Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym

określonych ustawą o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym czynności i działań
wpływających na ukształtowanie jego stosunku służbowego jako funkcjonariusza CBA;

4) art. 1 pkt 9 – projektowany przepis zmienia art. 89 w następującym zakresie:
a) przepis ust. 1 otrzymuje brzmienie w takim kształcie, że prawo do uposażenia będzie
przysługiwało nie tylko na podstawie mianowania, ale również w sytuacji powołania lub
powierzenia obowiązków. Stanowi to bezpośrednią konsekwencję zmiany brzmienia art. 52,
b) przepis ust. 3 w proponowanym brzmieniu włącza dodatek specjalny do składników
uposażenia. Dotychczas dodatek specjalny zaliczany był do świadczeń pieniężnych innych niż
uposażenie, a określonych w art. 92 ust. 1 pkt 4 ustawy zmienianej. Proponowana zmiana
podyktowana jest charakterem dodatku specjalnego, związanego z wykonywaniem przez
funkcjonariusza zadań o szczególnym znaczeniu. Analogiczne dodatki w innych służbach
mundurowych, określane jako „dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami,
kwalifikacjami, warunkami albo miejscem pełnienia służby”, zaliczane są do składników
uposażenia (por. art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, art. 108 ust. 1 pkt 5
ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, np. art. 119 ust. 1 pkt 3 ustawy
z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu,
art. 79 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby
Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego). Ten składnik uposażenia
nie będzie miał charakteru obligatoryjnego, a o jego przyznaniu będą decydowały wyjątkowe
okoliczności,
c) dodane nowe przepisy ust. 4a – 4j określają warunki i zasady przyznawania premii oraz
dodatku specjalnego. W przypadku tego drugiego przepisy wskazują na fakultatywność
przyznania, charakter czasowy oraz związek z wykonywaniem zadań o szczególnym
znaczeniu, wskazując Szefa CBA jako organ właściwy do określenia wysokości tego dodatku.
Projekt przewiduje, tak jak dotychczasowe rozporządzenie, że górna granica jego wysokości
nie może przekroczyć 30 % uposażenia zasadniczego funkcjonariusza. Przepisy te nawiązują
w swojej treści do dotychczasowych przepisów zawartych w aktach wykonawczych. Dzięki
temu zabiegowi uzyskany zostanie efekt wzmocnienia uprawnień funkcjonariusza, przy
jednoczesnym pozostawieniu niezmienionego ich zakresu i zasad nabywania;

15

5) art. 1 pkt 10 – 12, uchylające przepisy art. 90 ust. 2, art. 92 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz art. 93 ust. 2
i 3 ustawy o CBA, a także zmieniające art. 93 ust. 4 ustawy o CBA, stanowią konsekwencję
formalną zmiany przewidzianej w art. 1 pkt 9 i 13 ustawy zmieniającej, polegającą na
uporządkowaniu zakresów logicznych treści zmienianych przepisów adekwatnie do zmiany
wskazanej w art. 1 pkt 9 i 13 ustawy zmieniającej. Przepisy zawarte dotąd w aktach
wykonawczych regulowane będą odtąd w drodze ustawy i tym samym staną się one zbędne;

6) art. 1 pkt 13, dodaje po art. 93 art. 93a – 93d przepisy regulujące m.in. warunki
przyznawania funkcjonariuszowi nagród rocznych, nagród uznaniowych, zapomóg i dodatku
mieszkaniowego, sposób ustalania kresu służby warunkującego nabycie prawa do nagrody
rocznej. Podobnie jak w przypadku premii i dodatków specjalnych, wprowadzenie regulacji
do aktu rangi ustawowej istotnie przyczyni się do zwiększenia rangi przepisów i w efekcie
stabilności zawodowej funkcjonariuszy;

7) art. 1 pkt 14, zmieniający zdanie wstępne w przepisie art. 96 ust. 1 ustawy zmienianej – jest
regulacją ujednolicającą sytuację prawną funkcjonariuszy CBA z sytuacją prawną
funkcjonariuszy innych służb specjalnych i stanowi środek legislacyjny dostosowania
przepisów ustawy o CBA do przepisów obowiązujących w pozostałych służbach. Nie
znajduje bowiem uzasadnienia różnicujący sytuację prawną funkcjonariuszy w tej materii
brak możliwości uzyskania przez funkcjonariusza, odchodzącego z CBA na własną prośbę,
odprawy i ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe.

– art. 2 zawiera normę, której celem jest jednoznaczne określenie, od momentu wejścia
w życie projektowanej ustawy, statusu osoby powołanej na stanowisko Szefa CBA na
podstawie przepisów ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w brzmieniu przed
wejściem w życie niniejszej ustawy. Przepis ten, w kontekście najnowszego orzecznictwa
sądu administracyjnego dotyczącego statusu osoby piastującej funkcję Szefa CBA, rozstrzyga
m.in. kwestię przysługiwania Szefowi CBA uprawnień przewidzianych dla funkcjonariuszy
CBA,

16

– art. 3 jako przepis przejściowy ma w swoim założeniu umożliwić płynne i niezakłócone
przejście do nowego stanu prawnego w zakresie podstaw przyznawania określonych
świadczeń. Dzięki pozostawieniu w mocy obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy
decyzji regulujących te świadczenia, CBA umożliwione zostanie dokonanie analizy i oceny
przyznanych świadczeń oraz stopniowe wydawanie kolejnych decyzji w tym zakresie. Przepis
ten stanowi element gwarancyjny dla funkcjonariuszy, którym przysługują świadczenia, że
w chwili wejścia nowych przepisów ich sytuacja materialno-bytowa nie będzie zagrożona
i nie ulegnie pogorszeniu, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia konieczności
zapewnienia zaufania obywateli do państwa i jego organów,

