Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów

Druk nr 2454

Warszawa, 27 października 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-121-09



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Szanowny Panie Marszałku

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy o Radzie Ministrów.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Prezes Rady
Ministrów.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk

Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o Radzie Ministrów

Art. 1. W ustawie z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2003 r. Nr 24,
poz. 199, z późn. zm.1)) w art. 39 wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) wydziały, referaty, zespoły – jako komórki organizacyjne wewnątrz komórek
wymienionych w pkt 1 i 2”;
2) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. W każdym ministerstwie mogą być tworzone w szczególności:
1) gabinet polityczny ministra;
2) komórki organizacyjne, o których mowa w ust. 2 w pkt 1, 2 i 4, lub
stanowiska samodzielne, do spraw:
a) prawnych,
b) informacji,
c) budżetu,
d) finansów,
e) kadr,
f) szkolenia,
g) organizacji,
h) integracji europejskiej,
i) współpracy z zagranicą,
j) informatyki,
k) zamówień publicznych,
l) administracyjno-gospodarczych,
m) kontroli,
n) skarg,
o) wniosków,
p) ochrony informacji niejawnych,
q) audytu wewnętrznego.”;
3) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Komórki organizacyjne, o których mowa w ust. 2 w pkt 1, 2 i 4, lub stanowiska
samodzielne do spraw wymienionych w ust. 3 pkt 2, mogą być łączone.”.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.



1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717,
z 2004 r. Nr 238, poz. 2390 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 169, poz. 1414 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r.
Nr 45, poz. 319, Nr 170, poz. 1217 i Nr 220, poz. 1600, z 2008 r. Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337 i Nr 98, poz. 817.


22/09/BS

2
UZASADNIENIE


Projektowana nowelizacja ma na celu uporządkowanie zastosowanej w art. 39 w ust. 2
i 3 ustawy terminologii odnoszącej się do określenia wewnętrznej struktury ministerstw oraz
zniesienie obowiązku tworzenia w ministerstwach departamentów i biur oraz komórek
organizacyjnych tworzonych wewnątrz nich lub wyodrębnionych stanowisk pracy do
realizacji określonych spraw, w tym do spraw obronnych, przewidzianego obecnie w art. 39
ust. 2 pkt 2 lit. i.

