Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej

6c. Organ, który wydał pozwolenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, może w
drodze decyzji unieważnić pozwolenie, jeżeli wznoszenie lub wykorzystywanie
sztucznej wyspy, konstrukcji i urządzeń, jest niezgodne z warunkami określonymi w
pozwoleniu, jednocześnie nakładając karę pieniężną, o której mowa w art. 55 ust.1 i 2.
6d. W przypadkach utraty ważności pozwolenia lub jego unieważnienia w drodze
decyzji, określonych w ust. 6b i 6c, organ, który wydał pozwolenie, nakazuje w drodze
decyzji administracyjnej, podmiotowi, któremu udzielono pozwolenia, całkowite lub
częściowe usunięcie, na koszt podmiotu, konstrukcji, urządzeń i elementów
infrastruktury oraz spowodowanych szkód w środowisku morskim, określając warunki
i termin wykonania tych czynności.
6e. Jeżeli konstrukcje, urządzenia i elementy infrastruktury oraz szkody w
środowisku nie zostaną usunięte zgodnie z warunkami i terminami określonymi w
decyzji, o której mowa w ust. 6d, prace te mogą być wykonane przez właściwego
terytorialnie dyrektora urzędu morskiego na koszt podmiotu zobowiązanego decyzją
administracyjną do wykonania tych prac.”.

Proponowane przez Radę Ministrów rozwiązania [art. 6 pkt 5 lit. d) projektu rządowego
dot. dodania w art. 23 ustawy ust. 6a – 6e] oraz rozwiązania zawarte w projekcie Komisji są
zbieżne i mają na celu uniemożliwienie zajmowania terenu, który mógłby być
wykorzystywany przez inny podmiot do celów inwestycyjnych. Zgodnie z przepisami
zawartymi w projekcie Komisji, jeżeli inwestor okaże się nierzetelny, wówczas po 5 latach
od dnia wydania pozwolenia na budowę albo 8 latach od dnia wydania pozwolenia na
wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp. konstrukcji i urządzeń, pozwolenie to
wygasa na podstawie decyzji właściwego organu. Taki tryb wygaśnięcia pozwolenia ma na
celu uproszczenie procedury administracyjnej. Należy jednak rozważyć możliwość
wydłużenia okresu, z 5 do 6 lat, w którym wnioskodawca byłby zobowiązany do uzyskania
pozwolenia na budowę, a ponadto przedłużenia tego terminu o rok w przypadku, gdy
inwestor przedstawi wyjaśnienia na piśmie i dokumenty potwierdzające podjęcie działań
zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę. Ponadto jest zasadne, aby termin
podjęcia eksploatacji inwestycji był liczony od momentu uzyskania pozwolenia na budowę,
przykładowo 3 lata od dnia uzyskania pozwolenia na budowę.

Zmiany zawarte w art. 1 pkt 1 lit. c) projektu Komisji, dotyczące dodanych w art. 23
ustawy ust. 6f i 6g, są zasadne. Rada Ministrów popiera ich wprowadzenie po uprzednim
ujednoliceniu redakcji. Możliwość przedłużenia ważności pozwolenia jest konieczna
szczególnie dla inwestycji, które mogą trwać dłużej niż 30 lat. Wydanie kolejnego
pozwolenia związane będzie z pobraniem opłaty za wydanie pozwolenia oraz opłaty

5
dodatkowej w przypadku przedsięwzięcia zlokalizowanego na obszarze wyłącznej strefy
ekonomicznej.
Należy wskazać, iż w przypadku braku realizacji inwestycji w wyznaczonym
ustawowo terminie z winy inwestora albo braku wniesienia przez niego opłaty w terminie,
spowoduje to utratę ważności pozwolenia, co jest jedyną przewidzianą w ustawie sankcją.

Rada Ministrów nie zgłasza zastrzeżeń do zmiany proponowanej w art. 1 pkt 2 projektu
Komisji. Kwestią, którą należałoby doprecyzować, jest pojęcie „dane rynkowe”.

