Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wejściem w życie Protokołu do Umowy między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z jednej strony a Konfederacją Szwajcarską z drugiej strony w sprawie swobodnego przepływu osób

15
uwzględnione w ustawie z dnia 14 lipca 2006 r. o

wje dzie na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyje dzie z tego terytorium obywateli pa stw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043).
Ustawa ta wprowadziła ponadto zmiany m.in. do ustaw o ewidencji ludności i
dowodach osobistych, o systemie oświaty, o opłacie skarbowej, o cudzoziemcach, o
rencie socjalnej, o pomocy społecznej, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy, o swobodzie działalności gospodarczej oraz Prawo o szkolnictwie wyższym,
uwzględniające zasadę równego traktowania obywateli UE i Szwajcarii w sprawach
określonych umową. Zasada równego traktowania została również uwzględniona w
ustawie z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz
ustawy o podatku rolnym (Dz. U. Nr 109, poz. 747).
Postanowienia w niektórych sprawach związanych z dostępem do określonych
zawodów, dostępem do edukacji oraz uznawaniem kwalifikacji zawodowych zostały
uwzględnione w ustawie z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie niektórych ustaw w
związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr
176, poz. 1238), która wprowadziła zmiany m.in. w ustawach: Karta Nauczyciela, o
żegludze śródlądowej, o zasadach uznawania nabytych w pa stwach członkowskich
Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych, o zasadach
uznawania nabytych w pa stwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do
podejmowania lub wykonywania niektórych działalności, Prawo lotnicze oraz Prawo o
szkolnictwie wyższym. Również ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania
kwalifikacji zawodowych nabytych w pa stwach członkowskich Unii Europejskiej
(Dz. U. Nr 63, poz. 394) uwzględnia postanowienia umowy UE-Szwajcaria
o swobodnym przepływie osób.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wejściem w życie Protokołu do
Umowy między Wspólnotą Europejską i jej Pa stwami Członkowskimi z jednej strony
a Konfederacją Szwajcarską z drugiej strony w sprawie swobodnego przepływu osób
przewiduje wprowadzenie zmian w tych przepisach, które są niezgodne z umową ze
względu na pominięcie obywateli Szwajcarii lub uprawnie nabytych w Szwajcarii, a
nie są przewidziane do zmiany przepisami innych ustaw. Projekt ustawy nie obejmuje
jednak ustaw, które będą w najbliższym czasie wymagały kompleksowej nowelizacji
lub zastąpienia innymi ustawami. Należą do nich ustawy: o swobodzie działalności
gospodarczej (w zakresie uregulowania czasowego świadczenia usług na terytorium

16
RP), o zawodzie lekarza weterynarii, Prawo budowlane, o samorządach zawodowych
architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, o zawodzie psychologa i
samorządzie zawodowym psychologów, o zawodzie tłumacza przysięgłego.
Przepisy uwzględnione w projekcie ustawy można podzielić na następujące grupy:
– przepisy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, określające
przypadki, w których nabycie nieruchomości przez obywateli i przedsiębiorców z
pa stw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nie wymaga zezwolenia,
– przepisy,
według których obywatelstwo pa stwa członkowskiego UE (lub też
pa stwa członkowskiego EFTA będącego stroną umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym) jest warunkiem dostępu do określonego zawodu lub działalności
gospodarczej (w ustawach: o finansach publicznych, o ochronie osób i mienia, o
wykonywaniu działalności gospodarczej w

zakresie wytwarzania i obrotu
materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o
przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, o usługach detektywistycznych) albo
uprzywilejowanego traktowania w zakresie dostępu do zawodu (w ustawie o
doradztwie podatkowym),
– przepisy,
według których siedziba lub miejsce zamieszkania na terytorium pa stwa
członkowskiego UE (lub też pa stwa członkowskiego EFTA będącego stroną
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym) warunkuje możliwość uzyskania
upoważnienia lub koncesji do świadczenia usług (w ustawach: Prawo energetyczne,
o usługach turystycznych) albo dofinansowania działalności (w ustawie o
kinematografii),
– przepis ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, wymieniający obywateli
pa stw członkowskich UE (lub też pa stw członkowskich EFTA będących stroną
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym) wśród osób objętych
ubezpieczeniem społecznym rolników,
– przepisy
dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych lub kwalifikacji do
wykonywania określonych rodzajów działalności gospodarczej, nabytych przez
obywateli pa stw członkowskich UE (lub też pa stw członkowskich EFTA
będących stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym) w