Proponowana zmiana we wprowadzeniu do wyliczenia, zawartym w art. 39 ust. 3
pkt 2, dostosowuje jego brzmienie do regulacji art. 39 ust. 2 ustawy. Z porównania obu
przepisów wynika bowiem niekonsekwentne posłużenie się pojęciem „komórek
organizacyjnych”. Przepis art. 39 ust. 2 stanowi obecnie, że pod pojęciem „komórek
organizacyjnych” rozumie się departamenty, biura, sekretariaty oraz wydziały, podczas gdy
ust. 3 pkt 2 przewiduje tworzenie w ministerstwach „komórek organizacyjnych, biur,
wydziałów lub wyodrębnionych stanowisk”. Skoro biura oraz wydziały wchodzą w zakres
pojęcia „komórki organizacyjne”, jednostki te nie powinny pojawiać się w ust. 3 pkt 2 obok
„komórek organizacyjnych”. Proponowana zmiana polega zatem na nadaniu wyliczeniu,
zawartemu w ust. 3 w pkt 2, brzmienia „komórki organizacyjne, o których mowa w ust. 2
w pkt 1, 2 i 4”, obejmując nim również formy organizacyjne występujące w strukturach
niektórych ministerstw, mniej liczebne kadrowo niż wydziały (referaty, zespoły) – co pozwoli
na wyeliminowanie nieścisłości. Proponuje się również zastąpienie wyrazów „wyodrębnione
stanowiska” pojęciem „stanowisk samodzielnych”, nawiązując tym do rozwiązań
występujących w przepisach o służbie cywilnej.
Zmiany w ust. 3 wynikają z konieczności uelastycznienia zasad tworzenia
wewnętrznej organizacji ministerstw. Obecne brzmienie ust. 3 nakazuje obligatoryjne
tworzenie komórek organizacyjnych do określonych spraw – w całkowitym oderwaniu od
rzeczywistych potrzeb poszczególnych ministerstw, określanych ich zadaniami wynikającymi
z przepisów prawa. W aktualnym stanie prawnym, przykładowo brzmienie lit. c sugeruje
konieczność utworzenia wspólnej komórki do spraw budżetu i finansów, brzmienie lit. d
– wspólnej komórki do spraw kadr, szkolenia i organizacji, a lit. e – integracji europejskiej
i współpracy z zagranicą. Projektowana zmiana ma umożliwić – w zależności od potrzeb
ministerstwa – tworzenie odrębnych komórek organizacyjnych do poszczególnych spraw lub
łączenie ich we wspólne komórki organizacyjne, co przesądza projektowany nowy ust. 3a
w art. 39.
Nowe brzmienie przepisu art. 39 ust. 3 pkt 2 spowoduje fakultatywność tworzenia
w ministerstwach departamentów, biur oraz wchodzących w ich skład wydziałów, referatów
i zespołów lub stanowisk samodzielnych do określonych spraw, w tym do spraw obronnych.
Art. 39 ust. 3 ustawy o Radzie Ministrów – posługując się sformułowaniem
„w szczególności” – wskazuje na otwarty katalog tworzonych w ramach ministerstwa
komórek organizacyjnych wyznaczonych do określonych spraw, nie odbiera zatem
możliwości tworzenia innych komórek, niewymienionych tam wprost (przykładowo
związanych z zarządzaniem kryzysowym). Tym samym projektowana zmiana wprowadzi
możliwość dokonania oceny rzeczywistych potrzeb organizacyjnych w ministerstwach
związanych z realizacją określonych zadań i uzależnienia od niej decyzji w kwestii
utrzymania, zniesienia lub powołania komórek, o których aktualnie mowa w art. 39 ust. 3
pkt 2. Należy podkreślić, że wprowadzenie tej zmiany nie wpłynie automatycznie na
wewnętrzną organizację poszczególnych ministerstw, gdyż ta regulowana jest, zgodnie
z art. 39 ust. 5 nowelizowanej ustawy, w statutach ministerstw nadawanych, w drodze
zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Dokonanie ewentualnych zmian organizacyjnych
będzie więc wymagało podjęcia działań przez zainteresowanych ministrów. Wymaga również
podkreślenia, że celem projektowanych zmian nie jest wymuszenie przeglądu struktur
organizacyjnych ministerstw, lecz umożliwienie ich zracjonalizowania zgodnie z potrzebami.
Ewentualne decyzje w przedmiocie struktury organizacyjnej poszczególnych ministerstw
muszą też uwzględniać, iż obowiązek tworzenia określonych komórek organizacyjnych lub
stanowisk pracy wynika z odrębnych przepisów (np. z ustawy o ochronie informacji
niejawnych, o zarządzaniu kryzysowym) – projektowana ustawa tego obowiązku nie znosi.
Odnosząc się do zniesienia obowiązku tworzenia w ministerstwach komórek
organizacyjnych lub stanowisk samodzielnych do spraw obronnych należy podkreślić, że nie
oznacza to zaprzestania realizacji zadań obronnych przez poszczególne urzędy. Zadania te są
nałożone na wszystkie ministerstwa i organy centralne i mają bezpośredni związek
z zobowiązaniami sojuszniczymi, które wynikają głównie z „Koncepcji strategicznej NATO”
oraz „Europejskiej strategii bezpieczeństwa”. Pomimo rezygnacji z obowiązku tworzenia
odrębnych struktur wewnętrznych do spraw obronnych, realizacja tych zadań może się
odbywać w ramach dotychczasowych komórek, mogą być one powierzane innym komórkom

2