Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

faktycznie zastosowanego kursu waluty (np. przeliczenia operacji po kursie bankowym),
przyjmuje się kursy średnie NBP. Na gruncie przepisów podatkowych przy ustalaniu różnic
kursowych dominuje obecnie zastosowanie kursu faktycznego, a dopiero, jeżeli nie jest
możliwe uwzględnienie tego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany
przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
W świetle art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości, wyrażone w walutach obcych operacje
gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia

odpowiednio po kursie waluty:
faktycznie zastosowanym, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży
lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,
średnim NBP z dnia poprzedzającego ten dzień - jeżeli charakter operacji wskazuje, iż nie
jest zasadne zastosowanie innego kursu.
Przy ustaleniu różnic kursowych według zasad podatkowych podstawą jest wycena w oparciu
o kurs faktycznie zastosowany, a w rachunkowości ma on zastosowanie wyłącznie
w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań. Faktycznie
zastosowany kurs waluty obcej nie jest zdefiniowany zarówno w przepisach prawa
podatkowego jak i bilansowego, co powoduje niepewność przy ustalaniu przez podatników
różnic kursowych.
W obowiązującym stanie prawnym na podstawie art. 17b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych, jeżeli zostanie zawarta umowa leasingu operacyjnego, ale
finansujący w dniu zawarcia tej umowy korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 6 ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych, przepisów o specjalnych strefach
ekonomicznych, art. 23 i 37 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym, to do takiej umowy
stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 17f-17h tej ustawy, czyli rozwiązania
dotyczące leasingu kapitałowego.
Stosownie do z art. 1 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawa nie ma
zastosowania do spółek nieposiadających osobowości prawnej. Z punktu widzenia prawa
podatkowego dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym spółki niemające
osobowości prawnej są „przejrzyste” (transparentne) podatkowo, natomiast status podatnika
przypisywany jest ich wspólnikom. Skutki podatkowe związane z działaniami takich spółek,
w których wspólnikami (akcjonariuszami) są osoby prawne, oceniane powinny być zatem
w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Wskazana charakterystyka opodatkowania dochodów osiąganych przez osoby prawne
z działalności takich spółek znajduje swoje potwierdzenie w brzmieniu art. 5 ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten przesądza, iż przychody z udziału
w spółce niebędącej osobą prawną łączy się z przychodami każdego wspólnika
proporcjonalnie do posiadanego udziału. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje
się, że udziały wspólników w przychodach są równe. Zasady te stosuje się odpowiednio do
rozliczania m.in. kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów
uzyskania przychodów, a także zwolnień i ulg podatkowych.
W konsekwencji, w przypadku gdy finansującym w umowie leasingu jest, np. spółka
osobowa, której wspólnik jest podatnikiem korzystającym, np. ze zwolnienia podmiotowego,
o którym mowa w art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, powinien on
dokonać rozliczenia przychodów i kosztów podatkowych związanych z zawartą umową
zgodnie z zasadami określonymi w art. 5 tej ustawy. Jednocześnie, ze względu na fakt, iż
w przypadku takiego podatnika spełniona zostaje przesłanka korzystania przez ten podmiot ze
zwolnienia w podatku dochodowym na mocy art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych, to zgodnie z dyspozycją art. 17b ust 2 i w związku z art. 5, skutki podatkowe
zawartej umowy leasingu powinny być oceniane stosownie do postanowień art. 17f-17h
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym
Propozycje dotyczące art. 9b ust. 7 ustawy mają na celu określenie zasad dotyczących zmiany
rachunkowej metody ustalania różnic kursowych, jeżeli przed połączeniem lub podziałem
podatnicy stosowali metodę rachunkową. W przypadku połączeń lub podziałów podmiotów,
dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów, proponuje się stworzenie dogodnej dla
podatników możliwości rezygnacji z rachunkowej metody ustalania różnic kursowych, przed
zakończeniem obowiązkowego okresu stosowania tej metody przez trzy lata. Podatnicy
