,
Akademia ma obowiązek organizowania studiów nawet niewielkim grupom studentów.
Rodzi to m. in. potrzebę zwielokrotniania obsady dydaktycznej oraz zapewnienia
większej liczby sal wykładowych. Uwzględniając ten czynnik, prezentowany projekt
ustawy przewiduje w art. 1 pkt 1 (nowy art. 3b) określenie wskaźnika kosztochłonności
studiów prowadzonych w Wydziale Teologicznym ChAT w dziedzinie nauk
teologicznych na poziomie o 50% wyższym niż wskaźnik ustalany przez ministra
właściwego do spraw nauki i szkolnictwa wyższego.
Faktyczna odmienność Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej wobec innych uczelni
publicznych polega na braku – od zarania jej historii – własnej siedziby. Jest to
najprawdopodobniej jedyna uczelnia państwowa pozbawiona tego zasadniczego elementu
egzystencji materialnej. Jest przez to zmuszona do wynajmu lokali od podmiotów
zewnętrznych. Starania ChAT mające na celu usunięcie tej dolegliwości spotkały się z
przychylnością ze strony Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, władzy
ustawodawczej oraz władz Miasta Stołecznego Warszawy. W 2011 r. dzięki środkom
przekazanym przez resort szkolnictwa wyższego uczelnia nabyła w Warszawie grunt w
użytkowanie wieczyste przeznaczony na budowę własnej siedziby, a w 2013 r. Minister
Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał dotację na rozpoczęcie prac w zakresie
opracowania projektu budowlano-architektonicznego. Szczególną sytuację ChAT uznał
również Sejm RP, wprowadzając do ustawy budżetowej na rok 2013 pozycję w sprawie
nakładów na wydatki związane z dodatkowymi obciążeniami uczelni. Te korzystne
rozwiązania wymagają rozwinięcia w postaci przepisów w ustawie o ChAT.
Gwarantowałyby one kontynuację procesu budowy gmachu na potrzeby uczelni i jego
zakończenie w racjonalnym czasie, a do tego momentu – pokrycie kosztów najmu
pomieszczeń na działalność statutową. Art. 1 pkt 2 niniejszego projektu zawiera przepis o
takiej treści, potwierdzający dotychczasową rolę ministra właściwego do spraw nauki i
szkolnictwa wyższego w tym względzie.
Przedkładany projekt jest formą realizacji zobowiązań państwa wynikających z art. 25
ust. 1 Konstytucji RP, statuującego zasadę równouprawnienia kościołów i innych
związków wyznaniowych. Ma na celu zapewnienie mniejszościowym środowiskom
chrześcijańskim adekwatnej edukacji na poziomie akademickim oraz ochronę i podstawę
dalszego rozwoju dorobku naukowego, dydaktycznego i kulturowego wypracowanego w
Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie na przestrzeni wielu
dziesięcioleci.
2. Wskazanie źródeł finansowania, jeżeli projekt pociąga za sobą obciążenia dla
budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Projektodawcy wyliczają koszt wprowadzenia nowelizacji przedmiotowej ustawy na ok.
600 tys. zł rocznie pokrywany z budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
3. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych.
Projekt ustawy nie przewiduje wydania aktów wykonawczych.
4. Zgodność projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej.
Wnioskodawcy oświadczają, że projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii
Europejskiej.
5. Wyniki przeprowadzonych konsultacji.
Projekt ustawy nie był konsultowany. Jednakże powstał on w porozumieniu ze
środowiskiem akademickim i kościołami członkami Polskiej Rady Ekumenicznej.