Poselski projekt ustawy o Korpusie Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej

2)
w art. 57 w ust. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie:
„10)
dla inwalidów wojennych i wojskowych, osób represjonowanych,
kombatantów oraz Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej;”;
3)
w art. 66 w ust. 1 pkt 31 otrzymuje brzmienie:
„31) kombatanci, osoby represjonowane oraz Weterani Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej niepodlegający ubezpieczeniom społecznym
w Rzeczypospolitej Polskiej lub niepobierający emerytury lub renty;”.

Art. 23
W ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2006 r.
Nr 143 poz. 1027 z późn. zm.) w art. 9 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
„3a) Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu ustawy
z dnia …… o Korpusie Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. …. Nr …, poz. …..);”.

Art. 24
W ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 225 poz.
1635 z późn. zm.) w art. 2 w ust. 1 w pkt 1 lit. b otrzymuje brzmienie:
„b) ubezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, rent strukturalnych, ulg
określonych w przepisach szczególnych dla żołnierzy niezawodowych i osób
odbywających służbę zastępczą oraz ich rodzin, a także uprawnień dla osób
niepełnosprawnych i osób objętych przepisami o szczególnych uprawnieniach dla
Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej i kombatantów,”.

15


Rozdział 4
Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 25
W stosunku do osób, które w dniu wejścia w życie ustawy, posiadają uprawnienia
kombatanckie nadane na podstawie ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach
oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
wnioski, o których mowa w art. 4 ust. 3, Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych składa do Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego w
terminie roku od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 26
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.











16


UZASADNIENIE

Celem projektowanej ustawy jest szczególne uhonorowanie i otoczenie szczególną
opieką osób najbardziej zasłużonych dla Rzeczypospolitej Polskiej, które narażając
własne
życie i zdrowie walczyły zbrojnie o jej niepodległość
i suwerenność. Powszechne są bowiem przypadki pozostawania tych osób

w zapomnieniu, w niedostatku, a często w nędzy. Moralnym obowiązkiem władz
państwowych wobec weteranów walk o niepodległość jest sprawiedliwa ocena
działalności tych osób, promowanie ich patriotycznej postawy oraz materialne wspieranie
i pomoc nakierowana na zapewnienie im godnej egzystencji. Niezależnie od powyższego
nakazu moralnego istnieje również prawny obowiązek w tym zakresie, wynikający
z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, iż „Rzeczpospolita Polska
specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów
wojennych”. Wspomniana norma konstytucyjna obecnie znajduje częściowe
odzwierciedlenie w kilku aktach prawnych, w tym przede wszystkim w ustawie z dnia
24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji
wojennych i okresu powojennego.
Obowiązujące aktualnie przepisy prawne w niewystarczający sposób realizują ten
konstytucyjny obowiązek, a ponadto nie uwzględniają specyfiki zasług weteranów walk
o niepodległość, ich wieku i szczególnych potrzeb.
Beneficjentami obecnie obowiązującego ustawodawstwa są bowiem zarówno
osoby, które brały udział w wojnach, działaniach wojennych i powstaniach narodowych,
wchodząc w skład formacji wojskowych lub organizacji walczących o suwerenność
i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, poprzez osoby pełniące określone funkcje
cywilne lub uczestniczące w działaniach o charakterze niezbrojnym oraz przebywające
w niewoli (więzieniach, obozach koncentracyjnych, obozach internowania, obozach
zagłady), aż do osób w żaden sposób nie zaangażowanych w proces odzyskiwania przez
17


Polskę suwerenności i niepodległości (wdowy i wdowcy po kombatantach i innych
osobach uprawnionych).
Wobec powyższego istnieje potrzeba dokonania wyodrębnienia i należytego
uhonorowania osób, które walczyły zbrojnie o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej
i jej granice, a także przyznania osobom najbardziej zasłużonym szczególnych uprawnień.
Niniejszy projekt zmierza do zaspokojenia potrzeb w powyższym zakresie,
a ogólne cele i założenia projektowanej ustawy zostały zawarte w preambule.
Projekt przewiduje utworzenie Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej, nad którym patronat będzie sprawował Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej. W myśl projektu w skład Korpus wchodzić będą osoby, które
brały udział w walkach zbrojnych o niepodległość lub ustalenie granic Państwa
Polskiego, przy czym udział w tych walkach dotyczy okresu do 8 maja 1945 r., a także –
po zakończeniu II wojny światowej – w walkach przeciw reżimowi komunistycznemu na
terytorium Polski w granicach z dnia 31 sierpnia 1939 r., jak i w granicach powojennych,
a także osoby odznaczone orderem Krzyża Wojskowego.
Zatem podstawowym wyróżnikiem weteranów (w stosunku np. do niektórych
kombatantów) jest czynny zbrojny udział w walkach mających na celu odzyskanie lub
obronę niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej.
W myśl projektu, udział w walkach o niepodległość nie przesądza jeszcze
o możliwości uzyskania statusu weterana i uprawnień wynikających z projektowanej
ustawy. Wymienia on bowiem zarówno pozytywne, jak i negatywne przesłanki uzyskania
tego statusu. Pozytywną przesłanką jest wykazanie udziału w walkach o niepodległość
osoby zainteresowanej uzyskaniem statusu weterana poprzez m.in., przedłożenie
dokumentów poświadczających udział w takich walkach.

18


Z kolei do negatywnych przesłanek, eliminujących możliwość uzyskania statusu
weterana przez osoby, które swoimi działaniami zaprzeczyły swej patriotycznej postawie,
należą:
1) kolaboracja przeciwko niepodległości lub integralności terytorialnej RP z władzami
państw okupujących jej terytorium;
2) dobrowolne odstępstwo od narodowości polskiej lub obywatelstwa polskiego (nie
dotyczy to osób, które później brały udział w walkach o niepodległość);
3) ochotnicze wstąpienie do struktur zbrojnych państw okupujących terytorium RP (nie
dotyczy to osób, które później brały udział w walkach o niepodległość);
4) organizowanie lub nadzorowanie organizacji formacji wojskowy złożonych
z obywateli polskich na terytorium ZSRR;
5) pełnienie funkcji oficera polityczno-wychowawczego w (ludowym) Wojsku Polskim;
6) zatrudnienie, pełnienie służby lub funkcji w instytucjach stosujących represje wobec
osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości RP, tj. struktury Urzędu
Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa, Informacji Wojskowej, II Zarządu Sztabu
Generalnego (ludowego) WP, Wojskowej Służby Wewnętrznej, Głównego Zarządu
Informacyjnego (ludowego) Wojska Polskiego, Głównego Zarządu Politycznego
(ludowego) Wojska Polskiego;
7) zatrudnienie, pełnienie służby lub funkcji w aparacie bezpieczeństwa publicznego
poza strukturami Urzędu Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa, Informacji
Wojskowej, II Zarządu Sztabu Generalnego (ludowego) WP, Wojskowej Służby
Wewnętrznej, jeżeli podczas i w związku z tą działalnością były wykonywane zadania
związane ze zwalczaniem organizacji oraz osób działających na rzecz suwerenności
i niepodległości RP;
8) zatrudnienie, pełnienie służby lub funkcji w jednostkach organizacyjnych lub na
stanowiskach związanych ze stosowaniem represji wobec osób podejrzanych lub
skazanych za działalność na rzecz suwerenności i niepodległości RP w organach
19