Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw

1) w art. 930 § 3 uzyskuje brzmienie:
„§ 3. Obciążenie przez dłużnika nieruchomości po jej zajęciu oraz rozporządzenie
opróżnionym miejscem hipotecznym jest nieważne. W razie wpisania hipoteki
przymusowej po zajęciu nieruchomości zabezpieczona nią wierzytelność nie korzysta
z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego dla należności zabezpieczonych
hipotecznie.”;
2) w art. 1025:
a) w § 1:
− pkt 4 i 5 otrzymują brzmienie:
„4) należności zabezpieczone hipoteką morską lub przywilejem na statku
morskim,
5) należności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym
i zastawem skarbowym albo korzystające z ustawowego pierwszeństwa oraz
prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze
wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru
dokumentów wniosku o dokonanie takiego wpisu,”,

– uchyla się pkt 8,

b) § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. W równym stopniu z należnością ulegają zaspokojeniu odsetki i koszty
postępowania. Z pierwszeństwa równego należnościom kategorii czwartej
i piątej korzystają wszystkie roszczenia o świadczenia uboczne objęte
zabezpieczeniem na mocy odrębnych przepisów. Roszczenia o świadczenia
uboczne nieobjęte zabezpieczeniem zaspokaja się w kategorii dziesiątej,
chyba że należność podlegałaby zaspokojeniu w kategorii wcześniejszej. To
samo dotyczy roszczeń o świadczenia należne dożywotnikowi.”;
3) w art. 1026 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Jeżeli suma objęta podziałem nie wystarcza na zaspokojenie w całości
wszystkich należności i praw tej samej kategorii, należności zaliczone w artykule
poprzedzającym do kategorii czwartej i piątej będą zaspokojone w kolejności
odpowiadającej przysługującemu im pierwszeństwu, inne zaś należności - stosunkowo
do wysokości każdej z nich.”;
4) art. 1036 otrzymuje brzmienie:

10
„Art. 1036. § 1. W podziale oprócz wierzyciela egzekwującego uczestniczą:
1) wierzyciele składający tytuł wykonawczy z dowodem doręczenia dłużnikowi
wezwania do zapłaty, jeżeli zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się
postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości,
2)
wierzyciele, którzy uzyskali zabezpieczenie powództwa, jeżeli zgłosili się
najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności
nieruchomości,
3) osoby, które przed zajęciem nieruchomości nabyły na niej prawa stwierdzone
w opisie i oszacowaniu lub zgłoszone i udowodnione najpóźniej w dniu
uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu,
4) pracownicy co do stwierdzonych dokumentem należności za pracę, jeżeli zgłosili
swoje roszczenia przed sporządzeniem planu podziału.
§ 2. Jeżeli wierzytelność hipoteczna nie jest stwierdzona tytułem wykonawczym,
należność przypadającą wierzycielowi hipotecznemu pozostawia się na rachunku
depozytowym sądu.”;
5) art. 1038 otrzymuje brzmienie:
„Art. 1038. § 1. Jeżeli hipoteka nie jest wyczerpana i może jeszcze służyć
zabezpieczeniu wierzyciela, reszta sumy pozostanie na rachunku depozytowym sądu
aż do ustania stosunku prawnego, uzasadniającego korzystanie z hipoteki.
§ 2. W przypadku hipoteki zabezpieczającej kilka wierzytelności, gdy łączna
kwota wierzytelności przewyższa sumę wymienioną we wpisie hipoteki, a wierzyciel
nie wskazał do dnia uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności,
które z wierzytelności i w jakiej wysokości mają zostać zaspokojone, zaspokaja się
wszystkie wierzytelności proporcjonalnie do ich wysokości.”.

Art. 4. W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
(Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.6)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 110f dodaje się § 3 w brzmieniu:
„§ 3. Obciążenie przez zobowiązanego nieruchomości po jej zajęciu oraz
rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym jest nieważne. W razie wpisania
hipoteki przymusowej po zajęciu nieruchomości zabezpieczona nią wierzytelność nie

11
korzysta z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego dla należności
zabezpieczonych hipotecznie.”;
2) w art. 115:
a) w § 1:
− pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„2) należności zabezpieczone hipoteką morską lub przywilejem na statku
morskim;
3) należności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym
i zastawem skarbowym albo korzystające z ustawowego pierwszeństwa oraz
prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze wieczystej
wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru dokumentów
wniosku o dokonanie takiego wpisu;”,
− uchyla się pkt 5,
− pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) inne należności i odsetki, z zastrzeżeniem § 2a i 3.”,
b) § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Przy podziale kwoty uzyskanej z egzekucji z nieruchomości lub
egzekucji przejętej po wystąpieniu zbiegu egzekucji administracyjnej
z sądową, po kosztach egzekucyjnych i kosztach upomnienia zaspokaja się
należności alimentacyjne, a następnie należności za pracę za okres
3 miesięcy, do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę
określonego w odrębnych przepisach, oraz renty z tytułu odszkodowania za
wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty
zwykłego pogrzebu zobowiązanego, a po należnościach zabezpieczonych
hipoteką morską, przywilejem na statku morskim, hipoteką, zastawem,
zastawem rejestrowym i zastawem skarbowym albo korzystających
z ustawowego pierwszeństwa oraz prawach, które ciążyły na nieruchomości
przed dokonaniem w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub
przed złożeniem do zbioru dokumentów wniosku o dokonanie takiego
wpisu – należności za pracę niezaspokojone w kolejności wcześniejszej.”,
c) po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:

