Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

oponowych dopuszczonych do stosowania w podziemnych zakładach górniczych
z przeznaczeniem do przewozu środków strzałowych.
§ 27. Podczas przewożenia środków strzałowych, w celu zachowania bezpieczeństwa,
wstrzymuje się inny transport oraz wszelkie roboty na trasie ich przewożenia.
§ 28. Wozy kopalniane, którymi przewożone są środki strzałowe, zaopatruje się w napis
„Uwaga — materiały wybuchowe”.
§ 29. 1. Przewóz ręczny środków strzałowych w wyrobiskach pochyłych jest niedozwolony.
2. Podczas ręcznego przewozu środków strzałowych wozami w wyrobiskach poziomych
zachowuje się odstęp między wozami wynoszący co najmniej 10 m.
3. Odstęp między osobami przenoszącymi środki strzałowe powinien wynosić co najmniej
5 m.
§ 30. Przewożenie środków strzałowych pociągami w podziemnych wyrobiskach górniczych
odbywa się z zachowaniem następujących wymagań:
1) wozy ze środkami strzałowymi umieszcza się co najmniej za dwoma pierwszymi pustymi
wozami, licząc od lokomotywy, przy czym jeden z tych wozów powinien być wozem
osobowym do konwojowania transportu;
2) poza wozami, o których mowa w pkt 1, z zastrzeżeniem pkt 7–9, w skład pociągu nie mogą
wchodzić inne wozy;
3) wozy ze środkami strzałowymi umieszcza się w taki sposób, aby nie mogły na nie spadać
iskry ze zbieraka prądu lokomotywy przewodowej;
4) materiałów wybuchowych i środków inicjujących nie przewozi się w tym samym pociągu,
z wyjątkiem przypadków określonych w pkt 7–9;
5) prędkość jazdy pociągu nie może przekraczać prędkości ustalonej dla jazdy ludzi;
6) w pociągu mogą znajdować się tylko maszynista, konwojent pociągu, wydawca środków
strzałowych lub osoba nadzorująca transport;
7) puszki strzałowe z materiałami wybuchowymi oraz ładownice z zapalnikami mogą być
przewożone w pociągu przewożącym załogę tylko wtedy, jeżeli wóz, w którym znajdują się
środki strzałowe jest konwojowany i oddzielony od wozów zajętych przez załogę co najmniej
dwoma pustymi wozami;
8) osoby przenoszące środki strzałowe, korzystające z pociągu przewożącego załogę powinny
wsiadać do wyznaczonych dla nich wozów na końcu pociągu; wozy te oddziela się od reszty
pociągu co najmniej dwoma pustymi wozami;
9) w pociągu przewożącym wyłącznie górników strzałowych ze środkami strzałowymi,
ładownice z zapalnikami przewożone są w wozie, w którym przewozi się górników
strzałowych, wóz ten oddzielony jest od lokomotywy co najmniej dwoma pustymi wozami;
materiał wybuchowy w opakowaniach fabrycznych umieszcza się w wozach przeznaczonych
10
do transportu materiałów wybuchowych, które znajdują się na końcu pociągu i oddzielone są
co najmniej dwoma pustymi wozami od wozu przewożącego górników strzałowych.
§ 31. Osoby przenoszące środki strzałowe nie mogą zjeżdżać i wyjeżdżać szybami, szybikami
i wyrobiskami pochyłymi w tej samej klatce lub wozie, w którym znajdują się inne osoby niż
osoby dozoru ruchu górniczego.
§ 32. 1. Przewóz środków strzałowych klatkami wyciągu szybowego:
1) odbywa się wyłącznie w wozach specjalnie do tego celu przystosowanych;
2) nie może odbywać się w czasie przeznaczonym na jazdę ludzi;
3) nie może przekraczać prędkości przewidzianej dla jazdy ludzi.
2. Podczas przewozu, o którym mowa w ust. 1, użycie drugiej klatki tego samego wyciągu
szybowego lub innego piętra tej samej klatki do innych celów jest niedopuszczalne.
3. Jazda wydawcy środków strzałowych oraz jazda osoby nadzorującej przewóz środków
strzałowych klatką wyciągu szybowego, którą przewozi się środki strzałowe, odbywa się tylko na
innym, pustym piętrze tej klatki.
4. Jazda innych osób, niż osoby o których mowa w ust. 3, w klatce wyciągu szybowego, którą
przewozi się środki strzałowe, jest niedozwolona.
5. Osoby, o których mowa w ust. 3, powinny zawiadomić każdorazowo maszynistę maszyny
wyciągowej oraz sygnalistów na nadszybiu i podszybiach o rozpoczęciu i zakończeniu przewozu
środków strzałowych.
