Poselski projekt ustawy o zasadach planowania i realizacji polityki społecznej

W proponowanym przedłożeniu zmieniającego zapisy ustawy o systemie oświaty, proponuje
się zmiany w zakresie kształcenia ustawicznego w tym nowe zdefiniowanie pojęcia
kształcenia ustawicznego.
Nowa definicja obejmuje nie tylko kształcenie w szkołach dla dorosłych, uzyskiwanie i
uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych lecz również
uzyskiwania i uzupełniania wiedzy, kompetencji i umiejętności dotyczących spraw
osobistych, obywatelskich i społecznych.
Propozycja ta ma na celu objęcie definicją kształcenia ustawicznego nie tylko kształcenie
kończące się uzyskaniem formalnych kwalifikacji lecz również uzyskaniem kompetencji i
wiedzy niezbędnej do wejścia na rynek pracy i integracji społecznej tzw. kompetencji
kluczowych.
Rozwiązania te są zgodne z Zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
kluczowych kompetencji w uczeniu się przez całe życie, z listopada 2005 roku. W Zaleceniu
kompetencje są zdefiniowane jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich
do kontekstu. Kluczowe kompetencje to te kompetencje których wszystkie osoby potrzebują
do samorealizacji i rozwoju osobistego, przyjmowania aktywnej postawy obywatelskiej,
osiągania integracji społecznej i zatrudnienia. Na końcu wstępnej edukacji i szkolenia młodzi
ludzie powinni posiadać kluczowe kompetencje w stopniu przygotowującym ich do dorosłego
życia; kluczowe kompetencje powinny być dalej rozwijane, utrzymywane i aktualizowane w
toku uczenia się przez całe życie. Do kluczowych kompetencji zaliczono porozumiewanie się
w języku ojczystym, porozumiewanie się w językach obcych, kompetencje matematyczne i
podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, kompetencje informatyczne, zdolność
uczenia się, kompetencje interpersonalne, międzykulturowe i społeczne oraz kompetencje
obywatelskie, przedsiębiorczość oraz ekspresja kulturalna.


Ad. 5 wzmocnienie partnerstwa publiczno - społecznego w realizacji zadań na rzecz
zatrudnienia i integracji społecznej

Działania te są zawarte w:
ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy .
ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej .
Do najistotniejszych elementów proponowanych zmian jest:
Wypracowanie jednego kompleksowego modelu partnerstwa społecznego wymaga
ujednolicenia zasad kontraktowania usług społecznych we wszystkich obszarach (rynku
pracy, pomocy społecznej, niepełnosprawności, przeciwdziałania alkoholizmowi) z jasnym
określeniem specyfiki obszarów jednak o wspólnej procedurze określonej w regulacjach
pożytku publicznego. Jest to zgodne z zapisami Krajowego Programu Zabezpieczenie
Społeczne i Integracja Społeczna 2006 – 2008.
Ponadto w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy poszerza się możliwość
zlecanych zadań. W stosunku do obecnego stanu prawnego gdzie możliwe jest jedynie
zlecanie usług rynku pracy, możliwe będzie również zlecanie usług i instrumentów rynku
pracy w ramach programów lokalnych. Rozwiązanie to zgodne jest z przyjętym przez Radę
Ministrów zapisem Krajowego Programu Reform zalecającym upowszechnienie zlecania

16
usług instytucjom zewnętrznym wobec publicznych służb zatrudnienia, które działają na
lokalnych rynkach pracy



1. Skutki dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Skutki finansowe można podzielić na trzy grupy:
skutki związane z planowaniem, realizacją i oceną polityki społecznej,
skutki zmian instytucjonalnych,
skutki finansowania instrumentów aktywnej integracji.
2.1. Skutki związane z planowaniem, realizacją i ocena polityki społecznej
Projektowana ustawa o zasadach prowadzenia polityki społecznej nie nakłada nowych
obowiązków na samorządy terytorialne w zakresie planowania i realizacji polityki społecznej.
Dodatkowe koszty związane będą z:
dokonywaniem oceny dokumentów strategicznych przez jednostkę zewnętrzną wyłonioną
w drodze konkursu. Wydatki na ten cel będą pochodziły z budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego. Wydatki na ten cel będą mogły być
współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego art. 21, ust. 2
projektu) .
Obecnie trudno oszacować skutki finansowe projektowanych zmian w tym zakresie.

