Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym

Wykonując zalecenia Trybunału Konstytucyjnego ustawodawca powziął działania
mające na celu przywrócenie stanu konstytucyjności przez nadanie nowego brzmienia ust. 1
w art. 58 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. W myśl proponowanego przepisu statut
uczelni niepublicznej nadaje, po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających
w uczelni, jej założyciel albo uchwala organ kolegialny uczelni wskazany w statucie,
z zastrzeżeniem art. 24 ust. 1 ustawy. Ponadto projektowana regulacja określa w pkt 1a,
termin 30 dni, w którym związki zawodowe przedstawiają przedmiotową opinię.
Projekt reguluje również sytuację bezskutecznego upływu niniejszego terminu, co
skutkuje nadaniem statutu odpowiednio przez założyciela lub organ kolegialny uczelni.
Proponowane rozwiązania z jednej strony gwarantują związkom zawodowym ich
konstytucyjne prawo do prowadzenia rokowań, z drugiej strony mają na uwadze sprawność
procesu uchwalania statutu uczelni. Zgodnie bowiem z art. 56 ust. 4 w zw. z art. 58 ust. 5
ustawy, Minister zatwierdza statut nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia
otrzymania statutu w prawidłowym brzmieniu. W myśl powyższego przyjęte rozwiązania
uniemożliwią nadmierne wydłużenie procesu uchwalania statutu.
Analogiczne rozwiązania prawne proponuje się w treści art. 56 ustawy. Projektodawca
przewiduje wprowadzenie po ust. 1 w art. 56, ust. 1a i 1b, określając – analogicznie jak
w przypadku uczelni niepublicznej – termin 30 dni na wyrażenie opinii w sprawie projektu
statutu uczelni publicznej przez związki zawodowe. Zgodnie z art. 56 ust. 1 statut uczelni
publicznej uchwala jej senat po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających
w uczelni. Obowiązująca regulacja nie określa terminu, w którym związki zawodowe są
zobowiązane do wyrażenia opinii co do projektu statutu uczelni publicznej. W konsekwencji
możliwa jest sytuacja, w której brak opinii związków zawodowych spowoduje zahamowanie
procesu uchwalania statutu uczelni. W myśl powyższego zasadnym jest dookreślenie tego
terminu. Podkreślenia wymaga także, iż projektowana regulacja, nie stoi na przeszkodzie
zaopiniowania przez związki zawodowe statutu uczelni w terminie krótszym niż
zaproponowany przez projektodawcę.
Należy przy tym zauważyć, iż rozwiązania przyjęte w projekcie korespondują
z ustawą z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854,
z późn. zm.). Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, organizacja związkowa ma prawo opiniowania
założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych.
3
Natomiast w ust. 2 tego przepisu, ustawodawca określił termin 30 dni, wymagany do
przedstawienia przedmiotowej opinii przez odpowiednie władze związków.
Projekt przewiduje ponadto wprowadzenie przepisu mającego na celu dostosowanie
statutów tych uczelni, w których zostały one nadane albo uchwalone bez zasięgnięcia opinii
działających w nich związków zawodowych. Regulacja ta ma istotne znaczenie dla objęcia
skutkami orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego obowiązujących obecnie statutów uczelni
niepublicznych. Projektowany przepis przejściowy zakłada wprowadzenie 2-letniego terminu
na przedłożenie ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego statutu
odpowiadającego nowym przepisom.
Należy mieć jednak na uwadze, iż zgodnie z art. 2 ust. 2 projektu ustawy, do nadania
albo uchwalenia nowego statutu nie będą zobligowane uczelnie, których statuty zostały już
zaopiniowane przez działające w nich związki zawodowe, mimo braku wymogu ustawowego
w tym zakresie. Ponadto obowiązkiem tym nie zostały objęte uczelnie niepubliczne,
w których w dniu nadania albo uchwalenia statutu związek zawodowy nie działał oraz te
uczelnie, w których w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy nie działa taki związek.
Projekt nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym
w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
i aktów prawnych.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337), projekt ustawy
został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.
Nie zgłoszono uwag w trybie przewidzianym ww. ustawą.

4
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

I. Cel projektowanej ustawy
Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu
prawnego do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 kwietnia 2009 r.,
sygn. akt K 27/07.
Zaproponowana zmiana ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie
wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.) zagwarantuje związkom zawodowym
działającym w uczelni niepublicznej, prawo do opiniowania zmian w jej statucie.

II. Podmioty, na które oddziałuje projektowana ustawa

Projektowana ustawa będzie miała wpływ na zarówno uczelnie publiczne
i niepubliczne, jak i na związki zawodowe w nich działające, a przez to na grupy
pracowników w nich zrzeszonych.

III. Wyniki konsultacji społecznych

Projekt ustawy został przekazany do konsultacji społecznych z następującymi
podmiotami:
1) Radą Główną Szkolnictwa Wyższego,
2) Państwową Komisją Akredytacyjną,
3) Konferencją Rektorów Akademickich Szkół Polskich,
4) Konferencją Rektorów Zawodowych Szkół Polskich,
5) Konferencją Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych,
6) Parlamentem Studentów RP,
7) Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych,
8) Forum Związków Zawodowych,
9) Komisją Krajową NSZZ „Solidarność”,
5
10) Krajową Radą Nauki ZNP,
11) Konfederacją Pracodawców Polskich,
12) Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”,
13) Business Centre Club.
aden z ww. podmiotów nie zgłosił uwag do niniejszego projektu.

IV. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego
Wejście w życie projektowanych rozwiązań nie będzie miało wpływu na sektor
finansów publicznych.

V. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wejście w życie projektu ustawy nie wpłynie na rynek pracy.

VI. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wejście w życie projektu ustawy nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość.

VII. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie projektu ustawy nie wpłynie na sytuację i rozwój regionalny.
02/12-kt
6