Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o kontroli skarbowej

Z art. 13 ust. 2 dyrektywy 2011/16/UE wynika, że wniosek o doręczenie zawiera
informacje o przedmiocie środka lub decyzji, których ma dotyczyć doręczenie, oraz
nazwisko i adres adresata wraz ze wszelkimi innymi informacjami, które mogą ułatwić
identyfikację adresata.
Wobec powyższego, w art. 154a § 5 proponuje się rozszerzenie zakresu danych, które
powinien zawierać wniosek o doręczenie pisma, o dane dotyczące przedmiotu pisma.
Dodawany § 6 stanowi odzwierciedlenie wymogu przewidzianego w art. 20 ust. 3
dyrektywy 2011/16/UE, zgodnie z którym wnioski o doręczenie środków i decyzji
administracyjnych przesyła się przy użyciu standardowego formularza przyjętego przez
Komisję zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2.
Ze względu na ww. postanowienia dyrektywy 2011/16/UE, w § 6 wprowadza się
obowiązek przesyłania wniosku o doręczenie przy użyciu standardowego formularza
według wzoru, określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia Komisji (UE) nr
1156/2012 z dnia 6 grudnia 2012 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonywania
niektórych przepisów dyrektywy Rady 2011/16/UE. Jedynie w przypadku braku
możliwości przekazania wniosku za pomocą środków komunikacji elektronicznej
będzie on przesyłany w formie pisemnej.
W związku z brakiem możliwości przesyłania drogą elektroniczną, wraz z wnioskiem
o doręczenie, skanu dokumentu będącego przedmiotem doręczenia – doręczenie
fotokopii dokumentów, w szczególności decyzji i postanowień, mogłoby być
kwestionowane przez sądy administracyjne – proponuje się, aby pismo będące
przedmiotem wniosku o doręczenie było przekazywane obcej władzy przez operatora
pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe
(proponowany § 7).
2)
Zmiana art. 154b stanowi implementację przepisów art. 13 ust. 3 i art. 21 ust. 1
dyrektywy 2011/16/UE oraz realizuje motyw 23 preambuły tej dyrektywy.
Zgodnie z obecnym art. 154b Ordynacji podatkowej pisma pochodzące od obcej władzy
doręcza organ podatkowy wskazany przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych, stosując przepisy art. 144–154.
Dyrektywa 2011/16/UE w art. 13 ust. 3 przewiduje obowiązek natychmiastowego
informowania organu wnioskującego o działaniach podjętych na podstawie wniosku
o doręczenie, w szczególności o dacie doręczenia adresatowi środka lub decyzji. Art. 21
4
ust. 1 dyrektywy 2011/16/UE stanowi, że przekazywanie informacji zgodnie
z dyrektywą odbywa się w miarę możliwości drogą elektroniczną. Zgodnie z motywem
24 preambuły wymiana informacji powinna odbywać się za pomocą
zestandaryzowanych formularzy, formatów i kanałów komunikacji.
W związku z powyższym, w art. 154b proponuje się wprowadzić obowiązek
niezwłocznego informowania obcej władzy, za pomocą środków komunikacji
elektronicznej, przy użyciu standardowego formularza według wzoru, określonego
w załączniku nr 3 do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1156/2012 z dnia 6 grudnia
2012 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonywania niektórych przepisów
dyrektywy Rady 2011/16/UE, o działaniach podjętych na podstawie wniosku
o doręczenie, w szczególności o dacie doręczenia pisma (proponowany § 2).
Jednocześnie zasadne jest, aby organ podatkowy wyznaczony zgodnie z art. 154a § 3,
przekazywał wnioski o doręczenie pochodzące od obcej władzy do realizacji
naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania lub
siedzibę podmiotu, którego dotyczy wniosek. Rozwiązanie to znajduje odzwierciedlenie
w nowelizowanym art. 154b.
3)
Zmiana art. 291a stanowi implementację art. 12 ust. 1–3 dyrektywy 2011/16/UE.
Obecnie na podstawie art. 291a minister właściwy do spraw finansów publicznych,
w
celu usprawnienia współpracy oraz podniesienia efektywności kontroli, może
zawierać z obcymi władzami porozumienia dwustronne lub wielostronne w zakresie
koordynacji czasu wszczynania i zakresu przeprowadzanych kontroli.
http://legalis/misc.do?link=NOTKA%5b%5d20463209Porozumienia te mogą
przewidywać obecność przedstawicieli obcej władzy w toku czynności kontrolnych.
Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1–3 dyrektywy 2011/16/UE, w przypadku gdy co
najmniej dwa państwa członkowskie uzgadniają przeprowadzenie na swoich terytoriach
jednoczesnych kontroli jednej lub większej liczby osób będących przedmiotem
wspólnego lub uzupełniającego zainteresowania, w celu wymiany uzyskanych w ten
sposób informacji, właściwy organ w każdym z państw członkowskich w sposób
niezależny określa osoby, w odniesieniu do których zamierza zaproponować kontrolę
jednoczesną. Powiadamia on właściwe organy w pozostałych zainteresowanych
państwach członkowskich o wszelkich przypadkach, w których proponuje kontrolę
jednoczesną, podając uzasadnienie dokonanego wyboru. Określa on okres czasu,
5
w którym kontrole takie mają zostać przeprowadzone. Właściwy organ każdego
z zainteresowanych państw członkowskich decyduje, czy chce wziąć udział
w kontrolach jednoczesnych. Potwierdza on swoją zgodę lub przekazuje uzasadnioną
odmowę organowi, który zaproponował kontrolę jednoczesną.
Mając na uwadze, że zgodnie z dyrektywą 2011/16/UE wszczęcie i prowadzenie
kontroli jednoczesnych nie wymaga zawierania porozumień, a jedynie dokonania
uzgodnień i podjęcia decyzji w sprawie przystąpienia do konkretnej kontroli, proponuje
się zmianę art. 291a. W nowelizowanym przepisie wprowadza się rozwiązanie, które
pozwoli ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych na uzgadnianie
z obcymi władzami przeprowadzenia kontroli jednoczesnych. Minister właściwy do
spraw finansów publicznych będzie występował do obcej władzy o prowadzenie
kontroli jednoczesnej, ze wskazaniem uzasadnienia wszczęcia takiej kontroli oraz czasu
jej przeprowadzenia. W przypadku gdy obca władza wystąpi z zawiadomieniem
o kontroli jednoczesnej, minister właściwy do spraw finansów publicznych potwierdzi
przystąpienie do kontroli albo przekaże uzasadnioną odmowę udziału w kontroli.
4)
W art. 294 § 1 pkt 6 wprowadza się zmianę o charakterze dostosowawczym w związku
z dodaniem art. 305la. Zmiana została opisana w uzasadnieniu do art. 1 pkt 11 projektu.
5)
Proponowane brzmienie art. 305b dostosowuje jego postanowienia do rozszerzonego
zakresu materii, którą ma obejmować wymiana informacji zgodnie z art. 1 ust. 1 oraz
art. 2 dyrektywy 2011/16/UE.
Obecnie stosownie do art. 305b wymiana informacji podatkowych obejmuje wszelkie
informacje istotne dla prawidłowego określania podstaw opodatkowania i wysokości
zobowiązania podatkowego w zakresie:
− opodatkowania dochodu, majątku lub kapitału, bez względu na sposób i formę
opodatkowania, w tym opodatkowania dochodu ze sprzedaży rzeczy lub praw
majątkowych oraz przyrostu wartości majątku lub kapitału,
− opodatkowania składek ubezpieczeniowych.
Art. 1 ust. 1 dyrektywy 2011/16/UE jako przedmiot wymiany wskazuje informacje,
które wydają się być istotne do celów stosowania i egzekwowania krajowych przepisów
państw członkowskich dotyczących podatków, o których mowa w art. 2. Z art. 2
dyrektywy 2011/16/UE wynika, że ma ona zastosowanie do wszystkich podatków
6
każdego rodzaju pobieranych przez państwo członkowskie lub na jego rzecz, lub przez
jednostki terytorialne lub administracyjne państwa członkowskiego, w tym także
władze lokalne, lub na ich rzecz.
W dyrektywie podkreśla się, że nie ma ona zastosowania do podatku od wartości
dodanej i ceł ani do podatków akcyzowych objętych innymi przepisami unijnymi
dotyczącymi współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi oraz do
obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne należnych państwu
członkowskiemu lub jednostkom jego podziału, lub instytucjom ubezpieczenia
społecznego ustanowionym na mocy prawa publicznego. Dyrektywa 2011/16/UE
uściśla, że w żadnym przypadku podatki nie obejmują:
– opłat, takich jak opłaty za zaświadczenia i inne dokumenty wystawiane przez
organy publiczne, lub
– należności o charakterze umownym, takich jak wynagrodzenia za usługi
użyteczności publicznej.
