Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Warszawa, 22 grudnia 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-176(5)/09


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej





Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy



- o zmianie ustawy o systemie oświaty
(druk nr 2438).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Edukacji
Narodowej do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.


(-) Donald Tusk
Stanowisko Rządu
wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty (druk nr 2438)

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty przewiduje nowelizację art. 90m
ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572,
z późn. zm.) polegającą na:
− nadaniu radzie gminy kompetencji do upoważnienia ośrodka pomocy społecznej do
załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy materialnej o charakterze
socjalnym dla uczniów,
− ustanowieniu możliwości udzielania powyższego upoważnienia w regulaminie
udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym, o którym mowa w art. 90f
ustawy.

Kwestię pomocy materialnej dla uczniów uregulowano w ustawie o systemie oświaty
w przepisach rozdziału 8a dodanym do ustawy na podstawie ustawy z dnia

16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 281, poz. 2781). Przepisy te obowiązują
od dnia 1 stycznia 2005 r.

W pierwotnym brzmieniu przepis art. 90m ust. 2 ustawy o systemie oświaty wyłączał
możliwość udzielenia przez radę gminy upoważnienia ośrodka pomocy społecznej
do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy materialnej o charakterze
socjalnym dla uczniów.
Warto podkreślić, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 20 marca 2007 r.
sygn. K 35/05 orzekł zgodność art. 90m ust. 2 ustawy o systemie oświaty z art. 16 ust. 2
i art. 165 Konstytucji oraz art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego,
sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. W uzasadnieniu wyroku
podkreślono, iż ustawodawca mógł określić udzielanie pomocy stypendialnej dla uczniów
jako zadanie realizowane przez służby oświatowe i wyłączyć z jego realizacji służby
socjalne, ze względu na edukacyjny aspekt pomocy stypendialnej dla uczniów nakazujący
uwzględniać zakres, potrzeby i środki niezbędne dla wyrównywania szans edukacyjnych.

Przepis art. 90m ust. 2 ustawy o systemie oświaty został uchylony na podstawie ustawy
z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta Nauczyciela
oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 145, poz. 917).

Należy zauważyć, że na podstawie samorządowych przepisów ustrojowych, rada gminy
ma możliwość upoważnienia ośrodka pomocy społecznej do załatwiania indywidualnych
spraw z zakresu pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów. Zgodnie
bowiem z art. 39 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.), do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu
administracji publicznej rada gminy może upoważnić organ wykonawczy jednostki
pomocniczej oraz organy tworzonych przez gminę jednostek organizacyjnych

i podmiotów.

W świetle powyższego, w ocenie Rządu zbędne jest wprowadzanie w ustawie

o systemie oświaty szczególnego przepisu, na podstawie którego rada gminy mogłaby
upoważnić ośrodek pomocy społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu
pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów.

1

W przedstawionym projekcie nowelizacji proponuje się ponadto wprowadzenie

w art. 90m ust. 3 ustawy o systemie oświaty możliwości upoważnienia ośrodka pomocy
społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy materialnej dla
uczniów w drodze regulaminu, o którym mowa w art. 90f ustawy o systemie oświaty.

Wyrażona w uzasadnieniu projektu wątpliwość dotycząca kwestii czy w pojęciach „tryb
i sposób”, o których mowa w art. 90f ustawy, mieści się możliwość „upoważnienia”
ośrodka pomocy społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy
materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów jest zasadna. Upoważnienie kierownika
ośrodka pomocy społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy
materialnej dla uczniów, jako odrębna czynność prawna, nie mieści się w pojęciach „tryb
i sposób”, o których mowa w art. 90f ustawy.

Jednocześnie, w celu umożliwienia radzie gminy upoważnienia ośrodka pomocy
społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy materialnej

o charakterze socjalnym dla uczniów w drodze regulaminu, o którym mowa w art. 90f
ustawy, Rząd proponuje wprowadzenie zmiany w art. 90f ustawy.

W związku z powyższym, opowiadając się za odstąpieniem od przedstawionej

w komisyjnym projekcie nowelizacji art. 90m ustawy o systemie oświaty, Rząd proponuje
następujące brzmienie art. 1 projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty
(druk 2438):

Art. 1 otrzymuje brzmienie:

„Art. 1. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572, z późn. zm.1)) w art. 90f dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje
ust. 2 w brzmieniu:

„2. W regulaminie, którym mowa w ust. 1, rada gminy może udzielić kierownikowi ośrodka
pomocy społecznej upoważnienia do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu pomocy
materialnej o charakterze socjalnym.”.”.


Reasumując, Rząd pozytywnie ocenia co do istoty projekt ustawy o zmianie ustawy
o systemie oświaty i rekomenduje go do dalszych prac legislacyjnych, w toku których
powinny zostać dokonane korekty projektowanych regulacji, w przedstawionym wyżej
zakresie.





1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703
i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091,
Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658,
z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818, Nr 180, poz. 1280 i Nr 181,
poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz. 1370 i Nr 235, poz. 1618 oraz z 2009 r.
Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206 i Nr 56, poz. 458.

2