Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych innych ustaw

kredytu długoterminowego (Dz. U. Nr 52, poz. 411, z późn. zm.), dekretu z dnia
25 października 1948 r. o reformie bankowej (Dz. U. z 1951 r. Nr 36, poz. 279, z późn. zm.),
co zostało wskazane w projektowanym brzmieniu art. 5 pkt 4 ustawy .
Natomiast zastępstwo prawne Skarbu Państwa realizowane od dnia 1 czerwca 1989 r. wynika
z udzielonego w tej dacie zlecenia Ministra Finansów. Po kilkunastu latach działalności
w powyższym zakresie i doświadczeniach wynikających z długoletniej praktyki Banku,
instytucji państwowych i samorządowych oraz sądów kierujących wnioskodawców do Banku
w sprawach związanych w szczególności ze „starymi” wpisami zabezpieczeń wierzytelności
Skarbu Państwa oraz zlikwidowanymi instytucjami finansowymi, uzasadnione jest wskazanie
i ujęcie tych czynności w ramach ustawy o BGK.
Bank wydawałby oświadczenia na wniosek właścicieli nieruchomości obciążonych po dokonaniu
przez nich spłaty ujawnionej wierzytelności. Bank w celu określenia aktualnej wysokości
ujawnionej wierzytelności uwzględniałby odpowiednie przepisy dotyczące systemu pieniężnego,
w tym przepisy dotyczące denominacji świadczeń zgodnie z ustawą z dnia 28 października 1950 r.
o zmianie systemu pieniężnego (Dz. U. Nr 50, poz. 459, z późn. zm.), ustawą z dnia 7 lipca 1994 r.
o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386, z późn. zm.), oraz opracowaną przez Bank metodą
przeliczania zabezpieczonych świadczeń.
Dokonano także art. 5 ust. 5 ustawy o BGK dodając kolejne punkty (pkt 7-10), w których w
związku z likwidacją Krajowego Funduszu Mieszkaniowego uzupełniono zakres zadań
realizowanych przez BGK, w szczególności o zadania związane z rozwojem budownictwa
mieszkaniowego, w tym zadania związane ze spłatą zaciągniętych w przyszłości zobowiązań przez
BGK.

Ad 5. Określenie źródeł finansowania realizacji programów rządowych.
W art. 1 pkt 3 dokonano zmiany art. 5 ust. 4 ustawy o BGK wskazując, że w celu realizacji
programów rządowych minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie
przekazywał środki na zwiększenie funduszu statutowego BGK. Ponadto BGK w celu
realizacji programów rządowych będzie miał możliwość sfinansowania programów
rządowych ze środków pozyskanych z innych źródeł, w szczególności z zaciągniętych
kredytów i pożyczek oraz emisji obligacji w kraju i za granicą.
Ponadto dodano art. 5a, w którym wprowadzono przepisy umożliwiające ministrowi
właściwemu do spraw finansów publicznych przekazanie skarbowych papierów

4
wartościowych na zwiększenie funduszu statutowego BGK. Sprecyzowano również warunki
emisji ww. papierów wartościowych. Regulacja powyższa zawiera przepisy lex specialis
wyłączające stosowanie art. 89, 90 i 94 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach
publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104, z późn.zm.).

