Rządowy projekt ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów
dotyczy przyznawania premii remontowej, która polegać będzie na dofinansowaniu spłaty 20 proc. kwoty kredytu zaciągniętego na remont starych budynków wielorodzinnych, wybudowanych przed 14 sierpnia 1961 r. oraz zmian w warunkach przyznawania premii termomodernizacyjnej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 321
- Data wpłynięcia: 2008-03-05
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o wspieraniu termomodernizacji i remontów
- data uchwalenia: 2008-11-21
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 223, poz. 1459
321
35% łącznej kwoty wszystkich wypłacanych premii i premii gwarancyjnych22), przy
czym wpływy te najczęściej wystąpią przed przekazaniem premii.
Wpływy budżetowe z tytułu podatku VAT, w relacji do odpowiadających im wy-
datków budżetowych, będą najwyższe w przypadku przedsięwzięć remontowych,
gdyż w tym przypadku występuje najwyższa – wynosząca przy przyjętych założe-
niach przeszło 7,1 – wartość stosunku całkowitych nakładów do wysokości premii.
W rezultacie, kwota przekazanych premii termomodernizacyjnych wygeneruje
wpływy budżetowe z tytułu VAT w wysokości stanowiącej co najmniej 46,7% tej
kwoty.
W przypadku przedsięwzięć termomodernizacyjnych, stosunek całkowitych nakła-
dów do wysokości premii będzie się kształtował na poziomie wynoszącym co naj-
mniej 6,7. Wówczas kwota przekazanych premii remontowych wygeneruje wpływy
budżetowe z tytułu VAT w wysokości stanowiącej co najmniej 43,6% tej kwoty.
Na podstawie pochodzących z 2006 roku, rzeczywistych danych dotyczących wy-
płat z książeczek mieszkaniowych z prawem do premii gwarancyjnych można przy-
jąć, że stosunek wypłacanych premii gwarancyjnych do kwot wypłacanych z tytułu
zgromadzonych wkładów powiększonych o naliczone odsetki kształtuje się na po-
ziomie ok. 1,74. Uwzględniając fakt, że warunkiem skorzystania z takiej premii jest
przedłożenie faktur potwierdzających poniesienie wydatków na poziomie nie niż-
szym niż wartość wkładu na książeczce mieszkaniowej wraz z premią gwarancyjną
można przyjąć, że w przypadku prac remontowych uprawniających do skorzystania
z premii gwarancyjnej, stosunek całkowitych nakładów do wysokości premii będzie
się kształtował na poziomie wynoszącym co najmniej 1,7. W rezultacie, kwota wy-
płaconych premii gwarancyjnych wygeneruje wpływy budżetowe z tytułu VAT w
wysokości stanowiącej co najmniej 10,9% tej kwoty.
Na zakończenie rozważań dotyczących wpływów budżetowych z tytułu podatku
VAT należy odnotować, że wynik tych oszacowań jest silnie wrażliwy na przyjęty
do tych oszacowań, średni poziom stawki podatku VAT. W podanych wyżej osza-
cowaniach przyjęto tę stawkę na poziomie 7%, a więc na najniższym, teoretycznie
możliwym poziomie. Faktyczna, średnia stawka tego podatku będzie jednak wyż-
sza. W szczególności, jeśli stawka ta będzie wyższa zaledwie o 1 punkt procentowy,
to wpływy budżetowe z tytułu podatku VAT będą wyższe aż o przeszło 13,2%. W
22) W przypadku obliczeń przeprowadzonych przy średniej stawce VAT równej 7%, wpływy budżetowe
generowane w rezultacie realizacji prac uprawniających do skorzystania z premii, dla przyjętego
okresu prognozy wpływy te wyniosą od co najmniej 35,7% (w 2008 r.) do 39,8% (w 2012 r.) łącznej
kwoty wszystkich przekazanych trzech kategorii premii.