tych
pa stwach (w ustawach: Prawo energetyczne, o wykonywaniu prac podwodnych),

17
–
przepisy ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w
Rzeczypospolitej Polskiej, przewidujące odpowiednie stosowanie jej przepisów do
obywateli pa stw członkowskich EFTA – stron umowy o EOG oraz w przypadku
wykonywania zawodu przy użyciu tytułu zawodowego uzyskanego w pa stwie
członkowskim EFTA – stronie umowy o EOG,
– przepisy dotyczące uznawania dokumentów wydanych w pa stwach
członkowskich EOG jako potwierdzających posiadanie kwalifikacji w zawodach
regulowanych (w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego).
Projekt ustawy przewiduje uwzględnienie w wyżej wymienionych przepisach obywateli
Szwajcarii lub uprawnie nabytych w Szwajcarii. W zakresie nabywania nieruchomości
w Polsce, obywatelom Konfederacji Szwajcarskiej i przedsiębiorcom pochodzącym z
tego pa stwa przysługiwać będą takie same uprawnienia, jak osobom i przedsiębiorcom
pochodzącym z EOG. Jedynym wyjątkiem w tym zakresie jest zwolnienie z obowiązku
uzyskania zezwolenia na nabycie tzw. drugiego domu w celu wykonywania działalności
gospodarczej polegającej na świadczeniu usług turystycznych, tj. przepis art. 8 ust. 2a
pkt 2 lit. b. Zwolnienie to nie będzie obejmowało obywateli Konfederacji Szwajcarskiej
ze względu na brak odpowiednich postanowie w umowie.
Ogólnie rzecz ujmując, projekt ustawy przewiduje rozszerzenie zakresu stosowania
przepisów polskich związanych ze swobodą przepływu osób i zakładania
przedsiębiorstw oraz świadczenia usług na obywateli Szwajcarii lub na przypadki, w
których należy uwzględnić uprawnienia uznawane na terytorium Szwajcarii. Wejście
ustawy w życie zapewni takie samo traktowanie obywateli Szwajcarii i Unii
Europejskiej w takim zakresie, jaki obejmuje ustawa, w szczególności w sprawach
dostępu do określonych zawodów i działalności gospodarczej oraz uznawania
kwalifikacji zawodowych.
Ponadto w związku z przepisami art. 17 załącznika I do umowy UE-Szwajcaria o
swobodnym przepływie osób, w projekcie przewidziano zmianę ustawy
o cudzoziemcach w zakresie wymogów związanych z ubieganiem się o wydanie
zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony przez pracowników nie mających
obywatelstwa pa stwa członkowskiego UE lub EFTA, zatrudnionych przez
przedsiębiorców z Konfederacji Szwajcarskiej, zintegrowanych ze szwajcarskim
rynkiem pracy i oddelegowanych na czas określony do pracy na terytorium Polski.

18
Tabelaryczne zestawienie postanowie umowy UE-Szwajcaria o swobodnym
przepływie osób i protokołu do tej umowy oraz projektowanych przepisów prawa
polskiego jest załączone do niniejszego uzasadnienia (Tabela zbieżności).
Projekt ustawy nie podlega notyfikacji przewidzianej w przepisach dotyczących
sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych.
Projekt nie wymaga uzyskania opinii ze strony instytucji i organów Unii Europejskiej
lub Europejskiego Banku Centralnego, konsultacji ani też uzgodnienia z tymi
instytucjami lub organami.
Projekt ustawy ma na celu dostosowanie prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej i
jest z nim zgodny.

W myśl art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i
niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449) przewiduje się,
że ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z wejściem w życie Protokołu do
Umowy między Wspólnotą Europejską i jej Pa stwami Członkowskimi z jednej strony
a Konfederacją Szwajcarską z drugiej strony w sprawie swobodnego przepływu osób
wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.

19
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1)
Podmioty, na które oddziałuje regulacja

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z wejściem w życie Protokołu do
Umowy między Wspólnotą Europejską i jej Pa stwami Członkowskimi z jednej
strony a Konfederacją Szwajcarską z drugiej strony w sprawie swobodnego
przepływu osób dotyczy obywateli Szwajcarii korzystających z prawa pobytu na
terytorium Polski m.in. w związku z aktywnością gospodarczą (zatrudnieniem lub
prowadzeniem samodzielnej działalności zarobkowej) w rolnictwie, doradztwie
podatkowym, energetyce, ochronie osób i mienia, turystyce, wytwarzaniu i obrocie
bronią, usługach detektywistycznych, pomocy prawnej, pracach podwodnych,
finansach publicznych, jak również w innych sektorach (przepisy dotyczące
pracowników delegowanych). Niektóre przepisy ustawy wprowadzają zmiany
dotyczące nie tylko obywateli, lecz również przedsiębiorców szwajcarskich – są to
przepisy dotyczące nabywania nieruchomości (w związku i bez związku z
aktywnością gospodarczą), prowadzenia działalności (zwłaszcza świadczenia
usług) w sektorze energetycznym, świadczenia usług szkoleniowych w sektorze
turystycznym oraz wsparcia finansowego w kinematografii.

Przepisy ustawy będą stosowane przez:
–
niektóre organy administracji publicznej, organizacje samorządu zawodowego
lub jednostki należące do sektora finansów publicznych w

sprawach
związanych z prawem do wykonywania określonego zawodu lub działalności
albo z uznawaniem kwalifikacji,
– Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

2)
Wyniki przeprowadzonych konsultacji

Ustawa ma na celu techniczne dostosowanie obowiązujących przepisów prawnych
związanych ze swobodą przepływu osób i zakładania przedsiębiorstw oraz
świadczenia usług do wiążącej Polskę umowy UE-Szwajcaria o swobodnym
przepływie osób. Jednak ze względu na prawo Rady Ubezpieczenia Społecznego
Rolników i samorządów zawodowych do opiniowania projektów aktów prawnych