Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw

Warszawa, 30 czerwca 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-74 (5)/08


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej






Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
poselskiego projektu ustawy


- o zmianie ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych oraz niektórych
innych ustaw (druk nr 307).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Finansów do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.



(-) Donald Tusk


Stanowisko Rządu
do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 307).

Poselski projekt przewiduje zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług
oraz ustawy o rachunkowości. Zmiany te dotyczą podwyższenia limitu przychodów
wyznaczającego status małego podatnika oraz limitu przychodów zobowiązującego do
prowadzenia ksiąg rachunkowych (z 800.000 euro do 1.500.000 euro.).
Proponowane zmiany należy ocenić negatywnie.
Wprowadzenie nowej definicji małego podatnika w ustawie o podatku od towarów i usług,
zgodnie z którą proponuje się zwiększenie, z kwoty 800.000 euro do kwoty 1.500.000 euro,
limitu wartości sprzedaży uprawniającej do posiadania statusu małego podatnika, nie zostało
poparte przekonywującym uzasadnieniem. Powołanie się na spadek wartości euro jest
niewystarczający, gdyż nie był on tak duży jakby to wynikało z proponowanej zmiany.
Przeliczenia kwot wyrażonych w euro w odniesieniu do definicji małego podatnika dokonuje
się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień
roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł. Kurs
euro na pierwszy dzień roboczy 2006 r. wynosił 3,9745 zł, natomiast kurs euro na pierwszy
dzień roboczy października 2007 r. wynosił 3,7680 zł.
Również nie wskazano, z jakich powodów w proponowanych zmianach nie uwzględniono
odpowiedniej zmiany w granicznej kwocie wartości sprzedaży w przypadku prowadzących
przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, agentów,
zleceniobiorców itp., co powoduje iż tę grupę podatników obowiązywałyby stare zasady.
Mali podatnicy mogą rozliczać się metodą kasową, co oznacza, że obowiązek podatkowy z
tytułu wykonywanych czynności powstaje u nich nie z chwilą dostawy czy wykonania usługi,
lecz z chwilą otrzymania należności za sprzedane towary lub świadczone usługi, nie później
jednak niż 90. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Powoduje to przesunięcie
dochodów w czasie od tej grupy podatników średnio o kwartał. Wybierając metodę kasową
podatnicy ci muszą analogicznie rozliczać (kasowo) podatek naliczony, tzn. mogą go odliczyć
po zapłaceniu kwoty należności kontrahentowi, od którego nabyli towar lub usługę.
Małym podatnikom przysługuje prawo do rozliczeń kwartalnych, a nie miesięcznych.
Podniesienie limitu określającego małego podatnika poszerza zatem krąg podmiotów, które
mogłyby korzystać z tej formy rozliczeń. Możliwość skorzystania z tej formy rozliczenia
przez znacznie poszerzoną grupę podatników pociągnie skutki finansowe dla budżetu
państwa. Skutki te związane są z przesunięciem dochodów w czasie w przypadku, gdy
sprzedaż dokonywana jest na rzecz podmiotów nieuprawnionych do odliczeń - w
szczególności konsumentów. Szacuje się, że przyjęcie poselskiego projektu w zakresie
zmiany definicji małego podatnika spowodowałoby przesunięcie dochodów z tytułu podatku
VAT co najmniej o ok. 120 - 150 mln zł, co w rezultacie będzie skutkować jednorazowym
zmniejszeniem dochodów o tę kwotę w roku wprowadzenia ww. zmiany. Należy jednak

podkreślić, że precyzyjne oszacowanie skutków propozycji nie jest możliwe ze względu na
brak informacji, ilu uprawnionych podatników zdecydowałoby się skorzystać z rozliczania
kwartalnego lub kasowej metody rozliczania podatku. W przypadku założenia skrajnego, w
którym większość z uprawnionych skorzystałaby z tego rozwiązania, skutki te mogłyby
wynieść nawet 800 mln zł.
Wprowadzając do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych definicję małego podatnika, przyjęto kryteria statusu małego
podatnika analogiczne jak w ustawie o podatku od towarów i usług.
Definicja małego podatnika została wprowadzona do ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dniem 1 stycznia 2007 r.
W obydwu ustawach za małego podatnika uznaje się podatnika, u którego wartość przychodu
ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w
poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości
800 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu
euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października
poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł.
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych, mający status małego
podatnika mogą wybrać kwartalny sposób wpłacania zaliczek na podatek dochodowy oraz
stosować metodę jednorazowej (przyspieszonej) amortyzacji.
Nowe zasady amortyzacji polegają na możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych
dokonywanych jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków
trwałych z
grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów
osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości
nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości
tych odpisów amortyzacyjnych.
Rozszerzenie kręgu podatników spełniających kryteria małego podatnika pociągnęłoby za
sobą ujemne skutki dla budżetu państwa, poprzez możliwość uwzględnienia w kosztach
podatkowych jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, oraz mogłoby spowodować zatory
płatnicze z uwagi na możliwość uiszczania przez większą grupę podatników zaliczek
kwartalnie.
Szacuje się, że podwyższenie w definicji małego podatnika limitu przychodów ze sprzedaży z
800.000 euro do 1.500.000 euro, tj. o 87,5 %, poprzez przesunięcie kosztów w czasie
(zastosowanie jednorazowej przyspieszonej amortyzacji) spowoduje zmniejszenie w danym
roku podatkowym dochodów podlegających opodatkowaniu, wpłynie tym samym na
obniżenie dochodów sektora finansów publicznych:
-
z podatku dochodowego od osób fizycznych o kwotę 130 mln zł,
-
z podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 44 mln zł.
Skutki oszacowano „posiłkując” się wielkościami przyjmowanymi w uzasadnieniach do
projektów ustaw podatkowych wprowadzających definicje małego podatnika, przy
uwzględnieniu proponowanego wzrostu wartości przychodu. W uzasadnieniach szacowano,
że umożliwienie dokonywania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego przez tę grupę
podatników wpłynie na obniżenie dochodów sektora finansów publicznych:
-
z podatku dochodowego od osób fizycznych o kwotę 150 mln zł,

2

-
z podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 50 mln zł.
W kwestii postulowanej nowelizacji ustawy o rachunkowości zauważa się, że w dniu
28 marca br. odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o
rachunkowości, który zakłada podwyższenie progu przychodów netto ze sprzedaży towarów,
produktów i operacji finansowych, o którym mowa w art. 2 w ust. 1 pkt 2 oraz w ust. 2
ustawy o rachunkowości z 800.000 do 1.200.000 euro – Druk nr 303.
Projekt zakłada, że osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób
fizycznych oraz spółki partnerskie, którzy nie przekroczyli progu 1.200.000 euro w roku
2007, będą mogli albo prowadzić nadal księgi rachunkowe, albo przejdą na ewidencję w
formie księgi przychodów i rozchodów jeszcze w trakcie trwania roku podatkowego 2008.
Projektowana zmiana uzasadniona jest obserwowanym od kilku lat postępującym procesem
umacniania się złotego, co skutkuje zwiększaniem się grupy podmiotów tracących
uprawnienie do prowadzenia tzw. uproszczonej ewidencji w formie podatkowej księgi
przychodów i rozchodów.

Rada Ministrów wnosi o odrzucenie projektu ustawy w całości.



3