2.2. Skutki zmian instytucjonalnych

Nowy sposób finansowania instytucjonalnego polegałby na zmianie przeznaczenia
wydatkowania środków przeznaczonych dotychczas na finansowanie ośrodków pomocy
społecznej (część 85 - budżet wojewodów) na finansowanie dwóch kluczowych zadań
istotnych dla rozwoju instytucjonalnego pomocy społecznej:
• finansowania Centrów Aktywizacji i Pracy Socjalnej – wynagrodzenia pracowników
socjalnych;
• finansowania zatrudnienia pracowników Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej
realizujących zadania z zakresu Europejskiego Funduszu Społecznego
Zmiana profilu wydatkowania środków budżetowych oznaczać będzie możliwość uznania ich
za wydatki kwalifikowane (wkład własny do działań) w ramach EFS.
W ramach projektów EFS możliwe byłoby finansowanie wszelkich działań mających na celu
podwyższanie kwalifikacji i kompetencji pracowników socjalnych
• działania na rzecz upowszechniania aktywnej integracji i pracy socjalnej w regionie,
• działania na rzecz upowszechniania doradztwa psychologicznego, psychospołecznego,
zawodowego oraz doradztwa dla niepełnosprawnych w regionie,
• wzmocnienie i rozwój potencjału instytucjonalnego instytucji pomocy społecznej,
działających na terenie regionu,
• szkolenia oraz specjalistyczne doradztwo dla kadr instytucji pomocy społecznej,
działających na terenie regionu, powiązane bezpośrednio z potrzebami oraz ze specyfiką
realizowanych zadań,
Ze środków Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” możliwe będzie wsparcie takich
projektów. W programie „Kapitał Ludzki” przewidziano finansowanie działań

17
wzmacniających potencjał publicznych służb zatrudnienia i jednostek pomocy społecznej.
Część z tych środków w trybie konkursowym trafi do ośrodków pomocy społecznej i
powiatowych centrów pomocy rodzinie.
W przypadku pracowników ROPS możliwa byłaby refundacja wynagrodzeń ze środków
Pomocy Technicznej.

2.3. Finansowanie instrumentów aktywnej integracji

Przy dostosowaniu nowej formuły kontraktu socjalnego do programowania europejskiego,
podstawowe finansowanie opierałoby się na:
• sfinansowania fakultatywnej (aktywizacyjnej) części zasiłku okresowego przez gminę, co
traktowane byłoby jako wkład własny samorządu do tego typu projektów.
• ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (Fundusz Pracy, Państwowy Fundusz
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, budżet państwa) finansowane byłyby wszystkie
działania aktywizacyjne w tym działania o charakterze instytucjonalnym (centra integracji
społecznej, kluby integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywności
zawodowej, spółdzielnie socjalne, środowiskowe domy samopomocy i inne).
rodki na realizację powyższych zadań zaplanowane są w budżetach jednostek samorządu
terytorialnego, oraz planach finansowych Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Wydatki na aktywną integrację
Wydatki na aktywną integrację zgodnie z nowelizacją ustawy o finansach publicznych
stanowić będą dochód własny samorządu województwa jako instytucji pośredniczącej.
Zgodnie z projektem wsparcia finansowego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki w okresie 2007 – 2013 na działanie w ramach Priorytetu VI - Równość szans dla
wszystkich oraz promocja integracji społecznej przewiduje się wstępnie kwotę ok. 879,5 mln
EUR. Zgodnie z ustawą z dnia 18 października 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju polegać to będzie na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy
administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań
publicznych określonych w odrębnych przepisach dotyczących tych organów i jednostek.
Oznacza to przekazywanie środków na zadania aktywnej integracji określonej ustawą o
pomocy społecznej.


Część tych środków przekazywana będzie w trybie konkursowym na:
− wsparcie dla tworzenia i działalności jednostek sektora ekonomii społecznej, w tym
spółdzielni socjalnych, zakładów aktywności zawodowej, centrów integracji społecznej i
klubów integracji społecznej, podmiotów na rzecz aktywizacji społeczno-zawodowej,
− promowanie i wspieranie zatrudnienia w sektorze ekonomii społecznej i w organizacjach
pozarządowych,
−
poradnictwo psychologiczne, psychospołeczne, zawodowe i inne, prowadzące do
integracji społecznej i zawodowej,
−
rozwój form zatrudnienia i wsparcie tworzenia miejsc pracy dla osób należących do grup
szczególnego ryzyka (m.in. alternatywne i elastyczne formy zatrudnienia, telepraca),

18
−
wsparcie mobilności na rynku pracy oraz rozwój usług przezwyciężających indywidualne
bariery w powrocie na rynek pracy,
−
wsparcie tworzenia i działalności instytucji aktywizujących osoby zaburzone psychicznie,
w tym środowiskowe domy samopomocy,
−
promocja i wsparcie wolontariatu, w zakresie integracji z rynkiem pracy osób
wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym,
−
wsparcie dla tworzenia i funkcjonowania pozaszkolnych form integracji społecznej
młodzieży (świetlice socjoterapeutyczne, kluby środowiskowe),
−
wsparcie lokalnych inicjatyw samoorganizacji i samopomocy,
− rozwój form wsparcia indywidualnego i środowiskowego, umożliwiających integrację
zawodową i społeczną osobom ze specyficznymi trudnościami na rynku pracy (w tym
m.in. osobom starszym i niepełnosprawnym),
− organizowanie akcji i kampanii promocyjno – informacyjnych
z zakresu równości szans, mobilności i elastyczności zawodowej oraz przeciwdziałania
wykluczeniu społecznemu.
Ostateczny podział na poszczególne działania będzie określony przez samorząd
województwa.

2. Zgodność z prawem Unii Europejskiej
Proponowane regulacje są zgodne z prawem Unii Europejskiej.



19