Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

7. Szacunków dokonano przy wykorzystaniu aktuarialnego modelu prognostycznego
FUS07, czyli modelu prognostycznego zbudowanego w Zakładzie Ubezpieczeń
Społecznych w 2007 r.
Przy powyższych założeniach oszacowano, że proponowana zmiana spowoduje zmniejszenie
wpływów składkowych do funduszu emerytalnego (wyodrębnionego w ramach FUS)
w porównaniu do obecnych przepisów o następujące kwoty:
Zmniejszenie wpływów składkowych
do funduszu emerytalnego w
Rok
porównaniu do obecnych przepisów
(w mld zł)
2009 1,3
2010 1,4
2011 1,5
Przedstawione powyżej szacunkowe zmniejszenie wpływów składkowych do funduszu
emerytalnego (w porównaniu do obecnych przepisów) w danym roku jest równe –
w warunkach proponowanych zmian – szacunkowym wpływom składkowym do FRD w tym
danym roku.

Uwagi do wyników prognozy deficytów rocznych funduszu emerytalnego
1. Deficyt roczny funduszu emerytalnego jest różnicą wydatków i wpływów w danym roku,
jest to zatem wynik finansowy wyłącznie z rocznej działalności funduszu.
2. W wynikach prognozy po stronie wpływów uwzględniono wyłącznie wpływy składkowe
(w szczególności nie uwzględniano ewentualnego przekazania części środków FRD do
funduszu emerytalnego oraz refundacji z tytułu przekazania składek do otwartych
funduszy emerytalnych).
3. W wydatkach funduszu emerytalnego uwzględniono wydatki na wszystkie emerytury
wypłacane z funduszu emerytalnego wyodrębnionego w ramach FUS (łącznie
z emeryturami przyznanymi z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy
wypłacanymi z funduszu emerytalnego, ale bez emerytur przyznanych z urzędu zamiast
renty z tytułu niezdolności do pracy osobom, które nie mają okresu składkowego
i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla
mężczyzn, gdyż te ostatnie są finansowane z funduszu rentowego).
Obok wydatków na emerytury z funduszu emerytalnego uwzględniono część odpisu na
działalność Zakładu.

8
4. Prezentowane poniżej kwoty są kwotami nominalnymi.


Zastrzeżenie
Model prognostyczny FUS07 został opracowany zgodnie z metodami matematyki
aktuarialnej. Generowane przez niego wyniki bardzo silnie zależą od przyjętych założeń oraz
od jakości dostępnych danych. Odchylenia przyszłych realizacji od prognozy będą
konsekwencją przyjętych założeń oraz będą wynikały z istoty zjawisk losowych.

Prognoza deficytów rocznych funduszu emerytalnego na lata 2009 – 2011
Przy powyższych założeniach oszacowano, że deficyt roczny funduszu emerytalnego
(wyodrębnionego w ramach FUS) będzie wynosił:
Prognozowany deficyt*) roczny funduszu emerytalnego

WARIANT I
WARIANT II

(obecne przepisy)
(0,35 % podstawy wymiaru
Rok
składek na ubezpieczenie
emerytalne jest odprowadzane do
FRD)
(w
mld
zł)
2009 42,4
43,7
2010 42,0
43,4
2011 40,8
42,3
*) Przychody funduszu emerytalnego pochodzą nie tylko ze składek i dotacji z budżetu państwa, ale także między
innymi z refundacji z tytułu przekazania składek do otwartych funduszy emerytalnych. Tymczasem w wynikach
prognozy po stronie wpływów do funduszu emerytalnego uwzględniono wyłącznie wpływy składkowe. Dzięki
takiemu ujęciu prognoza daje niezakłócony obraz wyniku rocznej działalności funduszu emerytalnego dla
każdego kolejnego prognozowanego roku. Dlatego też kwoty deficytów rocznych funduszu emerytalnego nie
będą w całości pokrywane z dotacji z budżetu państwa.
9
Szacunkowe wysokości środków jakie wpłyną do Funduszu Rezerwy Demograficznej
z tytułu 40 % udziału w przychodach z prywatyzacji kształtuje się następująco:
Szacunkowa kwota odpisu na
Lp.
Rok
Fundusz Rezerwy Demograficznej
(w mld zł)
1. 2009
ok.
3,6
2. 2010
ok.
3,9
3. 2011
ok.
2,3
Szacunkowe kwoty odpisu na FRD zostały podane przez Ministerstwo Skarbu
Państwa.