Ad 6. Określenie uprawnień ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w zakresie
zarządzania i nadzoru nad BGK, zmiany dotyczące organów BGK.
Zmiany projektowane w art. 1 pkt 4 – 6 (odpowiednio art. 8, 10, 11 ustawy o BGK) dotyczą
zmian w powoływaniu i funkcjonowaniu Rady Nadzorczej oraz Zarządu Banku
Gospodarstwa Krajowego.
Proponowane zmiany mają na celu zwiększenie transparentności procesu decyzyjnego oraz
wskazanie resortu wiodącego, który będzie odpowiedzialny za całokształt działalności Banku
Gospodarstwa Krajowego. Jak już wcześniej wskazano, istotnym argumentem za
zwiększeniem roli ministra właściwego do spraw instytucji finansowych jest fakt, że pełni on
szczególną rolę w odniesieniu do Banku.
Wśród zaproponowanych zmian szczególne znaczenia ma wprowadzenie kadencji wspólnej
Rady Nadzorczej oraz kadencji wspólnej Zarządu. Oznaczać to będzie, że w sytuacji
wygaśnięcia mandatu członka Rady Nadzorczej lub Zarządu powołane w to miejsce osoby
pełnić będą funkcję do końca kadencji przewidzianej dla całej Rady lub Zarządu.
Rozwiązanie to przyczyni się do zachowania ciągłości działania ww. organów oraz
prowadzenia spójnej polityki Banku.
Wprowadzenie kadencji wspólnej Zarządu, uproszczenie zasad powoływania i odwoływania
członków Zarządu i Rady Nadzorczej są działaniami dostosowującymi zasady dotyczące
funkcjonowania ww. organów do reguł zawartych w ustawie z dnia 15 września 2000 r. –
Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.).

Ad. 7. Zmiany związane z likwidacją Krajowego Funduszu Mieszkaniowego (KFM).
Art. 3 obejmuje zmiany ustawy o niektórych formach popierania budownictwa
mieszkaniowego.

5
W celu zapewnienia bardziej efektywnego systemu wspierania budownictwa mieszkaniowego
umożliwiającego BGK realizację programu rządowego ze środków własnych banku,
zlikwidowano KFM i przekazano aktywa netto tego Funduszu na fundusz statutowy BGK.
W celu realizacji programu rządowego w projekcie przewidziano dalsze przekazywanie
środków budżetowych na cele wspierania budownictwa mieszkaniowego.
Zgodnie z brzmieniem projektu, BGK w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, przygotowuje plan rzeczowo-
finansowe związany z realizacją programu rządowego, którego projekt będzie podlegać
uzgodnieniom z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.
BGK udzielając kredytu ze środków własnych na podstawie wniosków wstępnych złożonych
przed dniem 30 września 2009 r. stosować będzie przepisy dotychczas obowiązujące.
Analogiczne rozwiązanie zostało przyjęte dla kredytów udzielanych na realizację komunalnej
infrastruktury technicznej towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu.
Zmiana w art. 1, 5, 6 i 6a tej ustawy jest konsekwencją założonej w projekcie likwidacji KFM
i zastąpienie preferencyjnych kredytów udzielanych ze środków KFM towarzystwom
budownictwa społecznego i spółdzielniom mieszkaniowym, na zasadach dotychczas
określonych w rozdziale 3 nowelizowanej ustawy, kredytami udzielanymi przez BGK ze
środków własnych i na własny rachunek w ramach programów rządowych. Przepisy te
zawierają zmiany dotyczące zapewnienia bieżącej płynności płatniczej kas mieszkaniowych
poprzez zastąpienie KFM, jako źródła udzielania pożyczek lub pokrycia części lub całości
odsetek od środków banku prowadzącego kasę mieszkaniową wykorzystanych do
przejściowego finansowania działalności kasy, środkami BGK.
Dokonane zmiany w rozdziale 3 ustawy są konsekwencją likwidacji KFM i wprowadzeniu
możliwości udzielania przez BGK preferencyjnych kredytów dla towarzystwom budownictwa
społecznego i spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane
mające na celu budowę lokali na wynajem oraz kredytów dla gmin na realizację komunalnej
infrastruktury technicznej towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu, w ramach
programów rządowych uchwalanych przez Radę Ministrów.
Art. 16 określa zakres zadań, które BGK będzie realizował w ramach programów rządowych
w zakresie gospodarki mieszkaniowej oraz rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Kredyty i
pożyczki będą udzielane przez BGK we własnym imieniu i na własny rachunek (art. 17 ust.
1). Zachowana została zasada, iż istotne parametry dotyczące kredytów i pożyczek zostaną

