Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej

UZASADNIENIE
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich ma na celu usprawnienie systemu ubezpieczeń w rolnictwie poprzez
zapewnienie producentom rolnym szerszej dostępności do ubezpieczeń upraw
rolnych z dopłatami z budżetu państwa do składek ubezpieczeniowych.
Nadanie nowego brzmienia art. 5 ustawy ma na celu objęcie ochroną
ubezpieczeniową szerszej grupy producentów rolnych, poprzez podniesienie stawek
taryfowych do których stosuje się dopłaty z budżetu państwa. Zgodnie z nowym
brzmieniem ustępu 2 i 2c w art. 5 ustawy, dopłaty będą przysługiwały producentom
rolnym w wysokości 50 % składki z tytułu ubezpieczenia upraw, w przypadku
określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia nie
przekraczających:
> 6 % sumy ubezpieczenia upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, od
ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez suszę, przy czym możliwe
będzie podwyższenie stawek taryfowych do 9 % sumy ubezpieczenia w
przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych w klasie bonitacji V lub 12 %
sumy ubezpieczenia w przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych w
klasie bonitacji VI,
> 6 % sumy ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu,
warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, ziemniaków, buraków
cukrowych lub roślin strączkowych, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych
przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi,
lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne,
> 8 % sumy ubezpieczenia upraw tytoniu, owoców drzew i krzewów owocowych lub
truskawek, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź,
deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki
przezimowania oraz przymrozki wiosenne.
Projekt ustawy przewiduje również stosowanie jednolitej stawki dopłat do
składek ubezpieczeniowych z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich na poziomie 50 % składki. W związku z powyższym nie zachodzi
potrzeba wydawania corocznie przez Radę Ministrów, w terminie do dnia 30
listopada, w drodze rozporządzenia, wysokości dopłat na rok następny.
W celu zachęcenia zakładów ubezpieczeń do zawierania z producentami
rolnymi umów ubezpieczenia upraw rolnych od ryzyka wystąpienia szkód
spowodowanych przez suszę, w zaproponowano nowe brzmienie art. 10a ust. 2
ustawy. Zgodnie z nowym brzmieniem zakładom ubezpieczeń będzie przysługiwała
dotacja na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu
szkód spowodowanych przez suszę w wysokości 50 % wypłaconych producentom
rolnym wszystkich odszkodowań z tytułu suszy, w przypadku wysokości łącznej
kwoty odszkodowań nie przekraczającej 90 % uiszczonych składek w danym roku.
Po przekroczeniu tej wartości zakłady ubezpieczeń otrzymają dotację w wysokości
60 % składek wypłaconych producentom rolnym wszystkich odszkodowań z tytułu
suszy.
W art. 2 projektu ustawy proponuje się zwolnienie w ustawie z dnia 16
listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z późn. zm.)
czynności w zakresie wydawania decyzji dla zakładów ubezpieczeń w sprawie
przyznania dotacji celowej.
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej oraz
częścią I ust. 53 kolumny pn. „Stawka" w załączniku do tej ustawy dokonanie
czynności urzędowej w zakresie wydania decyzji w ww. sprawie podlega opłacie
skarbowej w wysokości 10 zł.
Mając na uwadze ustawowy obowiązek wydawania decyzji w sprawie
przyznania dotacji celowej zakładom ubezpieczeń na ich wniosek, na sfinansowanie
części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód
spowodowanych przez suszę, zasadne wydaje się zwolnienie tej czynności z opłaty
skarbowej.
Program pomocy określony w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o
ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich został notyfikowany w
Komisji Europejskiej. Po uzyskaniu akceptacji Komisji został uruchomiony. Zgodnie z
notyfikowanym w Komisji Europejskiej programem pomocy, maksymalna
intensywność pomocy zarówno dla ubezpieczenia upraw rolnych jak i zwierząt
gospodarskich, została ustalona w wysokości 50% w przypadku powszechnego
systemu ubezpieczeń od zjawisk klimatycznych. Projektowana ustawa nie
wprowadza zmian w odniesieniu do warunków udzielania pomocy notyfikowanych
przez Komisję Europejską i jest zgodna z Wytycznymi Wspólnoty w sprawie pomocy
państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013. Zgodnie z art. 12 ust. 2
rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie
stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i
średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem
produktów rolnych maksymalna intensywność pomocy nie może przekroczyć 50% w
przypadku ubezpieczenia ogólnego od ryzyka związanego z niekorzystnymi
zjawiskami klimatycznymi. Natomiast intensywność tej pomocy może zostać
zwiększona do 80% jedynie, jeżeli ubezpieczenie obejmuje wyłącznie straty
spowodowane niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, które mogą być porównane
do klęsk żywiołowych. Komisji Europejskiej zostaną przesłane informacje dotyczące
zmian w zakresie intensywności pomocy w stosowaniu dopłat do składek
ubezpieczeń.
Projekt ustawy rodzi pozytywne skutki społeczno-gospodarcze.
Przedmiot regulacji jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Proponuje
się, aby projektowana ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.

