Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego

trybie, jest przyznanie prokuratorowi wprost uprawnienia nie tylko do
zatwierdzenia wniosku policji, ale także do jego zmiany (art. 517b § 4 Kpk).

Usprawnieniu postępowania służy też wprowadzenie możliwości zarządzenia
więcej niż jednej przerwy w rozprawie, przy zachowaniu 14 dniowego terminu
łącznie, dla wszystkich przerw.
Uregulowana w art. 401 i art. 402 Kpk instytucja przerwy w rozprawie
stanowi jeden z wyjątków od zasady szybkości i ciągłości rozprawy. Jej
zarządzenie jest dopuszczalne jedynie dla sprowadzenia dowodu, wypoczynku lub
z innej ważnej przyczyny. Równocześnie ustawodawca przesądził, że przerwa w
rozprawie maksymalnie może trwać nie dłużej niż 35 dni (art. 401 § 2 Kpk.), zaś
przekroczenie tego okresu prowadzi do stanu rozprawy odroczonej (art. 402 § 3
Kpk).
Z uwagi na charakter postępowania przyspieszonego, mającego gwarantować
szybkie pociągnięcie sprawcy przestępstwa podlegającego rozpoznaniu w tym
trybie do odpowiedzialności karnej, niezbędne było ograniczenie długości przerwy
dopuszczalnej w sprawie rozpoznawanej w tym trybie w stosunku do okresu
wskazanego w art. 401 § 2 Kpk. Za tego rodzaju ograniczeniem, oprócz potrzeby
realizacji postulatu szybkości procesu, przemawiał również nieskomplikowany
charakter spraw przeznaczonych do trybu przyspieszonego, przesądzający
równocześnie o nierozbudowanym postępowaniu dowodowym w takich sprawach.
Z tej racji długość dopuszczalnej w sprawie prowadzonej w trybie przyspieszonym
przerwy została określona na 14 dni.
Ustawodawca wprowadzając ponownie do polskiego procesu tryb
przyspieszony przesądził również, iż w trybie tym obecnie możliwe jest jedynie
jednokrotne przerwanie rozprawy (art. 517c § 1 Kpk), nawiązując w tym zakresie
do przepisu art. 448 § 1 Kpk z 1969 r., który również dopuszczał tylko jedną

10
przerwę w postępowaniu przyspieszonym, przewidując równocześnie, że nie może
ona trwać dłużej niż 7 dni. Ważniejszym jednak od odwołania się do prawnej
tradycji powodem wprowadzenia tej regulacji była konieczność zneutralizowania
nasilonych ataków kierowanych pod adresem trybu przyspieszonego już na etapie
prac nad ustawą przewidującą jego przywrócenie do polskiego prawa. Nie należy
bowiem zapominać, że niektórzy krytycy trybu przyspieszonego wysuwali
twierdzenia sugerujące - sprzecznie ze stanem rzeczywistym i założeniami
leżącymi u podstaw prac nad nowymi unormowaniami - że tryb przyspieszony de
facto będzie miał charakter trybu zwyczajnego, z tym że „wzbogaconego”
szczególnymi rygorami stosowanymi wobec oskarżonego, a więc trybu
zwyczajnego „zaostrzonego”, nie zaś trybu szczególnego przeznaczonego do
szybkiego osądzenia najprostszych dowodowo spraw, dotyczących czynów z
zakresu drobnej i średniej przestępczości. Wprowadzenie na tamtym etapie
rozwiązania normatywnego przewidującego możliwość wielokrotnej przerwy w
rozprawie prowadzonej w postępowaniu przyspieszonym stanowiłoby dodatkowy
impuls do kierowania pod adresem projektowanych rozwiązań tego rodzaju
nierzetelnej krytyki. Przyjęte rozwiązanie nie było więc błędem, ale świadomym
wyborem, uwarunkowanym również okolicznościami towarzyszącymi pracom nad
nowelizacją, w zakresie kreowania kształtu postępowania przyspieszonego na
etapie sądowym.
Obecnie, po ponad roku funkcjonowania trybu przyspieszonego, podobnie
jak to miało miejsce w odniesieniu do projektowanej rezygnacji z obrony
obligatoryjnej, uzyskane doświadczenia przemawiają za dokonaniem stosownej
korekty art. 517c §1 Kpk.
W projekcie ustawy proponuje się zmianę w art. 517c § 1, przesądzającą o
dopuszczalności większej liczby przerw w rozprawie w postępowaniu
przyspieszonym niż jedna, łącznie nie przekraczających jednak 14 dni. Przyjęcie

11
projektowanego zapisu umożliwi właściwe dysponowanie czasem w ramach
prowadzonej rozprawy w trybie przyspieszonym, co przyczynić się powinno do
wzrostu jego efektywności.
Wychodząc naprzeciw licznym głosom praktyków, w projekcie ustawy
proponuje się by sprawca, już na etapie po zatrzymaniu, był informowany o treści
art. 387 Kpk (bez konieczności przesłuchiwania w charakterze podejrzanego – jak
to ma miejsce zgodnie z art. 517b § 3 Kpk) i jeśli złoży wniosek o dobrowolne
poddanie się karze w trybie art. 387 § 1 Kpk, przed skierowaniem wniosku o
rozpoznanie sprawy do sądu (a więc od chwili zatrzymania, do chwili skierowania
wniosku), można zaniechać wzywania świadków na rozprawę. Takie rozwiązanie
w znacznie prostszy sposób wpłynie na ekonomikę postępowania, natomiast
rezultat, jaki można osiągnąć w wyniku negocjacji w trybie art. 335 Kpk, jest
identyczny z tym, jaki może być osiągnięty w wyniku dobrowolnego poddania się
karze (art. 387 Kpk), za zgodą prokuratora.
Projekt ustawy nie pociąga za sobą obciążenia budżetu państwa, ani
budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz wywołuje pozytywne skutki
społeczne.
Materia objęta niniejszym projektem ustawy nie jest objęta prawem Unii
Europejskiej.


12
Warszawa, 25 lipca 2008 r.
BAS-WAEM-2111/08
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Zbigniew Ziobro)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2002 r., Nr 23,
poz. 398, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę artykułów 517b, 517c oraz 517i ustawy z
dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555,
ze zmianami). Zgodnie z proponowaną zmianą postępowanie w stosunku do
osób ujętych na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa, objętego
katalogiem spraw rozpoznawanych w trybie przyspieszonym, będzie musiało
być prowadzone w trybie przyspieszonym, jeśli nie zajdą szczególne
okoliczności uniemożliwiające sporządzenie wniosku o rozpoznanie sprawy w
tym trybie. Proponuje się też m.in.: rezygnację z obligatoryjnego wyznaczania
obrońcy z urzędu, jeśli oskarżony nie ma obrońcy z wyboru, możliwość
zarządzenia więcej niż jednej przerwy w rozprawie, wprowadzenie
obligatoryjnego informowania osoby zatrzymanej o możliwości złożenia
wniosku o dobrowolne poddanie się karze.
Projekt zawiera przepisy przejściowe. Proponowana ustawa ma wejść w
życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienia będące przedmiotem projektu ustawy.



2
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa UE.

4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
karnego nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.



Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski


Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, postępowanie karne