§ 33. 1. Przewóz środków strzałowych szybowym wyciągiem kubłowym odbywa się
z prędkością przewidzianą dla jazdy ludzi i poza czasem przeznaczonym na tę jazdę.
2. rodki strzałowe przewozi się wyciągiem kubłowym bezpośrednio przed przystąpieniem
do ładowania otworów strzałowych.
3. Podczas przewozu kubłem środków inicjujących oraz materiałów wybuchowych, w kuble
może przebywać tylko osoba wykonująca roboty strzałowe i osoba dozoru ruchu górniczego.
4. Ładowanie środków strzałowych do kubła odbywa się wyłącznie wtedy, gdy kubeł
spoczywa na zamkniętych klapach szybowych, a lina wyciągu jest napięta.
5. Wyładowanie środków strzałowych z kubła odbywa się wyłącznie po uprzednim
odczepieniu liny wyciągowej od kubła.
6. Czynności związane z załadowaniem i wyładowaniem środków strzałowych powinny
wykonywać wyłącznie osoby wykonujące roboty strzałowe; czynności te nadzorowane są przez
osoby dozoru ruchu górniczego.
§ 34. Przewóz środków strzałowych w wyrobiskach pochyłych:
11
1) jest dozwolony wyłącznie urządzeniami, które są przeznaczone do jazdy ludzi w zakładach
górniczych;
2) powinien odbywać się poza jazdą ludzi, pod nadzorem osób dozoru ruchu górniczego.
§ 35. 1. Przewóz środków strzałowych przenośnikami taśmowymi jest dozwolony wyłącznie
przenośnikami przeznaczonymi do jazdy ludzi w zakładach górniczych i pod nadzorem osoby
dozoru ruchu górniczego.
2. Podczas przewozu środków strzałowych przenośnikami taśmowymi powinny być
spełnione następujące wymagania:
1) przewóz odbywa się poza jazdą ludzi;
2)
wsiadanie i wysiadanie osób przewożących środki strzałowe powinno odbywać się po
zatrzymaniu ruchu przenośnika;
3) w wyrobiskach i na przenośniku mogą przebywać wyłącznie pracownicy zatrudnieni przy
przewozie środków strzałowych i obsłudze urządzeń oraz osoby dozoru ruchu górniczego
nadzorujące przewóz;
4) osoby jadące na taśmie przenośnika powinny zabezpieczyć naczynia zawierające środki
strzałowe przed ewentualnym ich stoczeniem;
5) odstęp między jadącymi nie może być mniejszy niż 10 m;
6) rozpoczęcie i zakończenie przewozu środków strzałowych odpowiednio sygnalizuje się.
§ 36. 1. Przewóz środków strzałowych jest dozwolony wyłącznie kolejkami dopuszczonymi
do stosowania w zakładach górniczych do jazdy ludzi.
2. Przewóz środków strzałowych kolejkami, o których mowa w ust. 1, odbywa się poza jazdą
ludzi, wyłącznie w obecności osób zatrudnionych przy tym przewozie oraz pod nadzorem osoby
dozoru ruchu górniczego.
3. Przewóz środków strzałowych kolejkami, o których mowa w ust. 1, odbywa się razem
z jazdą ludzi, gdy środki strzałowe przewozi się w pojemnikach dopuszczonych do stosowania do
tego celu w zakładach górniczych, stosuje się dodatkowe środki bezpieczeństwa, ustalone przez
kierownika ruchu zakładu górniczego.
§ 37. 1. Podczas przewozu środków strzałowych wyciągami krzesełkowymi powinny być
spełnione następujące wymagania:
1) przewóz odbywa się pod nadzorem osoby dozoru ruchu górniczego i poza jazdą ludzi;
2) naczynia zawierające środki strzałowe powinny spoczywać na kolanach jadącego;
3) odległość między osobami przewożącymi środki strzałowe powinna być większa niż
20 m;
4)
wsiadanie i wysiadanie osób przewożących środki strzałowe powinno odbywać się po
zatrzymaniu ruchu wyciągu.
12
2. Ciężar jadącego, wraz z naczyniami zawierającymi środki strzałowe, nie może przekroczyć
użytecznego udźwigu krzesełka.
3. Przewóz środków strzałowych wyciągiem krzesełkowym może odbywać się także
z użyciem pojemników przystosowanych do kształtu krzesełek i do nich przymocowanych, poza
jazdą ludzi.
4. Ciężar pojemnika wraz z środkami strzałowymi nie może przekraczać użytecznego
udźwigu krzesełka.
5. Załadowanie i wyładowanie środków strzałowych odbywa się po zatrzymaniu ruchu
wyciągu.
