Rządowy projekt ustawy o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

– 10 –
z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, na zasadach określonych w tej
ustawie.
Art. 18. Zagraniczni funkcjonariusze lub pracownicy, biorący udział we wspólnych
operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych, są uprawnieni do ulg przy przejazdach
środkami publicznego transportu zbiorowego przysługujących funkcjonariuszom Policji
i Straży Granicznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r.
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1138).
Art. 19. 1. Należności za świadczenia zdrowotne udzielane przez podmioty lecznicze
zagranicznym funkcjonariuszom lub pracownikom, którzy są obywatelami państw
niebędących członkami UE lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA),
biorącym udział we wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych
pokrywane są w ramach limitu wydatków przewidzianych w części budżetu państwa, której
dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, chyba że przepisy wiążących
Rzeczpospolitą Polskę umów międzynarodowych stanowią inaczej.
2. Jeżeli wspólne operacje są podejmowane na wniosek ministra właściwego do spraw
wewnętrznych działającego na wniosek Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub
z udziałem funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, należności, o których
mowa w ust. 1, pokrywają proporcjonalnie do liczby zaangażowanych we wspólną operację
funkcjonariuszy lub pracowników danej służby, w ramach limitów części budżetowych,
którymi dysponują Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz minister właściwy do
spraw wewnętrznych, chyba że przepisy wiążących Rzeczpospolitą Polskę umów
międzynarodowych stanowią inaczej.
Art. 20. W ustawie z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2012 r. poz. 576)
w art. 3 po pkt 2a dodaje się pkt 2b w brzmieniu:
„2b) broni i amunicji stanowiących uzbrojenie zagranicznych funkcjonariuszy biorących
udział we wspólnych operacjach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia ...
o
udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych
operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. …).”.
– 11 –
Art. 21. W ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 1329) w art. 2 po ust. 3 dodaje
się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Przepisów ustawy nie stosuje się do materiałów wybuchowych nabywanych,
przechowywanych, przemieszczanych i używanych przez zagranicznych
funkcjonariuszy biorących udział we wspólnych operacjach, o których mowa w art. 2
pkt 1 ustawy z dnia … o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we
wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. …).”.
Art. 22. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.))
wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 12 po pkt 9 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 10 w brzmieniu:
„10)
art. 19 ustawy z dnia …. o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub
pracowników we wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. …).”;
2)
w art. 13a pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) o których mowa w art. 12 pkt 2–6, 9 i 10, art. 12a oraz art. 26”.
Art. 23. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.






8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367,
Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22,
poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111,
poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374, z 2010 r. Nr 50,
poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228,
Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578, Nr 257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45,
poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122,
poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378 oraz
2012 r. poz. 123, 1016 i 1342.
12/39rch
UZASADNIENIE

1. Aktualny stan prawny
Obecnie udział zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników państw obcych we
wspólnych czynnościach operacyjnych lub działaniach ratowniczych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej może odbywać się na podstawie aktów prawa
międzynarodowego, w tym przede wszystkim dwustronnych umów
międzynarodowych.
Dodatkowo funkcjonariusze lub pracownicy państw członkowskich Unii
Europejskiej mogą prowadzić wspólne patrole lub innego rodzaju wspólne operacje
służące ochronie porządku i bezpieczeństwa publicznego na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 17 decyzji Rady 2008/615/WSiSW
z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej,
szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz. Urz. UE
L 210 z 06.08.2008).
To samo dotyczy działań podjętych przez specjalne jednostki interwencyjne państw
członkowskich na podstawie decyzji Rady 2008/617/WSiSW z dnia 23 czerwca
2008 r. w sprawie usprawnienia współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami
interwencyjnymi państw członkowskich Unii Europejskiej w sytuacjach
kryzysowych (Dz. Urz. UE L 210 z 06.08.2008, str. 73).
Zgodnie z art. 35 ust. 2 decyzji Rady 2008/615/WSiSW, istniejące umowy
bilateralne lub wielostronne oraz porozumienia dotyczące współpracy
transgranicznej mogą nadal być stosowane, o ile nie są niezgodne z celami
przedmiotowej decyzji. Natomiast zawieranie nowych umów lub porozumień, po
wejściu w życie decyzji Rady jest możliwe, o ile umowy te lub porozumienia
przewidują rozszerzenie celów tej decyzji.
Dodatkowo z dyspozycji art. 36 decyzji Rady 2008/615/WSiSW wynika konieczność
podjęcia wszystkich środków niezbędnych do zapewnienia zgodności z jej
przepisami.
Obowiązujące umowy i porozumienia oraz akty prawne Unii Europejskiej dotyczące
współpracy w ochronie porządku publicznego i bezpieczeństwa z innymi państwami,
w większości przypadków stwarzają podstawy do zapewnienia wsparcia polskich
służb porządku publicznego przez siły podobnych służb innych państw. Współpraca
 
