Gwarancja jakości przy umowie o dzieło

Przeczytaj także: Prawa konsumenta. Nowe zasady rękojmi i gwarancji

Gwarancja na wykonane dzieło

Gwarancja jakości najczęściej udzielana jest w związku ze sprzedażą rzeczy. Z reguły udziela jej producent, choć nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobił to w swoim imieniu np. sprzedawca lub importer.

Zdarzają się też przypadki udzielania gwarancji jakości na wykonane dzieło czy roboty budowlane. Jest to dopuszczalne, mimo iż przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umów o dzieło i robót budowlanych milczą na temat gwarancji jakości. Jest ona uregulowana wśród przepisów K.c. o umowie sprzedaży. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. akt III CZP 62/08, stwierdził, iż okoliczność, że ustawodawca nie przewidział gwarancji w innych typach umów, zwłaszcza przy umowie o roboty budowlane oraz umowie o dzieło, nie stoi na przeszkodzie udzieleniu gwarancji przez wykonawców robót lub przyjmujących zamówienia, na ogólnej zasadzie swobody umów. W takim przypadku przepisy gwarancji w umowach sprzedaży należy stosować w drodze analogii.

Nienależyte wykonanie gwarancji

Sprawa, w której o gwarancji wypowiedział się Sąd Najwyższy, dotyczyła sporu o zapłatę 71.000 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy gwarancji udzielonej na naprawę ciągnika rolniczego. Przedsiębiorca, który ciągnik naprawiał, zamieścił w treści wystawionej faktury VAT następujące oświadczenie: "Wydanie faktury stanowi potwierdzenie właściwej jakości i kompletności zakupionego towaru. Niniejsza faktura stanowi podstawę do realizacji uprawnień gwarancyjnych z tytułu zakupionych części i wykonanych usług". Gdy po naprawie ciągnik znowu się popsuł i okazało się, że przyczyną było wadliwe wykonanie poprzedniej naprawy, właściciel ciągnika zażądał wykonania kolejnej naprawy z ostrzeżeniem, że jej niewykonanie w zakreślonym terminie będzie skutkowało wydzierżawieniem maszyny od osoby trzeciej na koszt gwaranta, chyba że on sam dostarczy ciągnik zastępczy. Dzierżawa ciągnika zastępczego trwała 63 dni. Zwrotu kosztów dzierżawy ciągnika zastępczego poniesionych w związku z nienależytym wykonaniem naprawy gwarancyjnej powód dochodził od gwaranta na drodze sądowej.

Gwarancja w treści faktury

Sąd Najwyższy musiał rozwiązać dwa problemy. Pierwszy dotyczył tego, czy w ogóle można udzielać gwarancji jakości przy umowie o dzieło, a jeśli tak, to jakie przepisy w tej sytuacji stosować. Na to pytanie SN odpowiedział pozytywnie wskazując, że jeśli uprawnienia nie zostały uregulowane w treści samej gwarancji, to można posługiwać się w drodze analogii przepisami Kodeksu cywilnego o gwarancji przy umowie sprzedaży. To oznacza m.in., że jeśli w treści samej gwarancji nie określono, jak długo ma ona trwać, zastosowanie znajdzie art. 577 § 2 K.c. Zgodnie z nim, jeżeli w gwarancji nie zastrzeżono innego terminu, termin wynosi jeden rok licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Gwarant zobowiązany jest do usunięcia wad lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeśli wady ujawnią się w terminie trwania gwarancji.

Drugi problem miał związek z formą udzielenia gwarancji, która w omawianej sprawie polegała na zamieszczeniu informacji o gwarancji w treści faktury VAT. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, iż faktura VAT może spełniać szereg dodatkowych funkcji, które wykraczają poza kwestie podatkowe. Jej treść może także w istotnym zakresie współkształtować (czy wręcz określać) treść umowy, na podstawie której jest wystawiana lub dowód której stanowi. W szczególności w ten sposób można wyznaczyć sposób (np. płatność gotówką) lub termin spełnienia świadczenia. W ocenie SN nie ma przeszkód do uznania faktury zawierającej klauzulę o udzieleniu gwarancji za dokument gwarancyjny w rozumieniu art. 577 § 1 K.c. Przepis ten, ani żaden inny przepis K.c. nie przewiduje bowiem wymagania innej, szczególnej formy takiego dokumentu.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.)

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.