Rozdział 4
Używanie środków strzałowych i sprzętu strzałowego do robót strzałowych
§ 38. 1. Dla każdego miejsca wykonywania robót strzałowych sporządza się metrykę
strzałową albo dokumentację strzałową, w zależności od rodzaju robót strzałowych, ich
złożoności oraz warunków, w których roboty te są wykonywane.
2. Metryka strzałowa zawiera:
1) część opisową, która powinna określać:
a) miejsce wykonywania robót strzałowych, w zależności od rodzaju zakładu górniczego —
nazwę przodka lub wyrobiska, z uwzględnieniem w szczególności pokładu, złoża, poziomu,
b) cel robót strzałowych lub rodzaj techniki strzelniczej,
c) stopień albo kategorię zagrożeń naturalnych, zgodnie z obowiązującym zaliczeniem
miejsca (pokładu, złoża, poziomu, rejonu) wykonywania robót strzałowych,
d) rodzaje używanych środków strzałowych, w tym środków inicjujących i zapalających,
e) sposób
łączenia zapalników,
f) sposób inicjowania (pobudzania) ładunków materiałów wybuchowych,
g) maksymalną liczbę otworów strzałowych (ładunków) jednocześnie odpalanych,
h) maksymalny ładunek materiału wybuchowego (pojedynczego otworu oraz w całej serii
otworów lub ładunków a w zakładach odkrywkowych dodatkowo maksymalny ładunek
przypadający na stopień opóźnienia),
i) rodzaj i sposób wykonywania przybitki, stosowany sprzęt strzałowy w szczególności
zapalarki, przewody, urządzenia do ładowania otworów oraz omomierze strzałowe,
j) dodatkowe warunki dotyczące sposobu wykonywania robót strzałowych oraz zachowania
określonych rygorów związanych ze zwalczaniem zagrożeń;
13
2) część rysunkową, zawierającą szkic rozmieszczenia otworów strzałowych — ładunków
materiału wybuchowego, z oznaczeniem kolejności stopni opóźnień zapalników
w poszczególnych otworach strzałowych.
3. Dokumentacja strzałowa powinna spełniać wymagania określone dla sporządzania metryk
strzałowych, a w zależności od potrzeb uzasadnionych względami technicznymi i bezpieczeństwa
— dodatkowo powinna zawierać:
1) obliczenia parametrów strzelania oraz zasięgu szkodliwych drgań sejsmicznych;
2)
opis organizacji i sposobu dostawy środków strzałowych na miejsce strzelania,
przygotowania ładunków materiałów wybuchowych, ładowania i odpalania tych ładunków,
a także sposób zabezpieczenia przed skutkami strzelania;
3) szkice ładunków materiałów wybuchowych (ich konstrukcje);
4) mapy górnicze z oznaczeniem stref zagrożeń oraz miejsc zabezpieczeń.
4. Dokumentację i metrykę, o których mowa w ust.1, sporządza dział techniki strzałowej
zakładu górniczego.
5. Dokumentację strzałową zatwierdza kierownik ruchu zakładu górniczego, a metrykę
strzałową — kierownik działu robót górniczych zakładu górniczego.
6. Osoby wykonujące i dozorujące prace związane z robotami strzałowymi powinny
przestrzegać ustaleń zawartych odpowiednio w metryce strzałowej albo dokumentacji strzałowej.
§ 39. 1. Osoba wykonująca roboty strzałowe powinna używać wyłącznie tych środków
strzałowych i sprzętu strzałowego, które zostały jej wydane w zakładzie górniczym.
2. Po każdej zmianie roboczej niezużyte środki strzałowe, dziennik strzałowy i puste
naczynia, którymi transportowano te środki, zwraca się do składu materiałów wybuchowych.
3.
Puste naczynia, którymi transportowano środki strzałowe, mogą być zwracane
i przechowywane w innym, niż skład materiałów wybuchowych, pomieszczeniu, specjalnie
wyznaczonym do tego celu przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
4. Po każdej zmianie roboczej sprzęt strzałowy zwraca się do pomieszczenia wyznaczonego
przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
§ 40. 1. Osoba wykonująca roboty strzałowe ewidencjonuje pobrane i zużyte środki strzałowe
oraz rozlicza się z nich.
2. Natychmiast po załadowaniu otworów strzałowych środkami strzałowymi, przed ich
odpaleniem, osoba wykonująca roboty strzałowe wpisuje ilość załadowanych środków
strzałowych do ewidencji, o której mowa w ust. 1.
§
41.
W przypadku stwierdzenia nieodpowiedniej jakości środków strzałowych oraz

w przypadku stwierdzenia braku odpowiedniego lub wadliwego działania sprzętu strzałowego,
wykonywanie robót strzałowych jest niedozwolone.
14