Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn

Warszawa, 11 lipca 2008 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA–140 –124(5)/08



Pan


Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy:

-
o zmianie ustawy o podatku od
spadków i darowizn (druk nr 609).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Finansów
do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.




(-) Donald Tusk



STANOWISKO RZĄDU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku
od spadków i darowizn (druk sejmowy nr 609)


Propozycje zmian ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczą zniesienia istniejących
warunków formalnych korzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn
w przypadku nabycia majątku od członków najbliższej rodziny, tytułem innym niż darowizna
lub polecenie darczyńcy.

W obowiązującym stanie prawnym, zgodnie z art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku
od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514, z późn. zm.) zwolnione
od podatku jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych,
wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma, macochę, jeżeli m.in. zgłoszą nabycie własności
rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie
miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego (uprawomocnienia się orzeczenia sądu
stwierdzającego nabycie spadku).

W ocenie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej nie można zgodzić się z argumentacją
wnioskodawcy, iż powszechny brak znajomości tego warunku przez zainteresowanych
skutkuje utratą prawa do zwolnienia, wyłącznie z przyczyn formalnych, przez zdecydowaną
większość uprawnionych.

Z informacji uzyskanych od organów podatkowych w ramach monitorowania funkcjonowania
przepisów dotyczących zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków
i darowizn wynika, iż 95 % nabywców złożyło w terminie zgłoszenie i skorzystało
ze zwolnienia. Oznacza to, że w pierwszym roku obowiązywania nowych regulacji prawnych,
tylko 5 % podatników nie dopełniło warunku terminowego złożenia zgłoszenia.
Należy przypuszczać, że liczba ta, wraz ze wzrostem znajomości obowiązujących przepisów
będzie maleć.

Przyjęcie rozwiązań zaproponowanych w projekcie spowoduje, że organ podatkowy
nie będzie posiadał żadnych informacji na temat składników masy spadkowej, bowiem
w postanowieniu sądu wymienione są wyłącznie informacje na temat spadkobierców, którzy
nabyli spadek oraz określona jest wysokość przypadających im udziałów. Zniesienie
obowiązku składania zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, które
konkretyzuje składniki masy spadkowej, gdy nabycie następuje w drodze dziedziczenia,
stanowić będzie istotne zagrożenie dla szczelności systemu podatkowego, gdyż powoduje
utratę przez organy podatkowe jedynego źródła informacji o majątku nieodpłatnie nabytym
przez podatnika. Brak danych w odniesieniu do osoby wezwanej do złożenia wyjaśnień
w sprawie wysokości przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach
lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych i powołania się przez nią na fakt otrzymania
rzeczy lub praw majątkowych w drodze spadku uniemożliwi organowi podatkowemu
weryfikację informacji o źródłach posiadanego majątku. Organ podatkowy nie dysponując
żadną dokumentacją w sprawie będzie zmuszony przyjąć oświadczenie bez zastrzeżeń.
Wobec powyższego zniesienie obowiązku zgłoszenia stanowić będzie istotny instrument
umożliwiający ukrywanie dochodów i unikanie opodatkowania.

Zaproponowane w projekcie rozwiązanie spowoduje nierówne traktowanie podatników.
Przewiduje ono bowiem, iż zniesienie obowiązku dokonywania zgłoszenia nie będzie
dotyczyło podatników nabywających własność rzeczy lub praw majątkowych w drodze
darowizny lub polecenia darczyńcy.

Obecnie trwają w Sejmie prace nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku
od spadków i darowizn (druk 341), który zawiera propozycje dotyczące m.in. opiniowanych
zagadnień.

Mając jednak na względzie różny poziom wiedzy społeczeństwa na temat obowiązujących
przepisów oraz konsekwencje niedokonania zgłoszenia w terminie, Rząd Rzeczypospolitej
Polskiej zauważa, że wskazane w uzasadnieniu jako cel nowelizacji – ułatwienie podatnikom
korzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn,
można osiągnąć przez wydłużenie obowiązującego miesięcznego terminu na złożenie
zgłoszenia do 6 miesięcy.


2