Ze względu na rozszerzenie dyrektywą 2011/16/UE zakresu informacji podlegających
wymianie z państwami członkowskimi, w nowelizowanym art. 305b Ordynacji
podatkowej proponuje się wyraźnie wskazać, że wymiana informacji podatkowych
obejmuje wszelkie informacje, które mogą być istotne do celów stosowania
i
wykonywania przepisów dotyczących podatków stanowiących dochód budżetu
państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem wymiany informacji:
− objętej przepisami Unii Europejskiej dotyczącymi współpracy administracyjnej
między państwami członkowskimi w zakresie podatku od towarów i usług, ceł oraz
podatku akcyzowego,
− dotyczącej składek na ubezpieczenie społeczne, opłaty skarbowej oraz należności
o charakterze umownym, w szczególności wynagrodzeń za usługi użyteczności
publicznej.
6)
Zmiana art. 305c stanowi implementację postanowień art. 4 ust. 3 i 4 dyrektywy
2011/16/UE.
Obecnie na podstawie art. 305c § 2 minister właściwy do spraw finansów publicznych
może upoważnić Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, dyrektora izby skarbowej
oraz dyrektora urzędu kontroli skarbowej do występowania do obcych władz
o udzielenie informacji i udzielania im informacji.
7
Dyrektywa 2011/16/UE w art. 4 ust. 3 i 4 stanowi, że właściwy organ każdego z państw
członkowskich może wyznaczyć łącznikowe organy administracyjne oraz właściwych
urzędników.
W związku z powyższym, w art. 305c proponuje się, aby w występowaniu przez organy
podatkowe z wnioskami do obcej władzy o udzielenie informacji oraz w udzielaniu tym
władzom informacji pośredniczył wyznaczony przez ministra właściwego do spraw
finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, podległy mu organ podatkowy
(proponowane § 1 i 2). Jednocześnie do ustawy wprowadza się przepis określający
sposób przekazywania wniosków i informacji do organu wyznaczonego przez organy
podatkowe jednostek samorządu terytorialnego niepodlegające ministrowi właściwemu
do spraw finansów publicznych (dodawany § 3). Będzie w tym pośredniczył dyrektor
izby skarbowej właściwy miejscowo ze względu na siedzibę urzędu obsługującego dany
organ podatkowy jednostki samorządu terytorialnego.
Z kolei dodawany § 4 umożliwi ministrowi właściwemu do spraw finansów
publicznych upoważnienie pracowników izb skarbowych, urzędów skarbowych
i urzędów kontroli skarbowej do bezpośredniej wymiany informacji w związku
z realizowaniem zadań z zakresu planowanych lub trwających jednoczesnych kontroli
oraz do uczestnictwa w spotkaniach organizacyjnych dotyczących tych kontroli.
7)
Zmiany art. 305f i art. 305g wynikają z implementacji postanowień art. 7 dyrektywy
2011/16/UE.
Obecnie postępowanie w sprawie udzielenia informacji, bez względu na sposób jego
zakończenia (udzielenie czy odmowa udzielenia informacji), powinno być zakończone
bez zbędnej zwłoki (art. 305f § 3), jednak nie później niż w ciągu miesiąca,
a w sprawach szczególnie skomplikowanych – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy
od dnia otrzymania wniosku. Jeżeli informacje, o które zwraca się obca władza, są
powszechnie znane właściwemu organowi, ich przekazanie następuje niezwłocznie
(art. 139
w
związku z art. 305j). Zgodnie z art. 305f § 4
http://legalis/misc.do?link=NOTKA%5b%5d20463355w sprawie udzielenia lub
odmowy udzielenia informacji wydaje się postanowienie.
Dyrektywa 2011/16/UE w art. 7 określa maksymalny sześciomiesięczny termin na
udzielenie informacji oraz dwumiesięczny – w przypadku gdy organ posiada już żądane
informacje (ust. 1), dopuszczając uzgodnienie z obcą władzą w szczególnych
8