23
takim przypadku, dla przyjętego okresu prognozy, wpływy budżetowe z tytułu po-
datku VAT wyniosą w poszczególnych latach co najmniej:
Rok
2008 2009 2010 2011 2012
VAT (w mln zł) 99,3
109,9
135,1
160,9
189,1
Rozwijające się przedsiębiorstwa budowlano-montażowe, przemysłu materiałów
budowlanych oraz przemysłu maszynowego będą płacić nie tylko wyższe kwoty z
tytułu podatku VAT, ale także z tytułu podatku CIT. Wzrost zatrudnienia w tych
firmach spowoduje z kolei wzrost dochodów budżetu z tytułu podatku PIT. Przyj-
mując, że w przypadku tych przedsiębiorstw:
- średnia rentowność jest równa 6%,
- w kosztach 45% stanowi robocizna, 50% – materiały i 5 % – środki trwałe,
usługi i inne,
- średnia stawka VAT wynosi 8%,
- średnia stawka PIT wynosi 16%,
- stawka CIT jest równa 19%,
otrzymamy następujące wyniki oszacowań wpływów budżetowych:
Rok
2008 2009 2010 2011 2012
CIT (w mln zł) 21,5
23,8
29,2
34,8
40,9
PIT (w mln zł) 130,2
144,1
177,2
210,9
248,0
W rezultacie, łączne wpływy budżetowe z tytułu podatków VAT, CIT i PIT wynio-
są w okresie prognozy w kolejnych latach, odpowiednio, co najmniej:
Rok
2008 2009 2010 2011 2012
podatki (w mln zł) 251,0
277,8
341,5
406,6
477,9
Oznacza to, że wpływy budżetowe z tytułu podatków VAT, CIT i PIT, zapłaconych
przez przedsiębiorstwa budowlano-montażowe, przemysłu materiałów budowlanych
oraz przemysłu maszynowego, do obliczenia wysokości których podstawę stanowią
24
nakłady na realizację inwestycji objętych wszystkimi trzema formami premii, będą
stanowiły w poszczególnych latach okresu prognozy od 102,1% do 114% wydatków
budżetowych na sfinansowanie tych premii.
Dla porządku należy jednak odnotować, że wzrost zatrudnienia w tych przedsiębior-
stwach wpłynie na zmniejszenie wydatków związanych z wypłatą zasiłków dla bez-
robotnych. Wzrosną także wpływy budżetowe z tytułu podatku CIT płaconego przez
banki. Wzrost wpływów z tytułu podatków wpłynie również na zwiększenie przy-
chodów samorządów terytorialnych, poprzez ich udział w PIT i CIT. Po stronie
wpływów budżetowych wystąpią także dodatkowe wpływy do ZUS.
Należy również podkreślić, że oszacowane wyżej bezpośrednie wpływy budżetowe
nie uwzględniają skutku tzw. efektu mnożnikowego23), polegającego na generowa-
niu wzrostu produkcji i usług także w innych branżach, co również skutkuje dal-
szymi wpływami budżetowymi. Ponadto, dodatni wpływ na finanse publiczne będą
również miały oszczędności w zużyciu energii na potrzeby ogrzewania i ciepłej wo-
dy, wymagane nie tylko w przypadku realizacji przedsięwzięć termomodernizacyj-
nych, ale także w przypadku przedsięwzięć remontowych. W przypadku gmin,
oszczędności te wpłyną w szczególności na zmniejszenie wysokości wypłacanych
przez nie dodatków mieszkaniowych. W pełnym rachunku korzyści należałoby
również uwzględnić pozytywne skutki środowiskowe, związane z niższym obciąże-
niem z tytułu emisji pyłów i gazów.
Biorąc powyższe pod uwagę nie ulega wątpliwości, że w każdym roku wydatki bu-
dżetowe znajdą pokrycie we wpływach budżetowych.
3. Konsultacje
Od początku prac nad rozwiązaniami proponowanymi w projekcie ustawy były kon-
sultowane z przedstawicielami banków kredytujących przedsięwzięcia termomoder-
nizacyjne i remonty budynków mieszkalnych, z zarządcami nieruchomości miesz-
kaniowych i z przedstawicielami środowisk branżowych. Na potrzeby tego projektu
zostały również sporządzone dwie ekspertyzy:
a. „Analiza i ocena gospodarki remontowej – szacunek potrzeb remontowych w
ujęciu wartościowym w wielorodzinnych zasobach mieszkaniowych” wykonana
przez Instytut Rozwoju Miast oraz
23) Najczęściej przyjmowana wysokość tego mnożnika jest równa 3.
