Rządowy projekt ustawy o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska"

Art. 29 ust. 1 projektowanej ustawy pozbawia mocy prawnej ustawę z dnia 30 lipca
1997 r. o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej „Poczta Polska”.
Ww. ustawa przestanie obowiązywać z dniem wykreślenia Poczty Polskiej z rejestru
przedsiębiorstw państwowych, z wyjątkiem przepisów art. 15a-15c i art. 41, które za-
chowają moc jeszcze przez okres 3 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Przepisy art. 15a-15c i art. 41 stanowią podstawę uregulowania praw majątkowych w
odniesieniu do nieruchomości przejętych przez Pocztę Polską po państwowej jednostce
organizacyjnej Polska Poczta, Telegraf i Telefon. Aktualnie na mocy tych przepisów
toczy się wiele postępowań i do ich ostatecznego zakończenia, ze względu na długo-
trwałe procedury, jest konieczne utrzymanie w mocy ww. przepisów przez okres co
najmniej 3 lat.
Art. 29 ust. 2 określa, że do czasu wykreślenia Poczty Polskiej w KRS z rejestru przed-
siębiorstw państwowych i wpisu do rejestru przedsiębiorców Poczta Polska działa na
podstawie dotychczasowych przepisów, tj. ustawy z dnia 30 lipca 1997 r. o państwo-
wym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej „Poczta Polska”.
Art. 30 określa termin wejścia w życie ustawy. Przewidziano 30-dniowy termin na wej-
ście w życie postanowień ustawy, z wyjątkiem przepisów art. 20, 22, 24-28, które wej-
dą w życie z dniem wpisania Spółki do rejestru przedsiębiorców.

21
OCENA SKUTKÓW REGULACJI


1. Podmioty, na które oddziałuje ustawa
Podmiotem, do którego ustawa będzie miała wyłączne zastosowanie, jest państwo-
we przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska”.

2. Konsultacje
społeczne
W ramach konsultacji społecznych projekt został przekazany organom p.p.u.p.
„Poczta Polska”, tj. Dyrektorowi Generalnemu oraz Przewodniczącemu Rady Pocz-
ty Polskiej.
Stosownie do postanowień art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach
zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z późn. zm.) projekt ustawy został
skierowany do zaopiniowania przez organizacje związkowe posiadające reprezenta-
tywność w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do
Spraw Społeczno-Gospodarczych (NSZZ „Solidarność”, OPZZ i Forum Związków
Zawodowych), a także do organizacji związkowych posiadających reprezentatyw-
ność w rozumieniu Kodeksu pracy oraz do wszystkich pozostałych organizacji
związkowych działających w Poczcie Polskiej. Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca
2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169,
poz. 1414) projekt ustawy został udostępniony na stronach urzędowego informatora
teleinformatycznego – Biuletynu Informacji Publicznej.
W ramach konsultacji opinię wyrazili: Dyrektor Generalny Poczty Polskiej, Rada
Poczty Polskiej, OPZZ, Sekretariat Łączności NSZZ „Solidarność”, Forum Związ-
ków Zawodowych oraz działające w Poczcie Polskiej: Federacja NSZZ Pracowni-
ków Łączności w Polsce i zrzeszona w niej Federacja NSZZ Pracowników Trans-
portu Samochodowego Łączności w Polsce oraz NSZZ Listonoszy Poczty Polskiej,
który to związek zawodowy nie przedstawił opinii w zakresie merytorycznym, a je-
dynie poinformował, że projekt odrzuca, i ostrzegł, że zwróci się do posłów Rze-
czypospolitej Polskiej o zablokowanie w Sejmie ustawy o komercjalizacji p.p.u.p.
„Poczta Polska”.

