Monitoring mediów - aspekty prawne

Przeczytaj także: Strajk kobiet popularniejszy niż WOŚP. 3,5 mld wyświetleń

Monitoring mediów, będący podstawowym narzędziem wykorzystywanym w public relations, polega na wyszukiwaniu, analizowaniu i zestawianiu informacji dostępnych w mediach m.in. w prasie, telewizji, radiu, Internecie pod kątem potrzeb klienta, który zleca firmie monitorującej przeprowadzenie usługi press clippingu. Mile może łechtać naszą narodową próżność fakt, że usługa ta ma polskie korzenie, gdyż pierwsza na świecie agencja, która podjęła się jej świadczenia, została założona w 1852 r. w Londynie przez polskiego agenta prasowego Romeike, który gromadził artykuły o aktorach, pisarzach, muzykach, oraz artystach.

Obecnie na polskim rynku pozyskiwanie informacji z mediów oferuje coraz więcej firm, które proponują swoim klientom:

• monitoring prasy (gazet i czasopism ogólnopolskich, regionalnych, branżowych
  i innych);
• monitoring Internetu (stron internetowych, portali społecznościowych, blogów, forów);
• monitoring telewizji oraz radia (stacji telewizyjnych i radiowych);
• monitoring globalny (monitoring mediów zagranicznych).

Wyniki przeprowadzonego monitoringu przedstawiane są klientom w atrakcyjnych graficznie ilościowych i jakościowych raportach, analizach, zestawieniach, statystykach, których treść zależy od poszukiwanej informacji pod kątem, której zostało przeprowadzone badanie. Niektóre z firm w swojej ofercie mają dodatkowe usługi jak np. tłumaczenia i streszczenia informacji dostępnych w mediach oraz przygotowanie medialnego obrazu danego klienta. Wskazane raporty zawierają wycinki z prasy lub odesłania (linki) do stron internetowych, na których zamieszczane są informacje (komentarze, artykuły itp.).

Pojawia się zatem pytanie, w jaki sposób odbiorcy tych raportów mogą wykorzystywać zawarte w nich informacje. Odpowiedź zależeć będzie zarówno od planowanego sposobu wykorzystania materiałów jak i od ich rodzaju.

Zamieszczanie nagrań i publikacji na własnych stronach

Pierwsze zagadnienie związane jest z wykorzystaniem artykułów prasowych i informacji (w tym nagrań video) zamieszczonych w raportach lub umieszczonych pod adresami internetowymi w nich wskazanymi (linki).

Zgodnie z ogólnymi zasadami, prawa autorskie przysługują twórcy utworu, a korzystanie z niego wymaga zgody autora. Jeżeli chodzi o materiały przygotowane przez firmy monitorujące media pod postacią różnego rodzaju analiz, raportów, statystyk przedstawiających zestawienia informacji zamówionych przez klienta, to tego typu dzieła (jako całość) mogą być publikowane np. na stronach internetowych klienta, jeżeli w łączącej go z firmą monitorującą media umowie znajdą się zapisy o wyrażeniu zgody przez twórcę raportu na korzystanie z jego utworu lub majątkowe prawa autorskie do zamówionego raportu zostały przeniesione na klienta.

W pierwszym przypadku mamy do czynienia z umową licencyjną, natomiast w drugim wypadku dochodzi do przeniesienia praw autorskich na klienta. W tym miejscu należy wskazać, że w praktyce o wiele częściej będziemy mieć do czynienia z udzieleniem licencji niż z przeniesieniem praw do raportu (jako całości).