25
b. „Proponowane zmiany funkcjonowania programu wsparcia przedsięwzięć ter-
momodernizacyjnych”, ekspertyza wykonana przez Krajową Agencję Poszano-
wania Energii S.A.
W ramach konsultacji społecznych prowadzonych w okresie od maja do lipca 2007
r., projekt ustawy został umieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Budow-
nictwa, oraz został przesłany do instytucji reprezentujących środowiska potencjalnie
zainteresowane problematyką, której dotyczą rozwiązania proponowane w projekcie
ustawy, tj. do sektora bankowego (Bank Gospodarstwa Krajowego, Związek Ban-
ków Polskich, Fundacja na Rzecz Kredytu Hipotecznego), do zarządców nierucho-
mości (Polska Federacja Zarządców Nieruchomości, Polska Federacja Stowarzy-
szeń Zarządców Nieruchomości, Polska Federacja Rynku Nieruchomości, Federacja
Organizacji Zarządców i Administratorów Nieruchomości), do audytorów energe-
tycznych (Krajowa Agencja Poszanowania Energii, Narodowa Agencja Poszanowa-
nia Energii, Zrzeszenie Audytorów Energetycznych), do spółdzielców (Związek
Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP, Krajowa Rada Spółdzielcza), do samo-
rządów (Unia Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, Unia Miasteczek Pol-
skich, Związek Gmin Wiejskich RP), do Stowarzyszenia Wspólnota Mieszkaniowa,
do Polskiej Unii Właścicieli Nieruchomości, a także do Kongresu Budownictwa
Polskiego, do Stowarzyszenia Wspólnota Mieszkaniowa, do związków zawodo-
wych (Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, Ogólnopolskie Porozumienie Związ-
ków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych), do pracodawców (Konfedera-
cja Pracodawców Polskich, Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „Le-
wiatan”, Związek Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club), oraz do TBS-ów
(Izba Gospodarcza Towarzystw Budownictwa Społecznego, Polska Izba Gospodar-
cza Towarzystw Budownictwa Społecznego).
Dodatkowo, 5 grudnia 2007 roku projekt ustawy został przesłany wraz
z prośbą o przedstawienie opinii do Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, Pol-
skiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa, Izby Projektowania Bu-
dowlanego, Izby Gospodarczej Projektowania Architektonicznego, Geodezyjnej
Izby Gospodarczej, Stowarzyszenia Geodetów Polskich, Krajowej Izby Urbanistów,
Stowarzyszenia Architektów RP, Krajowej Izby Architektów, a także do Towarzy-
stwa Urbanistów Polskich.
W trakcie przeprowadzonych konsultacji, szczegółowo zostały przeanalizowane
wszystkie postulaty i uwagi. Szeroki odzew, z jakim spotkał się projekt ustawy do-
bitnie świadczy o znaczeniu, jakie w odczuciu społecznym ma wprowadzenie pro-
26
ponowanych rozwiązań. Ze szczególnym uznaniem wszystkich uczestników tych
konsultacji spotkało się wprowadzenie premii remontowej. Z kolei, najwięcej postu-
latów dotyczyło zachowania dotychczasowego zakresu przedmiotowego wspiera-
nych przedsięwzięć termomodernizacyjnych oraz wysokości premii termomoderni-
zacyjnej. Pierwszy z tych postulatów został uwzględniony w aktualnej wersji pro-
jektu. Drugi, podobnie jak część innych postulatów, nie mógł być przyjęty z powo-
du generowania dodatkowych wydatków budżetowych, bez jednoczesnego, jedno-
znacznie pozytywnego wpływy na liczbę lub zakres realizowanych inwestycji.
Projekt został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu
i Samorządu Terytorialnego na posiedzeniu w dniu 11 lipca 2007 r.
W trakcie procesu legislacyjnego nie wpłynął żaden wniosek od podmiotu prowa-
dzącego działalność lobbingową, zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działal-
ności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).
4. Opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Nie podlega również noty-
fikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funk-
cjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych.
27