Warszawa, 24 kwietnia 2009 r.


BAS – WAL – 791/09



Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Krzysztof Jurgiel)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47)
sporządza się następującą opinię:

1.
Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy zmierza do zmiany ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o
ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz.
1249, ze zmianami) oraz ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej
(Dz. U. Nr 225, poz. 1635, ze zmianami).

Zmiany w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich dotyczą:
• wysokości dopłat do składek z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od
ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w rolnictwie i
wprowadzenia stałej wysokości takich dopłat na poziomie 50% składki z
tytułu ubezpieczenia upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy;
• wysokości stosunku składki do sumy ubezpieczenia uprawniającej do
otrzymania dotacji i uzależnienia jej w części od klasy bonitacji;
• wysokości dotacji dla zakładów ubezpieczeń z tytułu wypłaconych
ubezpieczeń za szkody spowodowane przez suszę oraz sposobu jej
obliczania.

Zmiana w ustawie o opłacie skarbowej dotyczy zwolnienia decyzji o
przyznaniu dotacji celowej na pokrycie części odszkodowań wypłacanych
producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę z opłaty
skarbowej.

Projektowana ustawa ma wejść w życie 14 dni od daty uchwalenia.

2.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Ocena
zgodności projektu z prawem UE wymaga uwzględnienia
postanowień:
1) artykułów. 36 oraz 87 - 89 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską
(załącznik nr 2 do Dz. U. z 2004 r. Nr 90,poz. 864; dalej: TWE);
2) rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w
sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla
małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z
wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr
70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006 r., str. 3; dalej rozporządzenie
1857/2006).

3.
Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa Unii
Europejskiej
3.1
W
myśl art. 87 ust. 1 TWE, wszelka pomoc przyznawana przez
państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek
formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie
niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna
ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową
między państwami członkowskimi. Artykuł 87 ust. 2 TWE wymienia kategorie
pomocy, które są zgodne ze wspólnym rynkiem, w tym m.in. pomoc mającą na
celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi
zdarzeniami nadzwyczajnymi. Artykuł 87 ust. 3 TWE wskazuje kategorie
pomocy, które mogą zostać uznane za zgodną ze wspólnym rynkiem. Jedną z
kategorii pomocy, o której mowa w art. 87 ust. 3 TWE, stanowi pomoc
przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub
niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany
handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem (art. 87 ust. 3 lit. c
TWE). Organem właściwym do oceny, czy określony program pomocy spełnia
kryteria art. 87 ust. 3 w związku z art. 87 ust. 1 TWE, jest Komisja Europejska.
Z tego powodu – co do zasady - wszelkie plany związane z przyznaniem lub
zmianą pomocy powinny zostać zgłoszone Komisji na tyle wcześnie, by mogła
ona przedstawić swoje uwagi (art. 88 ust. 3 TWE). Zazwyczaj zgodność
projektu z prawem UE uzależniona jest zatem od stanowiska Komisji
Europejskiej w sprawie zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem. Wskazane
zasady tworzą reżim ogólny kontroli pomocy państwa w prawie UE.

2