Dłuższy okres rozliczeniowy dla jednego pracownika?

Przeczytaj także: System weekendowy a rozliczanie czasu pracy

Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: W naszym zakładzie pracy czas pracy rozliczany jest w jednym kwartale. W aneksie do regulaminu pracy widnieje zapis: "W zakładzie obowiązuje system równoważny czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 3 miesięcy". Czy można (na prośbę pracownika) przedłużyć czas rozliczenia godzin pracy na 2 kwartały? Zdarza się więc tak, że pracownik nie może odebrać w danym kwartale (koniec kwartału) czasu wolnego za godziny nadliczbowe, a zakład nie może płacić dodatków.

Zmiana okresu rozliczeniowego tylko jednemu pracownikowi wydaje się być nieuzasadniona.

1. Okres na udzielenie czasu wolnego za nadgodziny może być różny

Rekompensata pracy za godziny nadliczbowe może nastąpić poprzez zapłatę stosownego dodatku lub udzielenie czasu wolnego.

Czasu wolnego pracodawca może udzielić z własnej inicjatywy - wtedy udziela go w proporcji 1:1,5 (1 nadgodzina : 1,5 godziny czasu wolnego). W tym przypadku rekompensata musi nastąpić w okresie rozliczeniowym, w którym wystąpiła praca w godzinach nadliczbowych.

Czasu wolnego można również udzielić na wniosek pracownika. Udziela się go wtedy w proporcji 1:1. W tym przypadku przepisy nie określają terminu, w jakim pracodawca, w razie uwzględnienia wniosku pracownika, powinien udzielić mu czasu wolnego. Najlepiej byłoby, gdyby pracodawca i pracownik uzgodnili termin, w jakim pracownik odbierze czas wolny w zamian za godziny nadliczbowe. Jeżeli jednak tak się nie stanie, rozliczenie czasu wolnego powinno nastąpić bądź w ciągu obowiązującego pracownika okresu rozliczeniowego (zgodnie z zasadą, że wszystkie kwestie związane z czasem pracy powinny być, w braku szczególnych uregulowań, rozliczane w obrębie okresu rozliczeniowego), albo w granicach roku kalendarzowego (zgodnie przyjętym rocznym limitem godzin nadliczbowych).

Jeżeli zatem przykładowo godziny nadliczbowe powstaną pod koniec okresu rozliczeniowego, to pracodawca może je zrekompensować w kolejnym okresie rozliczeniowym, pod warunkiem jednak, że z wnioskiem o udzielenie czasu wolnego od pracy w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych wystąpi pracownik.

2. Za wydłużeniem okresu rozliczeniowego muszą przemawiać obiektywne okoliczności.

Okres rozliczeniowy to okres, w którym powinno dojść do rozliczenia całego czasu pracy pracownika. Jeżeli przemawiają za tym obiektywne przesłanki, dopuszczalne jest stosowanie okresów rozliczeniowych o różnej długości w odniesieniu do poszczególnych części zakładu pracy czy też grup pracowników. Za stosowaniem różnej długości okresów rozliczeniowych przemawiać jednak muszą obiektywne przyczyny. Nieuzasadnione wydaje się wprowadzanie dłuższego okresu rozliczeniowego w stosunku do jednego pracownika, gdy uzasadnieniem dla tego jest brak możliwość rekompensowania temu pracownikowi pracy nadliczbowej czasem wolnym od pracy w ramach pierwotnie ustalonego okresu rozliczeniowego. Takie zachowanie mogłoby być uznane za obejście przepisów dotyczących rekompensaty pracy nadliczbowej.

Podstawa prawna:

• art. 151 ², art. 151³ ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.