Poselski projekt ustawy o ochronie genomu ludzkiego i embrionu ludzkiego

Art. 20
1. Transfer embrionu jest dopuszczalny tylko do organizmu matki genetycznej,
z zastrzeżeniem art. 22.
2. Wycofanie zgody przez ojca genetycznego lub męża matki na transfer
embrionu do organizmu matki genetycznej, nie ma wpływu na uprawnienie
matki genetycznej do transferu embrionu do jej organizmu.

Art 21
1. Jeżeli po utworzeniu embrionu zachodzą przeciwwskazania medyczne do
transferu embrionu lub gdy matka genetyczna wycofa zgodę albo gdy
z innych przyczyn nie ma możliwości transferu embrionu, podlega on
kriokonserwacji w warunkach umożliwiających jego późniejszy transfer
i rozwój w organizmie kobiety.
2. Informacje o
poddaniu embrionu kriokonserwacji i
jej przyczynach
przekazuje się niezwłocznie do Centralnego Rejestru Biomedycznego.
3. Jeżeli od prawomocnego udzielenia przez sąd zgody, o której mowa w art.
22 ust. 3 lub 5, do planowanego transferu embrionu upłynęły 4 tygodnie,
przed dokonaniem tego transferu lekarz zobowiązany jest ustalić w
Centralnym Rejestrze Biomedycznym i
odnotować w
dokumentacji
medycznej, czy orzeczenie sądu nie zostało uchylone.

Art. 22
1. Sąd może wyrazić zgodę na transfer embrionu innej kobiecie niż matka
genetyczna w przypadku:
1)
śmierci matki genetycznej,
2)
wycofania przez matkę genetyczną zgody na transfer,
3)
upływu 2 lat od daty utworzenia embrionu, chyba że matka
genetyczna, która nie wycofała zgody na transfer, zastrzegła w
 
9
Centralnym Rejestrze Biomedycznym przedłużenie tego okresu
do 3 lat.
2. Z wnioskiem o wyrażenie zgody określonej w ust. 1 wystąpić mogą osoby,
które mają pełną zdolność do czynności prawnych. Wniosek o wyrażenie
zgody małżonkowie składają wspólnie.
3. Sąd wyraża zgodę na transfer określonego embrionu, gdy brak
przeciwwskazań medycznych do przeprowadzenia zabiegu transferu a
kwalifikacje osobiste małżonków uzasadniają przekonanie, że będą należycie
wywiązywali się z obowiązków rodzicielskich. Przed wydaniem orzeczenia
sąd może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego wywiadu
środowiskowego w celu ustalenia sytuacji wnioskodawców oraz zasięgnąć
opinii placówki specjalistycznej na temat ich kwalifikacji osobistych, w
szczególności prezentowanych postaw rodzicielskich.
4. Sąd bierze pod uwagę kolejność zgłoszeń do Centralnego Rejestru
Biomedycznego składanych przez osoby ubiegające się o uzyskanie zgody na
transfer embrionu.
5. Wyjątkowo sąd może wyrazić zgodę na transfer określonego embrionu
kobiecie nie pozostającej w związku małżeńskim, gdy brak przeciwwskazań
medycznych do przeprowadzenia transferu a kwalifikacje osobiste
wnioskodawczyni uzasadniają przekonanie, że będzie należycie
wywiązywała się z obowiązków rodzicielskich i nie jest możliwe
zapewnienie wychowania dziecka przez małżonków. Przed wydaniem
orzeczenia sąd może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego
wywiadu środowiskowego w celu ustalenia sytuacji wnioskodawczyni oraz
zasięgnąć opinii placówki specjalistycznej na temat jej kwalifikacji
osobistych, w szczególności prezentowanej postawy rodzicielskiej.
6. Sąd uchyla zgodę, gdy został poinformowany przez Centralny Rejestr
Biomedyczny o niemożności przeprowadzenia transferu z uwagi na
wycofanie zgody na transfer, zaistnienie przeciwwskazań medycznych lub z
innych przyczyn wskazanych w ustawie. Przed dokonaniem transferu sąd
może uchylić zgodę także z innych ważnych powodów, w szczególności gdy
poweźmie wiadomość, że dobro dziecka może być zagrożone.
7. Sąd niezwłocznie przesyła do Centralnego Rejestru Biomedycznego
informację o wszczęciu postępowania w sprawie wyrażenia zgody, o której
mowa w ust. 1, oraz zakończeniu tego postępowania wraz z odpisem
orzeczenia oraz informację o uchyleniu zgody na transfer embrionu.
8. W sprawie wyrażenia zgody na transfer embrionu orzeka w trybie
nieprocesowym sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania wnioskodawców na podstawie przepisów Kodeksu
postępowania cywilnego o przysposobieniu. Orzeczenie o wyrażeniu zgody
na transfer embrionu jest skuteczne z chwilą jego wydania.
 
10

Art. 23
1. Centralny Rejestr Biomedyczny na podstawie informacji otrzymywanych od
jednostek prowadzących procedury zapłodnienia pozaustrojowego prowadzi
aktualny wykaz embrionów, co do których zachodzą przesłanki określone
w art. 22 ust. 1 pkt 1-3, a nie została jeszcze wyrażona zgoda na transfer.
Wykaz ten udostępniany jest na żądanie sądu opiekuńczego.
2. Wykaz określony w
ust. 1 zawiera informacje dostarczone przez
wyspecjalizowane jednostki określone w art. 19 ust. 2 oraz inne zobowiązane
podmioty, a dotyczące embrionów ujętych w wykazie oraz ich rodziców
genetycznych. W wykazie odnotowuje się także informacje określone w art.
22 ust. 7.
3. Centralny Rejestr Biomedyczny gromadzi zgłoszenia osób ubiegających się
o uzyskanie zgody na transfer embrionu. Wykaz ten udostępniany jest na
żądanie sądu opiekuńczego.
4. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
zdrowia określi sposób przekazywania sądom oraz innym uprawnionym
podmiotom informacji z Centralnego Rejestru Biomedycznego oraz sposób
rejestrowania w Centralnym Rejestrze Biomedycznym informacji o poddaniu
embrionu kriokonserwacji i jej przyczynach, zastrzeżeń, o których mowa w
art. 22 ust. 1 pkt 3, zgłoszeń osób ubiegających się o uzyskanie zgody na
transfer embrionu oraz informacji, o których mowa w art. 22 ust. 7, mając na
uwadze dobro dziecka i interesy rodziców genetycznych oraz uwzględniając
możliwość prowadzenia tego rejestru w formie elektronicznej.
Art. 24
1. Lekarz sporządza dla każdego uczestnika procedury zapłodnienia
pozaustrojowego lub innych procedur medycznych z użyciem gamet
dokumentację medyczną.
2. Dokumentacja medyczna każdego zabiegu, o którym mowa w ust. 1, jest
przechowywana przez 30 lat z zastrzeżeniem art. 26 ust. 3.
3. Lekarz jest zobowiązany odnotować w dokumentacji medycznej wszelkie
przypadki istotnych zdarzeń niepożądanych podczas zabiegów medycznych,
o których mowa w ust. 1, mających lub mogących mieć niekorzystny wpływ
na dawców gamet lub embrion.
4. Pobrane gamety i wytworzone embriony muszą być oznakowane w sposób
umożliwiający ustalenie tożsamości dawców gamet. W
szczególności
 
11
pojemnik zawierający gamety lub embriony musi zawierać identyfikator lub
kod pobrania gamet.
Art. 25
1. Instytucja prowadząca procedury zapłodnienia pozaustrojowego lub inne
procedury medyczne z użyciem gamet zobowiązana jest do prowadzenia
rejestru obejmującego:
1)
informację o pobranych gametach i sposobie ich przechowywania,
2)
dane umożliwiające identyfikację dawców gamet,
3)
dokumentację medyczną osób dopuszczonych do procedur,
4)
informację o utworzonych embrionach,
5)
informacje o transferze embrionu,
6)
informacje o poddaniu embrionu kriokonserwacji,
7)
informacje o odmowie zgody na transfer,
8)
informacje o
niemożności transferu embrionu z
uwagi na
przeciwwskazania medyczne lub z innych przyczyn,
9)
informacje o zakończeniu procedury,
10) informacje o istotnych zdarzeniach niepożądanych,
11) inne informacje istotne dla zdrowia lub życia dawców lub
prawidłowego rozwoju embrionu.
2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi szczegółowy sposób
prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 24 i 25, sposób
oznaczania pojemników zawierających gamety lub embriony oraz sposób
prowadzenia rejestru, o którym mowa w ust. 1, oraz zakres gromadzonych
w rejestrze informacji, mając na uwadze ochronę dobra dziecka
i
interesów podmiotów uczestniczących w
procedurach zapłodnienia
pozaustrojowego lub innych procedurach medycznych z użyciem gamet.

Art. 26
1. Informacje z rejestru określonego w art. 25 ust. 1 oraz Centralnego Rejestru
Biomedycznego objęte są tajemnicą i mogą być przekazane wyłącznie
osobom, których dane te dotyczą, chyba że ustawa stanowi inaczej.
2. Osoba urodzona wskutek procedury zapłodnienia pozaustrojowego lub
innych procedur medycznych z użyciem gamet ma prawo zapoznać się
 
12
z danymi dotyczącymi jej rodziców genetycznych oraz jej samej po dojściu
do pełnoletniości.
3. Osoba urodzona wskutek zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego lub innych
procedur medycznych z użyciem gamet może żądać usunięcia danych
dotyczących jej rodziców genetycznych oraz niej samej.
4. Informacje dotyczące procedury zapłodnienia pozaustrojowego lub innych
procedur medycznych z użyciem gamet usuwa się z rejestru na żądanie osób,
które do niej przystąpiły, jeżeli została ona zakończona z uwagi na
obumarcie embrionu lub jego nieutworzenie.
 
Art. 27
Podmiot prowadzący procedury zapłodnienia pozaustrojowego może zastrzec w
umowie z osobami dopuszczonymi do tej procedury, że w przypadku
nieuzasadnionej odmowy transferu embrionu, koszty jego kriokonserwacji i
przechowywania ponosić będą rodzice genetyczni lub osoby, które uzyskały
zgodę sądu określoną w art. 22.
Art. 28
1.
Obrót gametami mogą prowadzić tylko wyspecjalizowane jednostki
działające na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz.U. z 1991 r. Nr 91, poz. 408 ze zm.), które uzyskały
zezwolenie Prezesa Urzędu ds. Biomedycyny.
2.
Zezwolenie na obrót gametami może uzyskać zakład opieki zdrowotnej,
który:
1) zatrudnia odpowiednią liczbę lekarzy o odpowiednich kwalifikacjach,
2) daje rękojmię prawidłowego pobierania, testowania, kriokonserwacji gamet
w warunkach umożliwiających ich późniejsze użycie,
3) posiada zaplecze techniczne, infrastrukturę i organizację, gwarantujące
bezpieczeństwo wykonywanych czynności dla ludzi oraz zdrowia publicznego,
4) posiada odpowiednie ubezpieczenie majątkowe, gwarantujące finansowanie
na wypadek konieczności przeniesienia gamet poddanych kriokonserwacji do
innego podmiotu i przechowywania ich przez ten podmiot.
3.
Minister właściwy do spraw zdrowia określi w drodze rozporządzenia, po
uzyskaniu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej:
1) kwalifikacje lekarzy, mając na uwadze konieczność niezbędnej wiedzy
z zakresu ginekologii i położnictwa,
2) szczegółowe wymagania, jakie musi spełnić zakład opieki zdrowotnej,
mając na uwadze realizację wymagań określonych w ust. 2.
 
13