Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych

internetowych, choć praktyka handlowa na ogół obecnie unika takiej formy. Dlatego
celowe byłoby, zgodnie z założeniami polityki państwa i zobowiązaniem wynikającym
z art. 16 FCTC, uregulowanie tych spraw w sposób jednoznaczny dodając w art. 6 ust.
5 w brzmieniu:
„5. Zabrania się sprzedaży wyrobów tytoniowych w systemie
samoobsługowym, w systemie wysyłkowym oraz przez internet.”.

Mimo ogólnego zakazu promocji wyrobów tytoniowych (art. 8 cyt. ustawy) często
spotyka się sprzedaż papierosów i innych wyrobów tytoniowych po obniżonych
cenach. Nie zawsze są to papierosy pochodzące z nielegalnych źródeł. Takie praktyki
są sprzeczne z polityką zdrowotną państwa stosującą bodźce podatkowe (w rezultacie
i cenowe) do ograniczania popytu na wyroby tytoniowe. Celowe byłoby zatem
wprowadzenie do ustawy zakazu sprzedaży detalicznej wyrobów tytoniowych po cenie
niższej niż wydrukowana na opakowaniu.

Należy także zaznaczyć, że proponowane wyżej przepisy ust. 3 i 4 w art. 7 oraz ust. 5
w art. 6 dotyczą art. 28, 43 i 49 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,
zapewniających odpowiednio swobodę przepływu towarów oraz swobodę
przedsiębiorczości. Jednak w przypadku, gdy ta swoboda naruszałaby bezpieczeństwo
zdrowotne ludności, kraje członkowskie mają prawo i obowiązek zapewnić wysoki
poziom ochrony zdrowia. Taka okoliczność zachodzi, gdy idzie o wyeliminowanie
praktyk rynkowych służących faktycznie promocji palenia tytoniu, a szczególnie
zachęcaniu dzieci do używania wyrobów tytoniowych i ułatwianiu ich zakupu.
W przypadku uznania przepisów ust. 3 i 4 w art. 7 oraz ust 5 i 6 w art. 6 za przepisy o
charakterze technicznym, w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z 23 grudnia
2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i przepisów
technicznych, konieczna będzie ich notyfikacja.
W konsekwencji zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom niepełnoletnim (art.
6 ust. 1), w celu uświadomienia tego faktu kupującym należy zobowiązać sprzedawców
do umieszczenia stosownej informacji, zmieniając treść ust. 1 w art. 6:
„Art. 6. 1. Zabrania się sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom do lat 18.
W miejscu sprzedaży wyrobów tytoniowych powinna być widoczna

- 10 -
czytelna informacja następującej treści: „Zakaz sprzedaży wyrobów
tytoniowych osobom do lat 18. (Art. 6 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o
ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych - Dz.U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn. zm.).”.

4. Prowadzone badania oraz doświadczenia niektórych krajów Unii Europejskiej
dowodzą, że ostrzeżenia na opakowaniach wyrobów tytoniowych są bardziej skuteczne,
jeżeli tekst jest połączony z barwną ilustracją graficzną. Projekt rozporządzenia
wprowadzającego takie ostrzeżenia zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej z 12
kwietnia 2006 r. (K/2006/1502) został przygotowany, ale wprowadzenie tej formy
ostrzeżeń wymaga usunięcia z obecnego art. 9 ust. 4 wyrazu „tekst” i nadanie ust. 4
brzmienia zastępującego:
„4. Na opakowaniach wyrobów tytoniowych przeznaczonych do palenia
innych niż papierosy, występujących w handlu detalicznym, których
najbardziej widoczne, największe płaszczyzny mają powierzchnie większe
niż 75 cm2, ostrzeżenia o szkodliwości zajmują powierzchnie nie mniejsze
niż po 22,5 cm2 na każdej z tych płaszczyzn.”.

5. Wprowadzenie zakazu produkcji i wprowadzania do obrotu wyrobów imitujących
wyroby tytoniowe (ust. 3 i 4 w art. 7) wymaga uzupełnienia przepisów karnych w art.
12 przez dodanie pkt 5 w brzmieniu:
„5) produkuje lub wprowadza do obrotu wyroby imitujące wyroby
tytoniowe wbrew zakazom określonym w art. 7 ust. 3 i 4.”.
6. Proponowany art. 2 w komisyjnym projekcie ustawy nie może być utrzymany ze
względu na zasadniczą wadę formalną. Nie ma też potrzeby utrzymywania załącznika
do ustawy określającego warunki techniczne palarni, o czym mowa w pkt 3 ppkt 5) na
str. 6 niniejszego stanowiska. Bardzo istotna kwestia możliwości lub obowiązku
udostępniania palarni w określonych obiektach jest jednak skutecznie rozstrzygnięta
przepisami art. 5, które zabraniają palenia tytoniu w określonych miejscach i art. 5a,
które określają, kto i jakie miejsca może wyłączyć spod zakazu palenia tytoniu. Na
skuteczność tych postanowień nie ma wpływu załącznik do rozporządzenia Ministra

- 11 -
Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, z poźn. zm.).
7. Skuteczne kontrolowanie norm dopuszczalnej zawartości substancji szkodliwych
w dymie papierosowym wymaga upoważnienia odpowiednich organów do pobierania
prób produktów w miejscu ich wytwarzania i w ofercie handlowej. Dlatego proponuje
się rozszerzenie uprawnień Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jak niżej.
„Art. ... W ustawie z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
(Dz.U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851, z późn. zm.) w art. 4 w ust. 1 dodaje się pkt
10 w brzmieniu:
„10) wymagań określonych w przepisach o zawartości niektórych substancji w
dymie papierosowym”.




- 12 -