W szczególności należałoby określić ich źródło albo sposób ich ustalania.
Zapłata 1 % wartości planowanego przedsięwzięcia przed wzniesieniem
i wykorzystywaniem przedsięwzięcia jest utrudnieniem dla inwestorów, którzy jednorazowo
nie są wstanie wpłacić takiej kwoty. Rozwój inwestycji morskich może nastąpić jedynie, gdy
inwestowanie będzie odbywało się na sprzyjających zasadach. Należy podkreślić, że powstaje
wątpliwość w kwestii wpłacania kolejnych rat opłaty dodatkowej 1% przez inwestora,
w przypadku, gdy w dalszym procesie inwestycyjnym, następującym po wydaniu pozwolenia
na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń, inwestor nie
otrzyma kolejnych niezbędnych do realizacji pozwoleń. Przepisy projektu Komisji nie
wskazują, czy wpłacone do tego momentu raty podlegają zwrotowi. W przypadku braku
zwrotu wpłaconych środków może powstać niezawinione ryzyko inwestorskie. Należałoby
zatem rozważyć ustanowienie przepisu, który umożliwiłby zwrot wydatkowanych środków
w przypadku, gdy w toku dalszych czynności proceduralnych, z przyczyn niezależnych od
inwestora, nie zostaną wydane kolejne pozwolenia, niezbędne do realizacji przedsięwzięcia.
Nawiązując do, dołączonej do projektu Komisji, krytycznej opinii przedłożonej przy
piśmie Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej należy podkreślić, iż pozwolenie na
wznoszenie i wykorzystywanie konstrukcji jest swoistego rodzaju decyzją lokalizacyjną,
a także decyzją pozwalającą na korzystanie z obszarów morskich w
określonym
w pozwoleniu zakresie. Wydawanie pozwoleń jest konieczne zarówno w przypadku istnienia
planów zagospodarowania przestrzennego w oparciu o ustalenia planów, jak i w przypadku
braku planów zagospodarowania przestrzennego. Do czasu stworzenia planów nie można
ograniczyć czy wstrzymać inwestowania w polskich obszarach morskich.
Kwestia optymalnego wykorzystania przestrzeni morskiej jest brana pod uwagę przy
wydawaniu każdego pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie konstrukcji. Plany
zagospodarowania przestrzennego dotyczące obszarów morskich będą tworzone na podstawie
zmienianej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (vide art. 1 pkt 39

6
projektu rządowego). W planach tych zostaną uwzględnione akweny, w których możliwe
będzie dokonywanie inwestycji. W celu wykorzystywania tych akwenów niezbędne będzie
posiadanie prawa do wykorzystywania obszarów morskich w określonym zakresie.
Stwierdzenie tego prawa będzie następowało na podstawie pozwolenia na wznoszenie i
wykorzystywanie konstrukcji wydawanego w formie decyzji administracyjnej.
Proponowany przez samorząd terytorialny system przetargowy jest trudny w realizacji
z tego względu, że wyłonienie wykonawcy byłoby etapem końcowym posadowienia
elektrowni wiatrowej. Przed budową farmy wiatrowej niezbędne jest dokonanie bardzo
kosztownych badań dna morskiego, fauny i flory. Badania te musiałyby zostać
przeprowadzone uprzednio tj. przed ogłoszeniem przetargu na realizację przedsięwzięcia.
Kosztem takich badań byłby obarczony Skarb Państwa.
Propozycja ustalenia kwoty np. 20 tys. EURO od zainstalowanego megawata jest nie
do przyjęcia, gdyż rozdział 4 w dziale II ustawy dotyczy różnych inwestycji, nie tylko farm
wiatrowych. Pozwolenie, jak wskazuje jego nazwa, jest wydawane dla wysp, konstrukcji
i urządzeń w polskich obszarach morskich. Tym samym kryterium zainstalowanego
megawata przy innych inwestycjach jest niemożliwe do zastosowania.

Istotną kwestią przy rozpatrywaniu zmian w
ustawie o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej jest konieczność ich dokonania w zakresie
procedury wydawania pozwoleń, co wynika z programu działań wykonawczych na lata 2009-
2012 stanowiącego załącznik do dokumentu „Polityka energetyczna Polski do 2030 r.”.
Termin dokonania zmian dotyczących pozwoleń został określony na rok 2010. W związku
z powyższym podjęcie działań w celu dokonania zmian w ustawie o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej jest niezbędne w terminie umożliwiającym
wywiązanie się z zadań określonych w „Polityce energetycznej Polski do 2030 r.”.

Rada Ministrów popiera zmiany proponowane w projekcie Komisji, dotyczące
wspierania inwestycji w polskich obszarach morskich w drodze racjonalizacji procedury
wydawania pozwoleń. Rada Ministrów stoi na stanowisku, iż należałoby doprowadzić do
ujednolicenia obu wersji zmian do ustawy (ustawy o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej). Warunkiem rekomendacji dalszych
prac parlamentarnych nad projektem Komisji jest wprowadzenie odpowiednich zmian
merytorycznych i redakcyjnych, dostosowujących brzmienie przepisów projektu
Komisji do brzmienia przepisów zawartych w projekcie rządowym.

7