Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Tygodniowy rozkład zajęć lekcyjnych – godziny rozpoczynania i kończenia zajęć
lekcyjnych - ustala dyrektor szkoły na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów
nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.).

Organizację biblioteki szkolnej powinien szczegółowo określać statut szkoły zgodnie
z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r.
w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
Istotne jest, aby dostęp do zbiorów biblioteki był możliwy nie tylko w czasie trwania
zajęć lekcyjnych, ale również w innym czasie ustalonym przez dyrektora.

Projektowany przepis art. 67b ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty, stanowiący, iż biblioteka szkolna jest czynna dla uczniów w godzinach pracy
szkoły, jest nieprecyzyjny i nie koreluje z organizacją pracy szkoły, w której nie
wyróżnia się określonych „godzin pracy”. Obowiązujące przepisy nie definiują „godzin
pracy szkoły”, a przyjęcie, że mowa tu o godzinach zajęć dydaktycznych,
opiekuńczych lub wychowawczych powoduje, że biblioteka nie mogłaby być czynna
poza godzinami tych zajęć, wbrew uzasadnieniu do projektu, w którym wskazano, iż
uczniowie powinni „mieć jak najbardziej ułatwiony dostęp do zbiorów, niezależnie od
tego, czy w szkole trwają lekcje, czy nie”.
Istniejące obecnie w tym zakresie rozwiązania są wystarczające i nie ma potrzeby
wprowadzania zmian proponowanych w poselskim projekcie.

W odniesieniu do propozycji określenia w drodze rozporządzenia zasad
funkcjonowania biblioteki szkolnej, należy stwierdzić, że zasady funkcjonowania
biblioteki szkolnej tj. organizację biblioteki szkolnej, jej zadania oraz zadania
nauczyciela bibliotekarza, określa, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego
przedszkola oraz publicznych szkół, statut szkoły. Statut szkoły określa organizację
biblioteki szkolnej i zadania nauczyciela bibliotekarza, z uwzględnieniem potrzeb
konkretnej szkoły, dlatego niecelowe jest regulowanie tej materii w rozporządzeniu.


5
Zauważyć również należy, że stworzenie odrębnego upoważnienia do wydania
rozporządzenia o zasadach funkcjonowania bibliotek szkolnych wprowadziłoby
niespójność w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, która
przewiduje określanie w drodze rozporządzenia, organizacji i zasad działania
(ewentualnie szczegółowych zasad działania) wyodrębnionych jednostek
organizacyjnych objętych systemem oświaty (np. w art. 9f ust. 4, art. 71 ust. 1, art. 77
ust. 2 czy art. 78 ust. 1 pkt 1), nie zawiera zaś tego rodzaju unormowań w przypadku
jednostek organizacyjnych wchodzących w skład struktury wewnętrznej szkoły czy
placówki.
Dodać należy, iż projektowany przepis upoważniający nie zawiera wytycznych
dotyczących treści aktu wykonawczego.

Dodatkowo zauważyć należy, że proponowane w nowym brzmieniu art. 67 ustawy z
dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty rozdzielenie warunków wskazujących na
obowiązek zapewnienia uczniom przez szkołę publiczną biblioteki szkolnej i
pomieszczeń do nauki z niezbędnym wyposażeniem, przy jednoczesnym odrębnym
przepisie o możliwości korzystania uczniów ze świetlicy, zespołu urządzeń
sportowych i rekreacyjnych oraz gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy
przedlekarskiej, jest niezasadne. Wszystkie pomieszczenia służące realizacji zadań
statutowych są w jednakowym stopniu ważne dla zapewnienia uczniom właściwych
warunków nauki umożliwiających harmonijny rozwój.
Z uwagi na niespójność poszczególnych ustępów w proponowanym art. 67 ustawy z
dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, uregulowanie zawarte w art. 67 ust. 2
jest niejednoznaczne co do obowiązku czy też tylko możliwości spełniania przez
szkołę wymogów wskazanych w tym przepisie. Z jednej bowiem strony przepis art.
67 ust. 2 – w przeciwieństwie do przepisu art. 67 ust. 1 – nie stanowi wprost o
obowiązku szkoły, z drugiej jednak – treść art. 67 ust. 3 (z uwagi na użyte w nim
sformułowanie „nie muszą być spełnione”) wskazywałaby na obligatoryjność regulacji
zawartej w art. 67 ust. 2. Uzasadnienie projektu nie zawiera wyjaśnienia dotyczącego
zmiany art. 67, trudno zatem przesądzić o intencji projektodawcy.

W proponowanym brzmieniu art. 67 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty – w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji - wyłączono wobec szkół
dla dorosłych stosowanie przepisu dotyczącego zapewnienia przez szkołę publiczną

6
możliwości korzystania z pomieszczeń administracyjno - gospodarczych. Nie
uzasadniono proponowanej zmiany, tymczasem pomieszczenia takie jak np. szatnie
czy sekretariat szkoły, będące niewątpliwie pomieszczeniami administracyjno -
gospodarczymi, są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania każdej szkoły, w tym
szkoły dla dorosłych.

Nie można również w sposób proponowany w projekcie (art. 67b ust. 1) wskazać,
iż szkoła prowadzi bibliotekę. Biblioteka stanowi część organizacyjną szkoły, ale nie
jest jednostką prowadzoną przez szkołę.

W projekcie zamiennie użyto określeń „biblioteka szkolna – centrum informacji” oraz
„biblioteka szkolna”, co powoduje, że przepisy są niejasne. Nie ma możliwości
wprowadzenia nowego terminu „biblioteka szkolna - centrum informacji” bez
szczegółowego zdefiniowania i określenia zadań tego rodzaju biblioteki.

W związku z powyższym, Rząd opiniuje negatywnie poselski projekt ustawy
o zmianie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (druk nr 3209).



7