Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej

Warszawa, 5 listopada 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-244(4)/08

Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy


- o zmianie ustawy o opłacie skarbowej (druk
nr 1045).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Finansów do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.


(-) Donald Tusk
STANOWISKO RZĄDU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o opłacie
skarbowej (druk sejmowy nr 1045)




Propozycja zmiany ustawy o opłacie skarbowej dotyczy obniżenia stawki opłaty skarbowej
od poświadczenia zgodności duplikatu, odpisu, wyciągu, wypisu lub kopii, dokonywanego
przez organy administracji rządowej i samorządowej oraz archiwum państwowe, od każdej
pełnej lub zaczętej stronicy z 5 zł do 1 zł.

Jak wskazuje projektodawca celem wprowadzenia zaproponowanego przepisu

jest zmniejszenie kosztów ponoszonych przez strony postępowania administracyjnego
lub podatkowego, związanych z uzyskiwaniem uwierzytelnionych kopii akt postępowania
i kontroli. Zdaniem projektodawcy nie jest zasadne ponoszenie tak wysokich kosztów z tytułu
opłaty skarbowej, skoro zgodnie z zasadą czynnego udziału strony w postępowaniu ma ona
zagwarantowany dostęp do akt sprawy, w tym także możliwość otrzymywania ich odpisów,
celem zapoznania się z nimi w dogodnych warunkach i ich wykorzystania do obrony swoich
praw.

W ocenie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej propozycja ta jest niemożliwa do zaakceptowania
w formie zaproponowanej przez projektodawcę z następujących względów.

Po obniżeniu stawki opłaty skarbowej od poświadczenia zgodności duplikatu, odpisu,
wyciągu, wypisu lub kopii, dokonanego przez organy administracji rządowej
lub samorządowej lub archiwum państwowe z 5 zł do 1 zł, można się spodziewać, że strony
postępowań zamiast zapoznawać się z aktami sprawy w sposób wynikający z obowiązujących
w tym zakresie przepisów, tj. w siedzibie organu, albo sporządzać z akt sprawy notatki, kopie
lub odpisy, będą występowały o wydanie im uwierzytelnionych odpisów.
Praktyka taka wpłynie zapewne na zwiększenie obciążenia pracą organów administracji
publicznej i wzrost kosztów ich działania we wszystkich postępowaniach, zarówno
administracyjnych, jak i podatkowych, w których istnieje możliwość żądania przez stronę
postępowania uwierzytelnienia sporządzonych przez nią odpisów z akt sprawy lub wydania
jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów.

Jakkolwiek umożliwienie stronie, w ramach przysługującego jej prawa dostępu do akt,
uzyskania od organu odpisów albo kopii akt należy uznać za słuszne, to propozycja
osiągnięcia tego celu przez obniżenie stawki opłaty skarbowej w każdym przypadku
poświadczenia zgodności duplikatu, odpisu, wyciągu, wypisu lub kopii, dokonywanych przez
organy administracji rządowej lub samorządowej oraz archiwum państwowe jest niemożliwa
do zaakceptowania.

Na podstawie obowiązującego przepisu ust. 4 w Części II załącznika do ustawy o opłacie
skarbowej, opłacie skarbowej w wysokości 5 zł podlega poświadczenie zgodności duplikatu,
odpisu, wyciągu, wypisu lub kopii, dokonane przez organy administracji rządowej
lub samorządowej lub archiwum państwowe, od każdej pełnej lub zaczętej stronicy.
W niektórych przypadkach realne koszty związane z dokonaniem omawianej czynności nie są
wysokie (gdy organ administracji publicznej wydaje uwierzytelnione kopie z akt spraw,
które sam prowadzi). Należy jednak zauważyć, że koszty te znacznie przekraczają kwotę 5 zł
w przypadku, gdy strona zwraca się o uwierzytelnienie odpisów (wypisów, kopii) przez nią
sporządzonych (np. odręcznie). W takim przypadku bowiem, dokonywane przez organ
administracji poświadczenie ich zgodności z oryginałem, wiąże się z pracochłonnym
sprawdzeniem treści obu dokumentów. Z tego względu zasadne wydaje się obniżenie stawki
opłaty skarbowej jedynie w tych przypadkach, gdy organ administracji rządowej
lub samorządowej poświadcza zgodność wykonanych przez siebie kopii akt prowadzonego
przezeń postępowania. W pozostałych przypadkach stawka opłaty skarbowej