zawiadamiając naczelnika urzędu skarbowego będą mogli dokonać tej rezygnacji na zasadach
obowiązujących przepisów art. 9b ust. 3 i 6 ustawy.
Proponowany art. 9b ust. 8 wskazuje, iż zasady przewidziane w art. 9b ust. 6 mają
zastosowanie wyłącznie w przypadku połączenia lub podziału podmiotów gdy w wyniku
podziału ustaje byt prawny osoby dzielonej.
Propozycja skreślenia pkt 2 w art. 10 ust. 1 ustawy polega na rezygnacji z uznania, iż dochód
uzyskany ze zbycia udziałów (akcji) w celu umorzenia jest dochodem z tytułu udziału
w zyskach osoby prawnej i przyjęcie, iż dochód ten jest dochodem ze zbycia udziałów (akcji).
W przypadku przyjęcia proponowanej zmiany dochód ten tak jak w przypadku pozostałych
dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (papierów wartościowych) byłby
ustalany samodzielnie przez podatnika i podlegałby opodatkowaniu 19% podatkiem
dochodowym.
Zmiana zaproponowana w art. 15a ust. 4 ustawy ma na celu uproszczenie podatkowych zasad
ustalania różnic kursowych oraz ich ujednolicenie z przepisami art. 30 ust. 2 ustawy
o rachunkowości poprzez zastosowanie rozwiązania, zgodnie z którym przy ustalaniu różnic
kursowych należy uwzględniać kursy faktycznie zastosowane w przypadku otrzymania
należności lub zapłaty zobowiązań oraz sprzedaży lub kupna walut obcych. W pozostałych
przypadkach, a także gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu
waluty w danym dniu przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski
z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień. Symetryczną zmianę proponuje się
wprowadzić w treści art. 24c ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych.
W art. 16 ust. 1 pkt 1 w tirecie proponuje się skreślenie wyrazów „z zastrzeżeniem pkt 8a”
w związku z tym, że art. 16 ust. 1 pkt 8a został już uprzednio uchylony.
Zmiana proponowana w art. 17 ust. 1 pkt 21 ma na celu usunięcie zastrzeżenia do
nieistniejącego art. 17 ust. 1 pkt 14.
Zmiana zaproponowana w art. 17b ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
ma na celu jednoznaczne rozstrzygnięcie, że w przypadku gdy finansującym jest spółka
niemająca osobowości prawnej i jeżeli w dniu zawarcia umowy także wspólnik (akcjonariusz)
takiej spółki korzysta ze zwolnień w podatku dochodowym przysługujących na podstawie
wskazanych w ust. 2 tego artykułu przepisów, to wówczas do takiej umowy również stosuje
się zasady opodatkowania określone w art. 17f-17h. Symetryczną zmianę proponuje się
wprowadzić w treści art. 23b ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
Należy zakładać, że wejście w życie niniejszej nowelizacji ustawy spowoduje pozytywne
skutki społeczne, gospodarcze i prawne będące wynikiem uproszczenia skomplikowanych
przepisów podatkowych.
Projektowane zmiany nie powinny mieć zasadniczego wpływu na dochody budżetu państwa
i budżetów samorządowych z podatku dochodowego od osób prawnych i podatku
dochodowego od osób fizycznych.



5. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych
W związku z treścią art. 34 ust. 2 pkt 6 Regulaminu Sejmu należy wskazać, że przedmiotowy
projekt ustawy nie przewiduje wydawania aktów wykonawczych.

6. Konsultacje społeczne
Należy zakładać, że zgodnie z art. 34 ust. 3 regulaminu Sejmu Marszałek Sejmu przed
skierowaniem do pierwszego czytania skieruje niniejszy projekt ustawy do konsultacji
w trybie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

7. Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.






Warszawa, 11 stycznia 2011 r.
BAS – WAPEiM – 50/11

Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Adam Szejnfeld)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30
lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z
2009 r., Nr 5, poz. 47, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy zmierza do wprowadzenia zmian w ustawach: z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, ze
zm.) oraz z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, ze zm.). Projektowane zmiany ustaw dotyczą
zasad ustalania różnic kursowych oraz opodatkowania leasingu.

Zgodnie z projektem ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.


2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Prawo Unii Europejskiej nie reguluje zagadnień objętych proponowaną
ustawą.


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

Projekt ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.

4.
Konkluzje

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest
objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.






Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski