Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw

oddziaływania budowli piętrzącej) mogą spowodować stworzenie zagrożenia bezpieczeństwa,
pomimo dobrego stanu technicznego.

W celu ujednolicenia przepisów dotyczących państwowej służby do spraw
bezpieczeństwa budowli piętrzących i obecnego brzmienia art. 64 ustawy – Prawo wodne,
wprowadzono stosowne zmiany polegające na doprecyzowaniu sformułowań w zakresie ocen
stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli.
Ponieważ projektowana ustawa powołuje państwową służbę do spraw bezpieczeństwa
budowli piętrzących, konieczne jest wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. –
Prawo budowlane, które dadzą możliwo ć wykonywania kontroli stanu technicznego i stanu
bezpieczeństwa budowli pracownikom nowej państwowej służby.

W projekcie ustawy zostały doprecyzowane przepisy odno nie do funkcjonowania
państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej (pshm). Obowiązujące przepisy Kodeksu
pracy nie uwzględniają specyfiki pracy pshm. Na stacjach synoptycznych pracują
jednoosobowe obsady, które z przyczyn merytorycznych nie powinny opuszczać stanowiska
pracy i przerywać ciągu obserwacji. Taka przerwa mogłaby spowodować brak informacji
niezbędnych do prowadzenia osłony i ostrzegania przed groźnymi zjawiskami naturalnymi,
a równocze nie nastąpiłaby nieodwracalna przerwa w gromadzeniu wieloletniego ciągu
danych. W dzisiejszych realiach, pracownik nie powinien przerywać wykonywania pracy, aż
do nadej cia zmiennika, co jest niezgodne z przepisami Kodeksu pracy. Taka sytuacja często
występuje w wysokogórskich obserwatoriach meteorologicznych, gdzie dotarcie zmiennika
jest bardzo utrudnione lub nawet niemożliwe ze względu na trudne warunki atmosferyczne.
Także w sytuacjach występowania groźnych zjawisk naturalnych, takich jak powódź, istnieje
czasami, przy nielicznej obsadzie biur prognoz lub ekip pomiarowych, konieczno ć
wykonywania pracy w ciągu okresu dłuższego niż ustawowe 12 godzin. Ponadto
proponowana regulacja umożliwi zmniejszenie kosztów obsługi stacji synoptycznych, co
przy corocznym ograniczeniu finansowania państwowej służby
hydrologiczno-
-meteorologicznej z budżetu państwa ma zasadnicze znaczenie.

Projekt ustawy wprowadza zmiany związane z weryfikacją tych przepisów
obowiązującej ustawy, które utrudniają prawidłowe stosowanie ustanowionego ustawą –

17
Prawo wodne systemu gospodarowania wodami, w zakresie wprowadzanych zmian.
Dostosowano nowe nazewnictwo wynikające z wdrożenia przepisów Dyrektywy
Powodziowej do obecnie obowiązujących przepisów. Decyzje, o których mowa w art. 40 ust.
4a, art. 88l ust. 4 i 8 oraz art. 88n ust. 5 ustawy – Prawo wodne, nie są decyzjami
uprawniającymi do realizacji inwestycji. Z uwagi na zakazy obowiązujące na obszarach
szczególnego zagrożenia powodzią oraz na wałach przeciwpowodziowych, przed uzyskaniem
decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy,
czy pozwolenia wodnoprawnego, inwestor w pierwszej kolejno ci powinien uzyskać decyzję
zwalniającą z zakazów realizacji robót i czynno ci na tych terenach. W decyzji tej rozpatruje
się możliwo ci realizacji robót i czynno ci wyłącznie z punktu widzenia ochrony przed
powodzią, w związku z czym stronami w tych postępowaniach są wyłącznie jednostki mające
w tych postępowaniach interes prawny, to jest wnioskodawca, wła ciciel wody i wła ciciel
wału przeciwpowodziowego. W przypadkach gdy decyzję zwalniającą z zakazów na
obszarze pasa technicznego wydaje wła ciwy dyrektor urzędu morskiego – stroną jest
również wła ciwy dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej. Regulacja powyższa
pozwala usprawnić proces inwestycyjny, nie odbierając uprawnień wszystkim, którzy
posiadając status strony uczestniczą w postępowaniach o uzyskanie kolejnych decyzji
niezbędnych do realizacji inwestycji. Przyjęcie zaproponowanych rozwiązań wychodzi
naprzeciw dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych w podobnych
sprawach. Należy tu podkre lić, że decyzje wydawane na podstawie przepisów
wymienionych we wstępie nie umożliwiają rozpoczęcia jakichkolwiek czynno ci mających
na celu realizację planowanej inwestycji, czy też planowanych do wykonania robót.

Przepisy art. 127 ustawy – Prawo wodne w zakresie oznaczenia stron postępowania
w przedmiocie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego funkcjonują w obecnym systemie
prawnym. W związku z pojawiającymi się wątpliwo ciami co do legitymacji strony
wła cicieli urządzeń kanalizacyjnych w postępowaniach dotyczących pozwoleń
wodnoprawnych na wprowadzanie cieków przemysłowych zawierających substancje
szczególnie szkodliwe do urządzeń kanalizacyjnych, postanowiono doprecyzować to poprzez
zmianę zamieszczoną w art. 127 ust. 7.


Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o rodowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na
rodowisko, wprowadziła do ustawy – Prawo wodne szereg zmian, w tym również w zakresie

18
organów wła ciwych w sprawach gospodarowania wodami. Zmiany dokonane ww. ustawą
stworzyły bardzo skomplikowany charakter kompetencji organów administracji publicznej
wła ciwych w sprawach gospodarowania wodami, które jednocze nie wykonują uprawnienia
wła cicielskie Skarbu Państwa w stosunku do wód i urządzeń wodnych stanowiących
własno ć Skarbu Państwa. W rozumieniu ustawy organy te są zakładami. Na podstawie
udzielonych im pozwoleń wodnoprawnych, pełniąc funkcje inwestorów w gospodarce wodnej
wykonują urządzenia wodne i, również na podstawie pozwoleń wodnoprawnych, uzyskują
uprawnienia do korzystania z wód. Takie skumulowanie kompetencji powoduje, że w wielu
przypadkach organy te stały się wła ciwe do orzekania we własnych sprawach lub też stały
się organami odwoławczymi od decyzji, o których wydanie wystąpiły, jako strona
postępowania, a niejednokrotnie same wniosły odwołanie. Ta wyjątkowo skomplikowana
sytuacja dotyczy dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej, jak również
marszałków województw, przy czym o ile dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki
wodnej administrują jedynie majątkiem Skarbu Państwa to marszałkowie, oprócz
wykonywania uprawnień wła cicielskich Skarbu Państwa w stosunku do własno ci Skarbu
Państwa, mogą być wła cicielami urządzeń wodnych stanowiących własno ć samorządu
terytorialnego. Odczytując wprost wła ciwo ć ww. organów do załatwiania spraw, w drodze
decyzji administracyjnych, należy zwrócić uwagę, że mogą one same sobie udzielać
pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie urządzeń wodnych lub szczególne korzystanie
z wód, ustalić na swoją rzecz wysoko ć partycypacji przez innych uprawnionych w kosztach
utrzymania wód lub urządzeń wodnych będących w ich administracji, a także ustalić
wysoko ć odszkodowania, które muszą wypłacić poszkodowanym z własnych rodków.
Jeżeli dyrektorowi regionalnego zarządu gospodarki wodnej pozwolenia wodnoprawnego
udzielił starosta, to ten sam dyrektor jest organem wła ciwym do rozpatrzenia tego
odwołania, które zdarza się, że wnosi sam dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej
lub inna strona postępowania. Sytuacja taka podważa zasadę obiektywizmu i bezstronno ci
tych organów, w związku z czym uznano za konieczne wprowadzenie przepisu o wyłączeniu
organu. W wietle orzecznictwa sądów administracyjnych, wyrok z dnia 5 czerwca 2007 r.,
NSA II OSK 879/06 – LEX nr 345956, wyrok VII SA/WA 276/06 – LEX nr 214075,
wystarczy samo uprawdopodobnienie istnienia okoliczno ci, które mogą wywoływać
wątpliwo ci co do bezstronno ci pracownika piastującego funkcję organu, aby wyłączyć ten
organ z postępowania. W tej sytuacji do ustalenia jasnych reguł postępowania w sytuacjach
mogących rodzić wątpliwo ci co do bezstronno ci organów działających na podstawie
przepisów zmienianej ustawy celowe wydaje się przyjęcie szczególnych zasad wyłączania

19
organów z prowadzenia postępowań administracyjnych. Generalne uporządkowanie kwestii
wła ciwo ci rzeczowej organów w sprawach gospodarowania wodami będzie możliwe po
przyjęciu strategii gospodarowania wodami 2030 z etapem 2015, jednakże wydaje się, że do
tego czasu powinny zostać przyjęte rozwiązania zapewniające możliwo ć sprawnego
i obiektywnego rozpatrywania spraw.

Projekt ustawy zawiera przepisy przej ciowe i dostosowujące, regulujące następujące
kwestie.
Ograniczenia emisji do wód, o których mowa w art. 38c ustawy – Prawo wodne
w brzmieniu nadawanym przedmiotową nowelą, ma być zapewnione do dnia 22 grudnia
2012 r. Przepisy odrębne mogą jednakże okre lić inny termin ograniczenia emisji dla źródeł
zanieczyszczeń punktowych lub obszarowych.
Dyrektorzy regionalnych zarządów zostali zobowiązani do przygotowania map
zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego w terminie do dnia 22 grudnia
2013 r. Natomiast przeglądu oraz, w razie potrzeby, pierwszej aktualizacji map zagrożenia
powodziowego oraz map ryzyka powodziowego, dyrektorzy regionalnych zarządów dokonają
w terminie do dnia 22 grudnia 2019 r.

Projekt ustawy zobowiązuje Prezesa Krajowego Zarządu do przygotowania wstępnej
oceny ryzyka powodziowego w terminie do dnia 22 grudnia 2011 r., natomiast planów
zarządzania ryzykiem powodziowym w terminie do dnia 22 listopada 2015 r. Prezes
Krajowego Zarządu zostanie zobligowany także do dokonania przeglądu oraz, w razie
potrzeby, pierwszej aktualizacji wstępnej oceny ryzyka powodziowego w terminie do dnia
22 grudnia 2018 r., natomiast przeglądu oraz, w razie potrzeby, pierwszej aktualizacji planów
zarządzania ryzykiem powodziowym w terminie do dnia 22 listopada 2021 r.

Projekt ustawy zakłada, że plany zarządzania ryzykiem powodziowym podlegają
ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” nie później
niż do dnia 22 grudnia 2015 r.


20
Projekt ustawy przewiduje, że program wodno- rodowiskowy kraju, opracowany
przed dniem wej cia w życie niniejszej ustawy, podlega przeglądowi oraz w razie potrzeby
aktualizacji nie później niż do dnia 21 grudnia 2015 r., natomiast działania zawarte w tym
programie zostaną podjęte w terminie do dnia 22 grudnia 2012 r.

Projekt ustawy przewiduje, że plany gospodarowania wodami na obszarze dorzecza,
opracowane przed dniem wej cia w życie niniejszej ustawy, zachowają ważno ć do dnia
wydania nowych planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, jednak nie dłużej
niż do dnia 22 grudnia 2015 r.

Wykazy wielko ci emisji i stężeń substancji priorytetowych oraz innych
zanieczyszczeń, dla których zostały okre lone rodowiskowe normy jako ci okre lone
w art. 113 ust. 3 pkt 1a ustawy – Prawo wodne w brzmieniu proponowanym w niniejszej
nowelizacji, po raz pierwszy zostaną sporządzone w terminie do dnia 31 grudnia 2013 r.

Projekt ustawy zakłada, że obszary bezpo redniego zagrożenia powodzią, okre lone
przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej na podstawie przepisów
obowiązującej ustawy – Prawo wodne, które są zawarte w koncepcji przestrzennego
zagospodarowania kraju, planie zagospodarowania przestrzennego województwa, decyzji
o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy oraz
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, zostaną z mocy prawa uznane za
obszary szczególnego zagrożenia powodzią, w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 6c ustawy – Prawo
wodne w brzmieniu nadawanym niniejszą nowelizacją. Taki stan będzie trwał do dnia
uwzględnienia, odpowiednio, w tych dokumentach obszarów, o których mowa w art. 88d
ust.
2 ustawy – Prawo wodne w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Obszary
bezpo redniego zagrożenia powodzią, będą także uwzględniane przy sporządzaniu koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju, planu zagospodarowania przestrzennego
województwa oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu
lokalizacji inwestycji celu publicznego i decyzji o warunkach zabudowy, do dnia przekazania
map zagrożenia powodziowego organom sporządzającym te dokumenty. Będą one również
uznane za obszary szczególnego zagrożenia powodzią, w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 6c
ustawy – Prawo wodne, w brzmieniu nadanym projektowaną ustawą.

21