22
Opinie przedstawione przez ww. podmioty, dotyczące poszczególnych przepisów
projektu ustawy, zostały przeanalizowane i te, które wskazywały na niejasność
przepisów lub wątpliwości interpretacyjne, zostały uwzględnione przy opracowy-
waniu projektu ustawy. Część opinii dotycząca propozycji uregulowania w projek-
cie ustawy sprawy trybu przyszłej prywatyzacji i związanego z tym prawa pracow-
ników do nieodpłatnego nabycia do 15 % akcji, a także gwarancji socjalnych, nie
mogła być wzięta pod uwagę, ponieważ materia ta, zgodnie z przyjętą przez Radę
Ministrów w dniu 11 kwietnia 2006 r. koncepcją dwuetapowego przekształcenia
własnościowego Poczty Polskiej i założeniami do niniejszej ustawy wykracza poza
przedmiot regulowany w niniejszej ustawie, który dotyczy wyłącznie komercjaliza-
cji Poczty Polskiej. Stanowisko ministra właściwego do spraw łączności wobec tych
opinii zostało przekazane zainteresowanym stronom (Dyrektorowi Generalnemu
Poczty Polskiej, OPZZ i Sekretariatowi Łączności NSZZ „Solidarność” w pismach
z dnia 6 października 2006 r., Przewodniczącemu Rady Poczty Polskiej w piśmie
z dnia 11 października 2006 r. oraz Forum Związków Zawodowych w piśmie
z dnia 13 października 2006 r.). Odbyło się także (w dniu 31 października 2006 r.)
spotkanie ministra właściwego do spraw łączności z przedstawicielami związków
zawodowych działających w Poczcie Polskiej, podczas którego zostały omówione
problemy wyrażone w przedłożonych opiniach.
Do byłego Ministerstwa Transportu nie wpłynęło żadne zgłoszenie ze strony pod-
miotów zajmujących się działalnością lobbingową w procesie stanowienia prawa,
zainteresowanych pracami legislacyjnymi nad projektem ustawy.
W związku ze wznowieniem przez Ministerstwo Infrastruktury procesu legislacyj-
nego nad projektem ustawy, który uległ zawieszeniu na skutek samorozwiązania
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej V Kadencji, w dniach 21 i 24 stycznia 2008 r. od-
były się trzy spotkania ministra właściwego do spraw łączności z organizacjami
związkowymi działającymi w Poczcie Polskiej, w tym z dwoma posiadającymi
reprezentatywność w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej
Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, podczas których związki zawodowe
poinformowały, że podtrzymują swoją opinię wyrażoną wcześniej, dotyczącą za-
warcia w ustawie regulacji dotyczących sprawy przyszłej prywatyzacji, prawa pra-
cowników do nabycia akcji, gwarancji socjalnych dla pracowników, ochrony praw-
nej dla pracowników przysługującej funkcjonariuszom publicznym, prawa

