Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia

7
4. Skutki projektowanej ustawy
Projekt zmierza do wykonania obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku
Trybunału Konstytucyjnego. Podstawowym jego skutkiem będzie zatem zastąpienie regulacji
wadliwej rozwiązaniem spełniającym wymogi konstytucyjne. Jednocześnie oczekuje się, iż
projektowane uregulowanie przyczyni się do zwiększenia zaufania do służb statystycznych, a w
konsekwencji do większej wiarygodności statystki publicznej. To natomiast może sprzyjać
racjonalności i adekwatności działań, w tym także w zakresie prawodawstwa, podejmowanych
przez organy państwa z uwzględnieniem wiedzy statystycznej.
Projektowana ustawa bezpośrednio nie powoduje skutków finansowych dla budżetu
państwa. Może jednak przyczynić się do wzrostu wydatków w części „Sądy powszechne”,
ponieważ to do sądów należeć będzie rozpatrywanie wniosków prokuratorów o zwolnienie
z tajemnicy statystycznej i to one również (w instancji wyższej) będą wyłącznie właściwe
do weryfikowania prawidłowości postanowień dotyczących takiego zwolnienia. W każdym razie
od praktyki, jaka ukształtuje się pod rządami zmienionego art. 180 § 2 k.p.k., zależeć będzie
rzeczywiste obciążenie budżetów poszczególnych sądów.
Według stanowiska zaprezentowanego przez Ministra Sprawiedliwości ewentualne
wydatki związane w wejściem w życie proponowanych rozwiązań pokrywane będą w ramach
środków budżetowych przyznanych poszczególnym dysponentom.

5. Konsultacje
Projekt został zaopiniowany – co do zasady – pozytywnie przez następujące podmioty:
Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, Radę Statystyki, Polskie
Towarzystwo Statystyczne, Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, a także Krajową Radę
Prokuratury. Sąd Najwyższy, podobnie jak i Krajowa Rada Sądownictwa, nie zgłosił żadnych
zastrzeżeń do projektowanej nowelizacji. Z kolei Prokurator Generalny zgłosił zastrzeżenia
odnośnie do potrzeby i zasadności objęcia projektowaną ustawą art. 41 § 4 k.p.s.w. Ponadto swoją
opinię przesłała Krajowa Rada Radców Prawnych.
W trakcie pierwszego czytania, które odbyło się na posiedzeniu połączonych Komisji
Ustawodawczej oraz Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, przedstawiciele Ministra
Sprawiedliwości, Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz Rady Statystyki podtrzymali
stanowiska pisemne.


8
Zamykając ten etap procedury
legislacyjnej, komisje podjęły uchwałę
wprowadzającą do projektu dwie poprawki, które uwzględniały uwagi sformułowane zarówno
przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jak i Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa. W
toku dalszych prac projekt nie podlegał już żadnym modyfikacjom.

6. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej
Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.



Warszawa, 22 października 2012 r.
BAS-WAPEiM-2682/12





Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej






Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz ustawy –
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (przedstawiciel
wnioskodawcy: senator Piotr Benedykt Zientarski)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r., poz. 32)
sporządza się następującą opinię:



1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę art. 180 § 2 w ustawie z dnia

6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze
zmianami; dalej: k.p.k.) oraz art. 41 § 4 w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. –
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. z 2008 r., Nr 133,
poz. 848, z późn. zm.). Nowelizacja dotyczy tajemnicy statystycznej. Zakres jej
ochrony w postępowania karnym będzie odpowiadał ochronie tajemnicy
notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej
oraz dziennikarskiej. W odniesieniu do przepisów k.p.k. projekt zakłada,
iż osoby obowiązane do zachowania tajemnicy statystycznej będzie można
przesłuchać co do faktów nią objętych jeśli jest to niezbędne dla dobra wymiaru
sprawiedliwości, a okoliczność ta nie może być ustalona na podstawie innego
dowodu. W postępowaniu w sprawach o wykroczenia sąd nie będzie mógł
zwolnić osoby od zachowania tajemnicy statystycznej w trakcie składania przez
nią zeznań.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
2.1. Przepisy prawa pierwotnego UE, których przedmiotem są zawarte
w projekcie kwestie dotyczące ochrony danych osobowych uregulowano
w art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej: TfUE) oraz
w art. 8 Karty Praw Podstawowych (dalej: Karta).
Regulacje prawa pochodnego UE dotyczące omawianej problematyki
zawarto w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24
października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie
przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.
Urz. UE L 281 z 23 listopada 1995 r., s. 31, ze zmianami; Dz. Urz. UE, Polskie
wydanie specjalne, rozdział 13, tom 15, s. 355; dalej: dyrektywa 95/46/WE).
2.2. Normy traktatowe dotyczące tworzenia statystyk znajdują się w art.
338 TfUE.
Na podstawie wskazanego wyżej przepisu przyjęto rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z 11 marca 2009 r.
w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania
do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych
objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE)-nr 322/97 w sprawie
statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie
ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich
(Dz. Urz. UE L 87 z 31 marca 2009 r., s. 164; dalej rozporządzenie 223/2009).