12
„§ 2a. Wraz z należnościami wymienionymi w § 1 pkt 2 i 3 są zaspokajane
roszczenia o świadczenia uboczne objęte zabezpieczeniem na mocy
odrębnych przepisów.”,
d) § 5 otrzymuje brzmienie:
„§ 5. Należności wymienione w § 1 pkt 2 i 3 zaspokaja się do wysokości
kwoty uzyskanej ze sprzedaży rzeczy albo z realizacji prawa zbywalnego
obciążonego. Jeżeli uzyskana kwota nie wystarcza na zaspokojenie
wszystkich zabezpieczonych należności, należności te zaspokaja się
w kolejności odpowiadającej przysługującemu im pierwszeństwu, a jeżeli
mają równe pierwszeństwo albo nie stosuje się do nich zasady
pierwszeństwa – proporcjonalnie w stosunku, w jakim pozostają do siebie.”;
3) w art. 115c:
a) w § 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) wierzyciele składający tytuł wykonawczy z dowodem doręczenia dłużnikowi
wezwania do zapłaty i wierzyciele, którzy uzyskali zabezpieczenie powództwa, jeżeli
zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przyznaniu
własności nieruchomości;”,
b) dodaje się § 3 w brzmieniu:
„§ 3. Jeżeli wierzytelność hipoteczna nie jest stwierdzona tytułem wykonawczym,
należność przypadającą wierzycielowi hipotecznemu pozostawia się w depozycie
organu egzekucyjnego.”;
4) art. 115e otrzymuje brzmienie:
„Art. 115e. § 1. Jeżeli hipoteka nie jest wyczerpana i może jeszcze służyć
zabezpieczeniu wierzyciela, reszta kwoty pozostaje w depozycie organu
egzekucyjnego aż do ustania stosunku prawnego uzasadniającego korzystanie
z hipoteki.
§ 2. W przypadku hipoteki zabezpieczającej wiele wierzytelności, gdy łączna
kwota wierzytelności przewyższa sumę wymienioną we wpisie hipoteki, a wierzyciel
nie wskazał do dnia, w którym postanowienie o przyznaniu własności stało się
ostateczne, które z wierzytelności i w jakiej wysokości mają zostać zaspokojone,
zaspokaja się wszystkie wierzytelności proporcjonalnie do ich wysokości.”;
5) w art. 164:

13
a) w § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) obciążenie statku morskiego lub statku morskiego w budowie zastawem
wpisanym do rejestru okrętowego (hipoteka morska przymusowa);”,
b) § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„§ 2. Jeżeli organ egzekucyjny nie jest jednocześnie wierzycielem, obciążenia
nieruchomości hipoteką przymusową lub statku morskiego (statku morskiego
w budowie) hipoteką morską przymusową dokonuje wierzyciel.
§ 3. Przed skierowaniem wniosku do sądu o ustanowienie hipoteki przymusowej
lub do izby morskiej o ustanowienie hipoteki morskiej przymusowej wierzyciel
występuje do organu egzekucyjnego o nadanie tytułowi wykonawczemu lub
zarządzeniu zabezpieczenia klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do
egzekucji lub zarządzenia zabezpieczenia do wykonania.”.

Art. 5. W ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz. U. z 2001 r. Nr 120,
poz. 1300, z późn. zm.7)) w art. 7 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:
„1a. Przed rozpoczęciem emisji obligacji emitent jest obowiązany zawrzeć w formie pisemnej
pod rygorem nieważności umowę z administratorem hipoteki, który wykonuje prawa
i obowiązki wierzyciela hipotecznego we własnym imieniu, lecz na rachunek obligatariuszy.
Administratorem hipoteki może być także bank pełniący funkcję banku reprezentanta. Do
administratora hipoteki art. 31 ust. 2 – 5 stosuje się odpowiednio.
1b. Do administratora hipoteki nie stosuje się przepisów art. 682 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.
o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361, z późn. zm.2)).”.

Art. 6. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72,
poz. 665, z późn. zm.3)) w art. 95 wprowadza się następujące zmiany:
1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne
oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń
w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku,
jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc
prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających

14