Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

rozliczenia pożytków (odsetki). Koszty uzyskania przychodów dotyczące przekazywania
w ramach umowy o subpartycypacje środków do funduszu sekurytyzacyjnego albo
towarzystwa funduszy inwestycyjnych tworzącemu fundusz sekurytyzacyjny będą
rozpoznawane zgodnie z art. 15 ust. 1h pkt 3 ustawy.
Dodatkowo w bankach do kosztów uzyskania przychodów będą zaliczane zwrócone
funduszowi sekurytyzacyjnemu albo towarzystwu funduszy inwestycyjnych tworzącemu
fundusz sekurytyzacyjny kwoty uzyskane ze zbycia tym podmiotom praw do strumienia
pieniądza z sekurytyzowanych wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) objętych umowa
o subpartycypację w przypadkach gdy nastąpi zwrotne przeniesienie praw do takich
wierzytelności, jeżeli bank rozpozna przychód (art. 12 ust. 4f) i nie będzie mógł rozpoznać
kosztów uzyskania przychodów z tytułu przekazania do funduszu sekurytyzacyjnego albo
towarzystwa funduszy inwestycyjnych tworzącego fundusz sekurytyzacyjny kapitału kredytu
(pożyczki) zgodnie z art. 15 ust. 1h pkt 3 lit. b lub c ustawy. Powyższe rozwiązanie
uwzględnia fakt, że polski rynek transakcji sekurytyzacji jest na bardzo wstępnej fazie
rozwoju, nie ma swojej historii, a zatem należy się spodziewać, że potencjalni nabywcy praw
do strumienia pieniądza z tytułu wierzytelności banku (fundusze sekurytyzacyjne) będą
wykorzystywać różnego rodzaju zabezpieczenia. Typowo stosowanym w transakcjach
sekurytyzacji rozwiązaniem zabezpieczającym nabywcę jest sprzedaż wierzytelności (lub
praw do strumienia pieniądza) z dyskontem, tj. poniżej wartości bilansowej, również dla
wierzytelności
regularnych, o wysokiej jakości. Tworzy się wówczas tzw.
„nadzabezpieczenie”, które zabezpiecza fundusz sekurytyzacyjny na wypadek
przeterminowania części wierzytelności w portfelu objętym umową o sekurytyzację.
Alternatywnym rozwiązaniem może być warunek zwrotu przez bank części ceny otrzymanej
od funduszu sekurytyzacyjnego z tytułu zbycia praw do strumienia pieniądza objętego umową
o subpartycypację, w sytuacji kiedy część wierzytelności w portfelu uległaby
przeterminowaniu. W takiej sytuacji należy wprowadzić możliwość zaliczenia kwoty
zwróconej do funduszu sekurytyzacyjnego, która uprzednio została zaliczona do przychodów
podatkowych, do kosztów uzyskania przychodów.
W projekcie przewiduje się ponadto pomniejszanie tworzonych w ciężar kosztów
podatkowych rezerw celowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 26 ustawy oraz odpisów
aktualizujących o których mowa w art. 38b ustawy o wartość kwoty ze zbycia praw do
strumienia pieniądza z tytułu kredytów (pożyczek) w ramach umowy o subpartycypację.
W bankach kosztem uzyskania przychodów będzie także rezerwa/odpis aktualizujący
utworzone na niespłaconą część kredytu (pożyczki), w zakresie w jakim przychody ze zbycia
kredytu (pożyczki) na podstawie umowy o subpartycypację zostały rozpoznane na podstawie
art. 12 ust. 4pkt 15 lit. c ustawy.
Niezależnie od powyższego zmiana w art. 17 ust. 1 pkt 41 ustawy z dnia 15 lutego
1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych zakłada zwolnienie z podatku
dochodowego od osób prawnych odsetek od środków przechowywanych na rachunkach lub
lokatach bankowych od dotacji otrzymanych przez Krajowy Fundusz Kapitałowy z budżetu
państwa oraz środków Krajowego Funduszu Kapitałowego pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej oraz innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, niepodlegających
zwrotowi, w szczególności środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.).
Krajowy Fundusz Kapitałowy SA został utworzony przez Bank Gospodarstwa
Krajowego w dniu 1 lipca 2005 r. na podstawie ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o Krajowym
Funduszu Kapitałowym (Dz. U. Nr 57, poz. 491, z późn. zm.). Wyłącznym przedmiotem
działalności Funduszu jest udzielanie wsparcia finansowego funduszom kapitałowym,
inwestującym w przedsiębiorców mających siedzibę na terytorium RP, w szczególności
w przedsiębiorców innowacyjnych lub prowadzących działalność badawczo-rozwojową.
Działalność ta jest realizowana poprzez inwestowanie wspólnie z inwestorami prywatnymi
(na ogół w proporcji 1:1) w fundusze venture capital (wybrane przez KFK w drodze
otwartego konkursu), które zasilają kapitałowo małe i średnie przedsiębiorstwa polskie,
w szczególności przedsiębiorstwa innowacyjne, prowadzące działalność badawczo-
rozwojową oraz przedsiębiorstwa o wysokim potencjale rozwoju. Utworzenie KFK ma na
celu ograniczenie zjawiska luki kapitałowej polegającego na niskiej podaży kapitału venture
capital w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw.
Jedynym akcjonariuszem KFK jest Bank Gospodarstwa Krajowego, który posiada
100% akcji funduszu.
Zgodnie z ustawą o KFK na przychody KFK składają się dotacje celowe z budżetu
państwa, środki pochodzące z budżetu UE oraz inne środki pochodzące ze źródeł
zagranicznych, niepodlegające zwrotowi oraz inne przychody. Zadeklarowane przychody
KFK, stanowiące w praktyce wyłączne źródło finansowania działalności spółki, w chwili
obecnej stanowią:
- dotacja celowa Ministra Gospodarki – 54.278.708,00 zł,
- dotacja z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 – 646.800.000,00 zł,
- dotacja ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy – 170.800.000,00 zł.
Środki z dotacji MG zostały przekazane KFK w całości, natomiast dotacja PO IG
i SPPW jest przekazywana na rachunki powiernicze KFK sukcesywnie, adekwatnie do
perspektywy zawarcia umów o udzielenie wsparcia finansowego. Wskazane przychody są
dystrybuowane do funduszy kapitałowych przez okres wielu lat, a w okresie do ich
przekazania generują odsetki w znaczącej kwocie (na 30.09.2012 było to 69.199.183,10 zł).
Wymienione środki zostały zwolnione od podatku dochodowego od osób prawnych,
zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 41 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od
osób prawnych. Niemniej jednak zwolnieniem takim nie są objęte odsetki od tych środków
przechowywanych na rachunkach bankowych, co w istotny sposób zaburza płynność
finansową Spółki i w konsekwencji uniemożliwia dalsze realizowanie ustawowych celów
spółki.
Z uwagi na formę prawną spółki akcyjnej, w której działa KFK SA, przychody
z tytułu odsetek, po pomniejszeniu o koszty podatkowe ponoszone przez spółkę (których
kwota jest znikoma w stosunku do przychodów odsetkowych), stanowią dochód do
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie umowy
przyznające finansowanie w ramach dotacji MG oraz POIG nie dopuszczają możliwości
finansowania kosztów podatkowych z dochodu odsetkowego będącego podstawą naliczenia
tego podatku. Wartym odnotowania jest również fakt, iż KFK nabywając formalnie tytuł
własności odsetek naliczonych od środków przekazanych na rachunek powierniczy, nie może
nimi swobodnie dysponować, co więcej w przypadku odsetek od środków przekazanych
w ramach POIG nie ma ostatecznej decyzji, co do ich przyszłego wykorzystania. Może się
zatem okazać, iż odsetki te KFK będzie musiał zwrócić. KFK nie uzyskuje żadnych innych
przychodów poza odsetkowymi oraz wynikającymi z rozliczenia tzw. kosztów
kwalifikowanych danego projektu, przy czym refundacja obejmuje jedynie koszty
bezpośrednio związane z realizacją projektów, nie pokrywając większości kosztów zwykłego
zarządu.
Opisana powyżej sytuacja sprawia, iż KFK zmuszony jest do finansowania podatku
dochodowego wynikającego z odsetek od środków powierzonych ze środków kapitału
zakładowego. W konsekwencji początkowa wartość kapitału zakładowego wynosząca
23,8mln zł zmniejszyła się obecnie do poziomu 3 mln zł. Natomiast przy obecnej dynamice
przychodów odsetkowych, kapitał ten może zostać całkowicie „skonsumowany” już
w pierwszej połowie 2013 r., pozbawiając KFK możliwości finansowania bieżących
zobowiązań z tytułu kosztów utrzymania spółki.
Mając na uwadze znaczenie systemowe KFK powołanego przez Rząd w celu
zwiększania dostępności kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw poprzez wspieranie
finansowe funduszy podwyższonego ryzyka inwestujących w polskie innowacyjne MŚP,
a także przyjęty model funkcjonowania Spółki, który de facto w całości jest „programem
pomocowym”, notyfikowanym Komisji Europejskiej, w celu przeciwdziałania utracie
płynności finansowej i niemożności dalszej realizacji ustawowych celów spółki, zasadnym
jest wprowadzenie proponowanej zmiany mającej na celu zwolnienie od podatku
dochodowego odsetek, naliczanych od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych
KFK.