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

3.1. Regulacje prawa pierwotnego UE przyznają osobom prawo do
ochrony swoich danych osobowych. Zgodnie z art. 16 TfUE każda osoba ma
prawo do ochrony danych osobowych, które jej dotyczą. Przepis przekazuje
Parlamentowi Europejskiemu i Radzie uprawnienia dotyczące stanowienia zasad
ochrony danych osobowych osób fizycznych w zakresie ich przetwarzania przez
instytucje, organy i jednostki organizacyjne UE oraz przez państwa
członkowskie. Parlament i Rada mogą również stanowić o zasadach
swobodnego przepływu takich danych. Niezależne organy są zobowiązane do
kontroli przestrzegania wspomnianych zasad.

3.2. Zawarty w art. 8 Karty przepis, oprócz powtórzenia treści art. 16
TfUE w zakresie przyznania każdemu prawa do ochrony jego danych
osobowych, a także normy dotyczącej kontrolowania przez niezależny organ
przestrzegania zasad ochrony danych, zawiera jeszcze jedno postanowienie.
Zgodnie z ust. 2 wskazanej regulacji, dane osobowe muszą być przetwarzane

2
rzetelnie w określonych celach i za zgodą osoby zainteresowanej lub na innej
uzasadnionej podstawie przewidzianej w ustawie. Każda osoba ma prawo
dostępu do zebranych danych, które ją dotyczą, ma również prawo do ich
sprostowania.

3.3. Podsumowując powyższe rozważania należy stwierdzić, iż w
odniesieniu do prawa pierwotnego UE dotyczącego ochrony danych osobowych,
projekt nie narusza przepisów zawartych w TfUE oraz w Karcie.

3.4. Ze względu na przedmiot projektu ustawy, nie jest ona objęta
regulacjami dyrektywy 95/46/WE. Zgodnie z art. 3 ust. 2 dyrektywy 95/46/WE,
jej przepisy nie znajdują zastosowania do ochrony danych osobowych m.in. w
zakresie działalności na rzecz bezpieczeństwa publicznego, obronności,
bezpieczeństwa państwa oraz działalności państwa w obszarach prawa karnego.


3.5. W art. 338 TfUE przewidziano upoważnienie dla Parlamentu
Europejskiego i Rady do uchwalania środków w celu tworzenia statystyk, jeżeli
jest to konieczne do wykonywania działań Unii. Przepis ten zawiera również
zasady dotyczące tworzenia statystyk, wymienia się wśród nich obowiązek
poszanowania poufności informacji statystycznych.

3.6. Zgodnie z art. 1 rozporządzenia 223/2009, ustanawia ono ramy
prawne zakresie opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyki
europejskiej, która ustalana jest w Europejskim programie statystycznym.
Według art. 2 rozporządzenia 223/2009, opracowywanie, tworzenie
i rozpowszechnianie statystyki europejskiej jest określone zasadami
statystycznymi, wśród których w pkt e) omawianego przepisu wymienia się
poufność informacji statystycznych. Wspomniana zasada oznacza ochronę
poufnych danych odnoszących się do każdej jednostki statystycznej, które
zostały pozyskane bezpośrednio do celów statystycznych lub pośrednio ze
źródeł administracyjnych lub innych. Rozumiana jest jako zakaz
wykorzystywania uzyskanych danych do celów innych niż statystyczne, a także
zakaz ich bezprawnego ujawnienia.
Pod
pojęciem poufnych danych należy rozumieć, zgodnie z art. 3 pkt 7
rozporządzenia 223/2009 dane umożliwiające bezpośrednią lub pośrednią
identyfikację jednostek statystycznych, co skutkuje ujawnieniem informacji
indywidualnych. Aby określić, czy możliwa jest identyfikacja danej jednostki
statystycznej, należy wziąć pod uwagę wszystkie przewidywalne środki, które
mogą być użyte przez osobę trzecią do zidentyfikowania jednostki statystycznej.
Jednostką statystyczną jest podstawowa jednostka objętą obserwacją:
osoba fizyczna, gospodarstwo domowe, podmiot gospodarczy i inne podmioty –
do której odnoszą się dane (art. 3 pkt 6 rozporządzenia 223/2009).

Statystyka europejska jest opracowywana, tworzona i rozpowszechniana
przez Komisję (Eurostat), krajowe urzędy statystyczne (KUS) oraz inne organy

1 Decyzja nr 1587/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie
wspólnotowego programu statystycznego na lata 2008-2012 (Dz. Urz. UE L 344 z 28.12.2007 r., s. 15).

3