ta bywa jednak nieefektywna i niewystarczająca, z uwagi m.in. na brak przepisów,
które pozwalałyby na jednoczesny udział we wspólnych operacjach lub wspólnych
działaniach ratowniczych funkcjonariuszy lub pracowników zarówno z państw
członkowskich Unii Europejskiej, jak i państw spoza Unii.
Ponadto przepisy obowiązujących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych
i porozumień oraz przepisy prawa europejskiego ograniczają się jedynie do
zakreślenia ogólnych ram wspólnych działań, pozostawiając wiele szczegółowych
kwestii do późniejszego ustalenia.
Brak uregulowań prawnych w tym zakresie niejednokrotnie skutkuje:
– nieefektywną koordynacją w odniesieniu do wspólnych działań,
– niewystarczającymi zasobami ludzkimi udostępnianymi do wspólnych działań,
– nieadekwatnymi środkami udostępnianymi do udziału we wspólnych działaniach
w stosunku do skali problemu, wynikające z braku szczegółowych ustaleń,
– niewystarczającą i nieefektywną współpracą z państwami trzecimi.
Zatem w celu zapewnienia jednolitej praktyki i skuteczności podejmowanej
współpracy oraz efektywnej koordynacji, realizacji i oceny wspólnych działań
konieczne jest uregulowanie wewnętrznej procedury podejmowania decyzji
w przedmiocie wspólnych działań w trybie ustawy.

2. Potrzeba i cel uchwalenia ustawy
Ustawa o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych
operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej spełniać ma dwojaką rolę. Potrzeba jej uchwalenia wynika przede
wszystkim z konieczności dostosowania polskiego porządku prawnego do decyzji
Rady 2008/615/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji
współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości
transgranicznej (Dz. Urz. UE L 210 z 06.08.2008, str. 1), decyzji Rady
2008/616/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie wdrożenia decyzji
2008/615/WSiSW w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie
w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz. Urz. UE L 210
z 06.08.2008, str. 12) oraz decyzji Rady 2008/617/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r.
w sprawie usprawnienia współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami
2 
 
interwencyjnymi państw członkowskich UE w sytuacjach kryzysowych (Dz. Urz. UE
L 210 z 06.08.2008, str. 73).
Celem ustawy jest także umożliwienie funkcjonariuszom lub pracownikom państw
członkowskich Unii Europejskiej i innych państw stosujących dorobek Schengen
oraz państw trzecich udziału we wspólnych operacjach na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej. Dotyczy to sytuacji, w których Rzeczpospolita Polska
będzie potrzebować międzynarodowej pomocy w postaci interwencji odpowiednich
służb, w przypadkach ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego, zapobiegania
przestępczości, w trakcie zgromadzeń, imprez masowych, klęsk żywiołowych,
katastrof oraz innych poważnych zdarzeń.
Ponadto przyjęcie niniejszej ustawy umożliwi uczestniczenie zagranicznych
funkcjonariuszy lub pracowników w działaniach ratowniczych, o których mowa
w ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r.
Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.).
Należy odnotować, że współpraca międzynarodowa w zakresie wspólnych działań
Policji, Straży Granicznej, czy też służb ratowniczych regulowana była dotychczas
w
drodze dwustronnych umów międzynarodowych. Jednakże z analizy
obowiązujących umów i porozumień wynika, iż tylko z niektórymi państwami
Rzeczpospolita Polska ma dostatecznie szczegółowo uregulowane kwestie dotyczące
prowadzenia wspólnych działań na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez
zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników.
Również kwestie współpracy w dziedzinie niesienia wzajemnej pomocy
w przypadku katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków regulują
przede wszystkim dwustronne umowy międzynarodowe, głównie z państwami
sąsiednimi.
Ponadto przepisy prawa międzynarodowego, w tym Unii Europejskiej nie regulują
sytuacji, w której do udziału we wspólnej operacji lub wspólnym działaniu
ratowniczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przystąpiłyby jednocześnie
jednostki służb porządku publicznego lub służb ratowniczych z różnych państw
także spoza Unii Europejskiej.
Dodatkowo należy zauważyć, iż nie wszystkie umowy międzynarodowe, które
Rzeczpospolita Polska podpisała z innymi państwami są ratyfikowanymi umowami
3