6
określone w rozporządzeniu Rady Ministrów (art. 17 ust. 2). Ponadto BGK w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
będzie przygotowywał plan rzeczowo-finansowy związany z realizacją programów
rządowych dotyczących gospodarki mieszkaniowej i rozwoju budownictwa mieszkaniowego.
Projekt planu będzie uzgadniany z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych (art.
18).
Natomiast wnioski kredytowe złożone do dnia 30 września 2009 r. BGK zobowiązany będzie
rozpatrzyć na dotychczasowych warunkach, określonych w ustawie w brzmieniu
obowiązującym przed dniem likwidacji KFM (art. 42b). Mieszkania, których budowa została
sfinansowana kredytami udzielonymi spółdzielniom mieszkaniowym na podstawie wniosków
złożonych do dnia 30 września 2009 r. oraz ze środków zlikwidowanego KFM będą mogły
być udostępniane na dotychczasowych warunkach, tj. w formie najmu bądź też przez
ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu. Nie ulegną zatem zmianie dotychczasowe
zasady obowiązujące w omawianym zakresie (art. 42a). Zostało utrzymane pierwszeństwo w
zasiedlaniu mieszkań wybudowanych z udziałem kredytów udzielanych na podstawie
wniosków złożonych w BGK do dnia 30 września 2009 r. w fazie likwidacji KFM na
dotychczasowych zasadach (art. 31 ust. 2).

Ad 8. Wyłączenie przedmiotowe określonych obszarów BGK spod procedury zamówień
publicznych.
Na podstawie art. 7 projektu ustawy proponuje się wprowadzenie zmian w ustawie z dnia
29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn.
zm.), które będą polegały na wprowadzeniu wyłączeń przedmiotowych określonych obszarów
BGK spod procedury zamówień publicznych.
Obarczenie Banku Gospodarstwa Krajowego obowiązkami spoczywającymi na zamawiającym
w rozumieniu ustawy – Prawo zamówień publicznych w sposób istotny ogranicza, a nawet
uniemożliwia realizowanie przez Bank zadań, które zostały na BGK nałożone w drodze ustaw lub
umów zawartych z właściwymi ministrami.
Dotyczy to zwłaszcza dokonywania operacji na rynku międzybankowym związanych
z realizowaniem czynności, do wykonywania których Bank jest zobowiązany na podstawie
odrębnych przepisów oraz umów zawartych z organami administracji państwowej, jak np. w
zakresie czynności związanych z obsługą długu zagranicznego Skarbu Państwa. Równocześnie

7
proponuje się wyłączenie usług Banku Gospodarstwa Krajowego świadczonych dla jednostek
sektora finansów publicznych spod procedury zamówień publicznych z wyjątkiem jednostek
samorządu terytorialnego. Propozycja ta jest spójna z rozwiązaniami już obecnie
funkcjonującymi w zakresie bankowej obsługi budżetu państwa, państwowych funduszy
celowych oraz państwowych osób prawnych zaliczanych do sektora finansów publicznych –
na podstawie ustawy o finansach publicznych lub na podstawie odrębnych przepisów (np.
rachunki Narodowego Funduszu Zdrowia).

Ad. 9. Zmiany innych ustaw związanych z proponowanymi regulacjami.
W art. 8 dokonano zmiany ustawy o Krajowym Funduszu Kapitałowym mającej na celu
określenie roli Ministra Finansów w ustawowym podmiocie, jakim jest KFK S.A., będący w
100% własnością BGK. Zarówno zagadnienia będące przedmiotem działalności tej spółki, jak
również uprawnienia Ministra Finansów w zakresie BGK właściwym czynią pogląd o
konieczności wejścia w skład Rady Nadzorczej KFK S.A. przedstawiciela Ministra Finansów.
Ponadto w szeregu ustaw dokonano koniecznych zmian porządkowych będących
konsekwencją likwidacji KFM.
W przepisie przejściowym do ustawy (art. 12) określono sposób dokapitalizowania BGK
aktywami netto zlikwidowanego KFM, których wartość zostanie ustalona na podstawie
bilansu sporządzonego na dzień likwidacji Funduszu i zwiększy fundusz statutowy BGK.

8