Warszawa, 20 marca 2013 roku

BAS-WASGiPU-WAPEiM-603/13

Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego
projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Jakub Szulc)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku –
Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r. poz. 32 ze zm.) sporządza się następującą
opinię:


I.
Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony do zaopiniowania projekt ustawy o zmianie ustawy o
podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje zmiany w ustawie z dnia
15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. jedn. Dz. U. z
2011r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.; dalej: u.p.d.p.), w zakresie:
1) ustalania przychodów i kosztów ich uzyskania w odniesieniu do
transakcji sekurytyzacyjnych (art. 1 pkt 1-3 projektu; zmiany: art. 12
u.p.d.p. – nadanie nowego brzmienia lit. c) w art. 12 ust. 4 pkt 15 i ust.
4e oraz dodanie nowego ust. 4f, art. 15 u.p.d.p. – skreślenie ust. 1p i
dodanie pkt 4 w ust. 1h, art. 16 u.p.d.p. – dodanie nowego ust. 3g);
2) zwolnienia od podatku przychodów Krajowego Funduszu
Kapitałowego (art. 1 pkt 4 projektu; nowe brzmienie art. 17 ust. 1 pkt
41 u.p.d.p.).

ad 1) Transakcje sekurytyzacyjne polegają na zamianie składników
aktywów przedsiębiorstwa, instytucji finansowej lub banku na papiery
wartościowe, co umożliwia pozyskanie w ten sposób środków finansowych lub
też wytransferowanie ryzyka kredytowego oraz wypełnienie wymogów
prawnych w zakresie adekwatności kapitałowej.
Operacje sekurytyzacji (ang. securities – papiery wartościowe)
przeprowadza utworzona w tym celu spółka specjalnego przeznaczenia (SPV –
Special Purpose Vehicle) lub fundusz sekurytyzacyjny utworzony na podstawie
ustawy z dnia 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz.
1546 z późn. zm.).