Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i zmianie niektórych innych ustaw

ludźmi oraz na takie zjawiska społeczne, jak zbyt wczesne rodzicielstwo, zakażenia
chorobami przenoszonymi drogą płciową, przemoc seksualna.
Ponadto Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec
kobiet, w tym przemocy domowej, nakłada na państwa obowiązek realizacji kompleksowej
strategii zapobiegania przemocy oraz jej zwalczania, także we współpracy z władzami na
szczeblu lokalnym oraz organizacjami pozarządowymi. Państwa mają także podejmować
działania polegające na promowaniu zmian wzorców społecznych i kulturowych dotyczących
zachowania kobiet i mężczyzn w celu wykorzenienia uprzedzeń, stereotypów w zakresie ról
kobiet i mężczyzn, również w ramach systemu edukacji.
Prawo do ochrony zdrowia reprodukcyjnego i samostanowienia w sprawach
prokreacji, należą do kanonu podstawowych praw człowieka i choć chroni je także
Konstytucja RP, nakazując poszanowanie prawa do godności (art. 30), gwarantując każdemu
prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego oraz decydowania o swoim życiu
osobistym (art. 47), prawo do ochrony zdrowia (art. 68) oraz ochronę macierzyństwa i
rodzicielstwa (art. 18), to jednak konstytucyjne gwarancje w sferze praw reprodukcyjnych są
niedostatecznie akcentowane w procesie edukacyjnym normowanym przez ustawodawstwo
zwykłe. Projektowana regulacja prawna ma zmienić ten stan rzeczy.

4. Obecny stan prawny
Projekt ustawy zakłada uchylenie przepisu art. 4 ustawy o planowaniu rodziny,
ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, wprowadzającego
do programów nauczania szkolnego wiedzę o życiu seksualnym człowieka, o zasadach
świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej
oraz metodach i środkach świadomej prokreacji.
Zdaniem wnioskodawców z perspektywy praktyki można wskazać, iż ustawa ta nie
zapewniła właściwego poziomu edukacji seksualnej w szkołach. Prowadzone na jej
podstawie zajęcia nie spełniają swoich zadań, co skutkuje ogólnie niskim poziom wiedzy
seksualnej wśród młodych ludzi. Taki stan rzeczy przekłada się na wzrost negatywnych
zjawisk w życiu rodzinnym społeczeństwa. Rośnie liczba urodzeń przez nastolatki; dla
młodych dziewcząt nieplanowane, zbyt wczesne ciąże są prawdziwym dramatem i są często
także powodem prób samobójczych. Ponadto niedopuszczalne jest rozwiązanie zastosowane
przez polskie Ministerstwo Edukacji Narodowej dotyczące edukacji seksualnej, zgodnie z
którym nauczyciel ma prawo wyboru programu odpowiadającego jego opcji
światopoglądowej. Nadrzędne jest bowiem prawo dziecka do edukacji wolnej od
indoktrynacji oraz prawo rodziców do udzielania im rad oraz ukierunkowywania ich zgodnie
z własnymi przekonaniami religijnymi lub filozoficznymi.
Świadomość istoty dóbr osobistych i zasad ich ochrony przez obywateli ma
podstawowe znaczenia w demokratycznym państwie prawnym. W związku z tym konieczne
jest poszerzenie zgodnie z projektem ustawy, zakresu programowego „edukacji seksualnej” w
Polsce, tak aby młodzi ludzie mieli zapewniony dostęp do rzetelnej i wiarygodnej wiedzy o
zagrożeniach co pozwoli osiągnąć dojrzałość niezbędną do podejmowania odpowiedzialnych
decyzji.

Projekt nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach
rozporządzenia Rady ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. W sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U nr 239, poz.
2039 ze zm.)
Projekt nie wymaga przedłożenia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej lub
Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii, dokonania konsultacji albo
uzgodnienia.
Wnioskodawcy oświadczają, że projekt nie jest objęty prawem Unii Europejskiej (art. 34 ust.
2 pkt 6 Regulaminu Sejmu).
























OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Jednostki samorządu terytorialnego, szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły
ponadgimnazjalne. Wprowadzenie do systemu nauczania przedmiotu „edukacji seksualnej”,
dostosowanego do wieku, zdolności poznawczych oraz potrzeb dzieci, uczniów i uczennic,
zapewni młodym ludziom dostęp do edukacji, informacji i usług, które umożliwią im
zbudowanie pozytywnych relacji w społeczeństwie, pomogą uchronić przed wszelkimi
formami przemocy. Pozwoli osiągnąć dojrzałość niezbędną do podejmowania
odpowiedzialnych decyzji.

2. Konsultacje społeczne
Projektowana ustawa nie była przedmiotem konsultacji społecznych w trybie przepisów
ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z
późn. zm.) oraz ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. Nr 55,
poz. 235, z późn. zm.).

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego

Projektowana ustawa spowoduje nieznaczne obciążenia budżetu państwa i budżetów
jednostek samorządu terytorialnego (art. 34 ust. 2 pkt 4 i 5 Regulaminu Sejmu). Jej
przedmiotem jest zmiana sposobu i tryby prowadzenia przedmiotu z zakresu kształtowania
prawidłowych relacji w społeczeństwie. Stanowi ona również w obecnym stanie obowiązek
po stronie szkół na podstawie art. 4 ustawy , a zatem – stosowne środki są już zabezpieczone
w budżecie państwa oraz w budżetach jednostek samorządu terytorialnego.
W szczególności należy wyjaśnić, że przyjęcie rozwiązań zaproponowanych w projekcie –
mimo iż wiążą się z kosztami organizacji lekcji zbilansują się ze zmniejszeniem środków
finansowych przeznaczanych obecnie na walkę z efektami zdrowotnymi, społecznymi oraz
prawnymi braku wiedzy o własnej seksualności. Należy przy tej okazji zwrócić uwagę na
wyrok z dnia 30 października 2012 r. Europejskiego Trybunału Praw Człowieka P. i S.
przeciwko Polsce. Europejski Trybunał Praw Człowieka zasądził 30 tys. euro, które Polska
ma zapłacić jako zadośćuczynienie dla P. i 15 tys. euro dla jej mamy oraz 16 tys. zwrotu
kosztów postępowania. Razem 61 tys. euro.
Zakłada się także, że efektem tej edukacji będzie także wzrost zachowań prozdrowotnych i
wykształcenie nawyków regularnych badań profilaktycznych - w szczególności badań
cytologicznych oraz badań piersi u kobiet oraz prostaty u mężczyzn. Zwiększenie częstości
wykonywania badań profilaktycznych zwiększy wykrywalność nowotworów na wczesnym
stadium ich rozwoju. Zgodnie z zasadą „lepiej zapobiegać niż leczyć” wpłynie to nie tylko na
zmniejszenie kosztów leczenia ale także negatywnych społecznych skutków występowania
chorób.

4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana regulacja nie wpłynie znacząco na rynek pracy.

5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowana regulacja nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w
tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.

6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Projektowana regulacja nie wpłynie na sytuację i rozwój regionalny.