od poświadczania zgodności powinna pozostać w niezmienionej wysokości, tj. 5 zł od każdej
pełnej lub rozpoczętej stronicy.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie może się zgodzić z przyjętym w uzasadnieniu projektu
twierdzeniem, iż wejście w życie przepisów nie powinno się przyczynić do istotnego
uszczuplenia dochodów budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Zdaniem Rządu Rzeczypospolitej Polskiej wejście w życie projektowanego przepisu może
spowodować ubytki w dochodach gmin, będących beneficjentami wpływów z opłaty
skarbowej, choć skutki te mogą zostać zniwelowane wpływami z opłaty skarbowej uiszczonej
w wyniku większego zainteresowania podmiotów uzyskaniem uwierzytelnionych kopii
dokumentów.
Z tych względów, zgodnie z art. 34 ust. 2 pkt 4 i 5 Regulaminu Sejmu RP uzasadnienie
projektu powinno przedstawiać przewidywane skutki finansowe oraz wskazywać źródła
finansowania jednostkom samorządu terytorialnego utraconych przez nie dochodów.
Za słusznością takiego wniosku przemawia negatywne stanowisko wobec przedmiotowego
projektu, które zajęła Strona Samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego, wskazując na ewidentny ubytek dochodów jednostek samorządu
terytorialnego, który powstanie, jeżeli projektowany przepis wejdzie w życie, w piśmie z dnia
22 lipca 2008 r., skierowanym do Marszałka Sejmu RP Pana Bronisława Komorowskiego.

Z przedstawionych powyżej względów Rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest przeciwny
zmianom przepisów dotyczących opłaty skarbowej w zakresie zaproponowanym w projekcie
ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej (druk sejmowy nr 1045).

Mając jednak na względzie słuszny cel projektu, jakim jest umożliwienie stronie, w ramach
przysługującego jej prawa dostępu do akt, uzyskania od organu odpisów albo kopii akt, Rząd
Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, że cel ten może zostać osiągnięty przez określenie
istotnie niższej stawki opłaty skarbowej, tj. 1 zł od strony dokumentu, w przypadku, gdy
poświadczenie dokonywane przez organ administracji publicznej następuje w związku z
wydawaniem stronie uwierzytelnionych odpisów albo kopii z akt sprawy. W tym celu
proponuje się, aby w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225,
poz. 1635, z późn. zm.) w załączniku do ustawy w Części II :

1) ust. 4 otrzymał brzmienie:
4.
Poświadczenie zgodności
5 zł poświadczenie zgodności
duplikatu, odpisu, wyciągu, wypisu
odpisu, kopii lub wyciągu z
lub kopii, dokonane przez organy
pełnomocnictwa
administracji rządowej lub
niepodlegającego opłacie
samorządowej lub archiwum
skarbowej lub od niej
państwowe, od każdej pełnej
zwolnionego
lub zaczętej stronicy oryginału, z
zastrzeżeniem ust. 4a.

2) po ust. 4 dodać ust. 4a w brzmieniu:
4a.
Poświadczenie przez organ
1 zł

administracji rządowej lub
samorządowej wydawanego przez
nie odpisu albo kopii akt sprawy, od
każdej pełnej lub zaczętej stronicy
oryginału.
W przypadku, gdy uwierzytelniony
odpis albo kopia tego samego
dokumentu jest wydawana
ponownie temu samemu
podmiotowi, opłatę skarbową
pobiera się wg stawki określonej
w ust. 4.


Biorąc pod uwagę cel regulacji, tzn. obniżenie kosztów dostępu strony do akt postępowania,
zakłada się, że obniżona stawka stosowana byłaby tylko w odniesieniu do jednokrotnego
wydania uwierzytelnionego odpisu albo kopii z akt sprawy. W przypadku, gdy strona
ponownie wystąpi o wydanie uwierzytelnionego odpisu albo kopii zobowiązana będzie do
uiszczenia opłaty skarbowej w obecnie obowiązującej wysokości, tj. 5 zł od każdej stronicy
dokumentu.
Jednocześnie, w celu wyeliminowania istniejących wątpliwości interpretacyjnych, proponuje
się, aby podstawą do ustalenia wysokości opłaty skarbowej od poświadczenia była stronica
oryginalnego dokumentu, którego odpis albo kopia jest sporządzana, nie zaś tego, który
powstał w wyniku sporządzenia odpisu albo kopii.