Gromadzenie środków na wydzielonym Funduszu Rezerwy Demograficznej
w związku z przewidywanym w późniejszych latach wyższym zapotrzebowaniem na środki
finansowe w systemie emerytalnym jest uzasadnione w długim horyzoncie czasowym.
W krótkim okresie zaproponowane rozwiązania będą jednak wywierały niekorzystny wpływ
na poziom potrzeb pożyczkowych budżetu państwa oraz koszty obsługi. Bezterminowe
przedłużenie okresu odprowadzania części składki emerytalnej na Fundusz Rezerwy
Demograficznej spowoduje zwiększenie deficytu FUS (prognoza deficytu rocznego funduszu
emerytalnego wyodrębnionego w ramach FUS została podana powyżej) i wzrost
zapotrzebowania tego Funduszu na dotacje budżetowe, powodując wzrost deficytu
budżetowego, a w konsekwencji zwiększenie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa.
Będzie to skutkować koniecznością emisji dodatkowej puli skarbowych papierów
wartościowych (SPW) powiększających dług Skarbu Państwa w skali zbliżonej do kwot
odpisów na FRD. Podobne efekty do potrzeb pożyczkowych i długu Skarbu Państwa będzie
powodować dokonywanie odpisów z przychodów z prywatyzacji na Fundusz Rezerwy
Demograficznej.
Skutki dla poziomu długu publicznego będą uzależnione od kwot SPW nabywanych
przez FRD ze względu na fakt, że FRD należy do sektora jednostek finansów publicznych
(konsolidacja długu).
Proponowane rozwiązania będą zatem wywoływać następujące efekty dla sektora
finansów publicznych:
─ wzrost wydatków budżetowych przeznaczonych na dotacje dla Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (prognoza deficytu rocznego funduszu emerytalnego
wyodrębnionego w ramach FUS została podana powyżej),

10
─ wzrost emisji SPW i kosztów obsługi długu i możliwy tym samym wzrost deficytu
budżetowego (emisja obligacji o wartości nominalnej 1,5 mld zł spowodowałaby
wzrost długu publicznego o ok. 0,3 %, tj. o ok. 0,12 % PKB),
─ presję na wzrost rentowności SPW ze względu na wzrost ich podaży, co będzie
powodować dalsze zwiększanie kosztów obsługi długu.
Dokładne określenie wpływu zwiększenia emisji skarbowych papierów
wartościowych na zmianę ich rentowności nie jest możliwe, gdyż zależy od wielu czynników,
w tym psychologicznych, występujących po stronie popytowej. W tym przypadku ze względu
na stosunkowo niewielką wartość emisji skarbowych papierów wartościowych można uznać,
że nie wystąpi istotny wpływ na zwiększenie ich rentowności.
Koszt dla budżetu państwa obsługi obligacji zależeć będzie od ich konstrukcji
i terminu zapadalności. Rentowność obligacji skarbowych kształtują się odpowiednio na
poziomie (dane z dnia 11 sierpnia 2008 r.): 6,44 % – dla obligacji 2-letniej, 6,25 % – dla
obligacji 5-letniej, 6,20 % – dla obligacji 10-letniej. W zależności od wyboru instrumentu
koszt obsługi dla emisji o wartości 1,5 mld zł w obecnych warunkach rynkowych mieściłby
się w przedziale 93-97 mln zł.

4. Projektowane rozwiązania nie będą miały wpływu na:
─ rynek pracy,
─ konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw,
─ sytuację i rozwój regionalny.

5. Projektowana ustawa nie wymaga notyfikacji do Komisji Europejskiej.
Jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.

37-11-dg

11