23
nieograniczonego używania oznak i pieczęci z wizerunkiem orła oraz określenia
właściwości miejscowej sądów. Ministerstwo Infrastruktury podtrzymuje prezen-
towane wcześniej przez byłe Ministerstwo Transportu stanowisko, że brak jest uza-
sadnienia merytorycznego i prawnego do uwzględnienia ww. postulatów związków
zawodowych.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa
i budżet samorządu terytorialnego
Ustawa nie wpłynie w znaczący sposób na finanse publiczne. P.p.u.p. „Poczta Pol-
ska” jest od 1998 r. przedsiębiorstwem rentownym, samofinansującym swoją dzia-
łalność, a celem komercjalizacji jest dostosowanie tego podmiotu do funkcjonowa-
nia w warunkach pełnej konkurencji, czyli stworzenia warunków dalszego rozwoju
i poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej Spółki. Biorąc jednakże pod uwagę
różnice w czasie pobierania na rzecz Skarbu Państwa wpłat z zysków przedsię-
biorstw państwowych (miesięcznie) w stosunku do pobierania dywidendy spółki ak-
cyjnej (raz w roku po zatwierdzeniu podziału wyniku finansowego netto) oraz że
suma wpłat miesięcznych dokonywanych przez Pocztę Polską jest w ostatecznym
rozrachunku znacznie wyższa od kwoty należnej i budżet państwa dokonuje zwrotu
nadpłaty, to w efekcie tej zmiany wzrosną przychody finansowe Spółki w związku
z dłuższym okresem dysponowania pieniądzem (kwotą ok. 800,0 tys. zł), którym
dotychczas dysponował budżet państwa. Relacje te dotyczą wszystkich zyskownych
przedsiębiorstw państwowych podlegających komercjalizacji, które regularnie od-
prowadzają 15 % wypłatę z zysku do budżetu państwa.
Z ustawą wiążą się natomiast koszty pośrednie tj. koszty wprowadzenia regulacji i
koszty funkcjonowania regulacji, które poniesie państwowe przedsiębiorstwo uży-
teczności publicznej „Poczta Polska”. W pierwszej grupie przewiduje się szereg
kosztów związanych z przygotowaniem przedsiębiorstwa do komercjalizacji. Są to
m.in.: koszt sporządzenia bilansu zamknięcia i otwarcia, koszty inwentaryzacji ma-
jątku, koszty związane z gromadzeniem dokumentów niezbędnych do przygotowa-
nia kwestionariusza przedsiębiorstwa, koszty zmian w KRS i inne koszty admini-
stracyjne. Szacuje się, że wyniosą one ok. 300,0 tys. zł.

24
Do drugiej grupy kosztów wejdą wydatki związane z przygotowaniem i wysłaniem
powiadomień do kontrahentów Spółki, przygotowanie dokumentów kadrowych dla
pracowników, wymiana pieczątek, przeszkolenie pracowników rachunkowości w
zakresie sporządzania sprawozdań skonsolidowanych i inne. Przewiduje się, że wy-
datki te wyniosą ok. 1 200,0 tys. zł.
Biorąc pod uwagę, że koszty te stanowią ok. 0,025 % ogółu kosztów ponoszonych
przez przedsiębiorstwo, można stwierdzić, że regulacja nie ma istotnego wpływu na
koszty podmiotu, którego dotyczy.

4. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funk-
cjonowanie przedsiębiorstw
Wpływ ustawy na konkurencyjność gospodarki ma charakter długofalowy. Do mo-
mentu faktycznej (a nie tylko prawnej) liberalizacji rynku nie wystąpią bezpośred-
nie skutki w obszarze konkurencyjności lub będą miały ograniczony zakres, jako że
Poczta Polska S.A. nadal pozostaje na rynku usług pocztowych jedynym operato-
rem publicznym ustawowo zobowiązanym do świadczenia powszechnych usług
pocztowych. Obecnie na rynku tym funkcjonuje ok. 140 operatorów, którzy działa-
ją w formie spółki, toteż Poczta Polska po przekształceniu w spółkę prawa handlo-
wego będzie działała na tym rynku w takiej samej formie prawnej. Ponadto prze-
kształcenie to poprawi możliwości zaciągania kredytów komercyjnych i emisji
obligacji, która jest zakładana tylko w przypadku, gdyby Spółka miała trudności z
uzyskaniem długoterminowych kredytów w wysokości zapewniającej sfinansowa-
nie nakładów inwestycyjnych. Usprawni też proces decyzyjny. W p.p.u.p. „Poczta
Polska” niektóre decyzje nie mogą być podejmowane przez kadrę zarządzającą, a są
podejmowane w wyniku konsultacji z organem nadzorczym, co wydłuża ten proces
i znacząco spowalnia zdolności Poczty Polskiej do szybkiego reagowania na działa-
nia konkurencji.


5. Wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana ustawa nie będzie miała wpływu na rynek pracy. Wszyscy pracowni-
cy p.p.u.p. „Poczta Polska” staną się pracownikami Spółki, a zmniejszenie zatrud-

25