Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej

Warszawa, 29 lipca 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-109(4)/09


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej






Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
poselskiego projektu ustawy


- o zmianie ustawy o pomocy społecznej
(druk nr 2020).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Pracy i
Polityki Społecznej do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.


(-) Donald Tusk
Stanowisko Rady Ministrów
wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej
(druk sejmowy nr 2020)


Przedłożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej (druk
sejmowy nr 2020) ma na celu umożliwienie radzie powiatu (gminy) podwyższenie,
w drodze uchwały, wysokości pomocy pieniężnej dla rodzin zastępczych.

Aktualne przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz.U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późniejszymi zmianami) nie dają możliwości
podwyższenia przez samorząd wysokości pomocy pieniężnej kierowanej do rodzin
zastępczych. Na podstawie art. 85 ust. 3 rada powiatu, w drodze uchwały, może
zwiększyć zryczałtowaną kwotę na utrzymanie dziecka, ale dotyczy to tylko placówek
opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego, nie odnosi się natomiast do rodzin
zastępczych. Problem ten niejednokrotnie był podnoszony zarówno przez rodziny
zastępcze, jak i samorządowców, których troską było wsparcie istniejących rodzin
zastępczych oraz stworzenie zachęt dla powstawania nowych.
Mając to na uwadze, w roku 2007 dokonane zostały zmiany w niektórych aktach
wykonawczych do ustawy o pomocy społecznej, które pozwoliły na bardziej elastyczne
kształtowanie przez samorząd lokalny między innymi wynagrodzeń dla zawodowych
rodzin zastępczych oraz kwot pomocy pieniężnej na utrzymanie dziecka w placówkach
opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Zakres tych zmian jest jednak niewielki
i nie dotyczy świadczeń na utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej, ponieważ zmiany
te dokonane zostały jedynie w aktach wykonawczych, w zakresie, na jaki pozwala
ustawa. Umożliwienie samorządom powiatowym kształtowania, na miarę swoich
możliwości (jest to zadanie własne powiatu) i z uwzględnieniem potrzeb poszczególnych
rodzin, pomocy pieniężnej dla rodzin pełniących funkcje rodzin zastępczych, wymaga
zmian w ustawie. Jednocześnie należy podkreślić, że świadczenia kierowane do rodzin
zastępczych z definicji pokrywają tylko częściowo koszty utrzymania dziecka (art.78

1
ust.1) – resztę ponosi rodzina zastępcza. Efektem tego jest brak chętnych do
podejmowania się tych zadań.
W związku z powyższym, ze względu na cel, jakim jest umożliwienie
samorządom podejmowania uchwał zmierzających do finansowego wspierania rodzin
zastępczych - należy propozycję zawartą w poselskim projekcie ustawy o zmianie
ustawy o pomocy społecznej ocenić pozytywnie. Jednocześnie warto zauważyć, że
z merytorycznego punktu widzenia byłoby zasadne, aby przepis ten miał charakter
bardziej ogólny, pozwalający radzie powiatu swobodnie decydować, jakie świadczenie
kierowane do rodzin zastępczych i wychowywanych w rodzinach zastępczych dzieci
powinno i może zostać przez samorząd podwyższone.
Wątpliwości natomiast budzi redakcja proponowanego art. 78a: w ust. 1 mowa
jest bowiem o możliwości podwyższenia świadczeń, w ust. 2 - o dodatkowej pomocy.
Nie jest zatem jasne, jakiego rodzaju działanie mają autorzy projektu na uwadze, tym
bardziej że decyzję o podwyższeniu świadczeń (dodatkowej pomocy) może podjąć
zarówno rada powiatu jak i rada gminy. Tymczasem organizowanie opieki w rodzinach
zastępczych i udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania
umieszczonych tam dzieci, jest zadaniem własnym powiatu, a nie gminy. Konieczne jest
zatem doprecyzowanie tych przepisów.

Rada Ministrów, mając na uwadze powyższe zastrzeżenia, pozytywnie opiniuje
poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej (druk sejmowy nr 2020).



2