– art. 4 jest przepisem przejściowym, wynikającym z faktu, że zmiany przewidziane
w ustawie zmieniającej dotykają treści niektórych obowiązujących aktów wykonawczych.
Skutkiem tej sytuacji jest potrzeba wskazania porządku prawnego właściwego dla okresu od
dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej do czasu wejścia w życie nowych aktów
wykonawczych.
Funkcję
tę spełni przepis dotyczący zachowania mocy obowiązującej
dotychczasowych przepisów wykonawczych do czasu wydania nowych aktów prawnych.
Określono jednak datę graniczną, która nastąpi po 3 miesiącach od dnia wejścia w życie
nowelizacji. Po tym okresie zarządzenie wydane przed wejściem w życie ustawy zmieniającej
definitywnie przestanie obowiązywać.

Określenie w art. 5 terminu wejścia ustawy w życie na dzień 1 lipca 2010 r.
koresponduje z II częścią sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 czerwca
2009 r., sygn. akt K 54/07, która stanowi, że niekonstytucyjne przepisy tracą moc
obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej. Termin ten upływa z dniem 3 lipca 2010 r. zatem istnieje potrzeba
wprowadzenia nowych regulacji przed upływem tego terminu. Przewidywane skutki
uchwalenia projektowanej ustawy można jedynie oszacować przez odniesienie do skutków
powodowanych przez aktualnie obowiązującą ustawę o CBA w zmienianym zakresie. W tym
kontekście – należy oczekiwać, że koszty funkcjonowania CBA nie będą wyższe niż aktualnie
ponoszone.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
17

OCENA SKUTKÓW REGULACJI


Skutkiem wprowadzenia nowych rozwiązań legislacyjnych będzie przede wszystkim
korekta przepisów ustawy o CBA, wynikająca z przywołanego wyroku Trybunału Konstytu-
cyjnego oraz zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania CBA.
Konieczność opracowania aktu prawnego zmieniającego ustawę o CBA wynika prze-
de wszystkim z przywołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz z potrzeb praktyki
stosowania obowiązującej ustawy wskazującej na potrzebę poprawy efektywności w nie-
których dziedzinach funkcjonowania CBA.

Status quo. Pozostawienie w dotychczasowym kształcie przepisów zakwestiono-
wanych przez Trybunał Konstytucyjny spowodowałoby utratę ich mocy obowiązującej
z dniem 3 lipca 2010 r., skutkując w praktyce znacznym utrudnieniem realizacji przez CBA
zadań ustawowych.
Rozwiązania alternatywne. Biorąc pod uwagę konstytucyjną rangę orzeczeń Trybu-
nału Konstytucyjnego oraz potrzebę efektywnego funkcjonowania CBA, należy uznać, że nie
ma rozwiązań innych niż projektowane.
Powyższe argumenty, biorące pod uwagę zarówno skutki pozostawienia status quo,
jak również brak alternatywnego rozwiązania, przemawiają za koniecznością uchwalenia pro-
jektowanej ustawy o zmianie ustawy o CBA.

1. Podmioty, na które oddziałuje projekt ustawy o zmianie ustawy o CBA
1) Prezes Rady Ministrów;
2) Centralne Biuro Antykorupcyjne;
3) organy, służby i instytucje państwowe uprawnione do wykonywania czynności operacyj-
no-rozpoznawczych;
4) organy władzy publicznej i państwowe jednostki organizacyjne obowiązane do współpracy
z CBA w zakresie udostępniania informacji;
5) funkcjonariusze CBA.

18

2. Konsultacje społeczne

W ramach konsultacji projekt został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej
oraz przekazany następującym podmiotom:
1) Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych,
2) Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego,
3) Przewodniczącemu Krajowej Rady Sądownictwa,
4) Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zwrócił uwagę na potrzebę do-
określenia zasad przetwarzania danych osobowych innych niż tzw. dane sensytywne. W no-
wej wersji projektu wprowadza się – jako podstawowy – tryb udostępniania danych osobo-
wych na wniosek, dopuszczając przy tym możliwość wyrażenia przez administratora zbioru
danych pisemnej zgody na udostępnianie jednostkom organizacyjnym CBA informacji zgro-
madzonych w zbiorze w drodze teletransmisji, bez konieczności składania pisemnych wnios-
ków o udostępnienie danych, jeżeli jednostki te spełniają łącznie następujące warunki:
1) posiadają urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu
oraz jakie dane uzyskał;
2) posiadają zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie
danych niezgodnie z celem ich uzyskania;
3) jest to uzasadnione specyfiką lub zakresem wykonywanych zadań.
Rozwiązanie to wzorowane jest na przepisach ustaw dotyczących innych służb, takich jak Po-
licja czy Straż Graniczna.
Uwzględniono również krytyczne uwagi Generalnego Inspektora Ochrony Danych
Osobowych dot. art. 22 ust. 18 ustawy, skreślając ten przepis. Wprowadzono również instru-
ment kontroli sposobu przechowywania i weryfikacji danych oraz sposobu usuwania danych
zbędnych w postaci pełnomocnika Szefa CBA do spraw kontroli przetwarzania przez CBA
danych osobowych, wyposażonego w niezbędne uprawnienia oraz zobowiązanego do infor-
mowania Prezesa Rady Ministrów i Szefa CBA o przypadkach naruszenia przepisów ustawy
o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym lub ustawy o ochronie danych osobowych (art. 22a).
19