Odpowiedzialność byłego pracownika za szkodę

Przeczytaj także: Odpowiedzialność pracownika i pracodawcy za szkodę

Pytanie: Pracownik wyrządził szkodę transportową w samochodzie służbowym. Firma ubezpieczeniowa niestety nie wypłaci odszkodowania. Pracodawca chciałby obciążyć kosztami naprawy auta pracownika, jednak stosunek pracy ustał i nie ma możliwości dokonywania potrącenia z wynagrodzenia. W jaki sposób pracodawca może odzyskać pieniądze od pracownika? Jakie wystosować do niego pismo i jaka jest procedura postępowania wobec byłego już pracownika?

Odpowiedź: Jeżeli samochód, który pracownik uszkodził, został mu w sposób prawidłowy powierzony z obowiązkiem zwrotu, to pracownik odpowiada za powstałą szkodę do pełnej jej wysokości, niezależnie, czy szkoda została wyrządzona z winy umyślnej, czy nieumyślnej. Natomiast w przypadku, gdy użytkowania samochodu przez pracownika nie można uznać za powierzenie mienia, zakres odpowiedzialności za spowodowanie szkody będzie zależał od tego, czy pracownik wyrządził szkodę umyślnie, czy też nieumyślnie.

W sytuacji, gdy były pracownik, o którym mowa w pytaniu, dobrowolnie nie zwróci pracodawcy kwoty stanowiącej wysokość wyrządzonej kwoty - pracodawca może dochodzić powyższego roszczenia na drodze sądowej.

1. Prawidłowe powierzenie mienia jako element odpowiedzialności pracownika

Jak wynika z treści przedstawionego pytania, pracownik wyrządził szkodę w samochodzie służbowym. W związku z tym dla ustalenia zakresu odpowiedzialności pracownika za powstałą w tym samochodzie szkodę istotne znaczenie ma czy wyposażenie pracownika w samochód służbowy można uznać za powierzenie mienia.

Pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu samochód służbowy, odpowiada bowiem w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu. Jednak warunkiem odpowiedzialności na powyższych zasadach jest prawidłowe powierzenie przez pracodawcę mienia, przez co należy rozumieć spełnienie łącznie 2 przesłanek:

• pracownik musi wyrazić zgodę na powierzenie mu mienia z obowiązkiem zwrotu, przy czym zgoda pracownika może wynikać z faktu przyjęcia określonego składnika mienia pracodawcy do używania i sprawowania nad nim pieczy,
• mienie musi być wydane pracownikowi w taki sposób, aby mógł on je objąć w posiadanie i sprawować nad nim pieczę.

2. Szkoda w mieniu powierzonym - odszkodowanie w wysokości szkody

Za szkodę w mieniu powierzonym pracownik odpowiada w pełnej jej wysokości, niezależnie, czy szkoda została wyrządzona z winy umyślnej, czy też nieumyślnej. Jeżeli zatem samochód został pracownikowi w sposób prawidłowy powierzony, to pracodawca może żądać od pracownika naprawienia szkody w pełnej wysokości. Jeżeli natomiast samochód nie został powierzony pracownikowi w rozumieniu przepisów o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie, wówczas pracownik będzie ponosił odpowiedzialność materialną za wyrządzoną szkodę na zasadach ogólnych.

3. Przy odpowiedzialności na zasadach ogólnych - pełne odszkodowanie tylko przy umyślnym wyrządzeniu szkody

Zgodnie z ogólnym zasadami odpowiedzialności materialnej pracownik ponosi odpowiedzialność, jeżeli wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę. Wówczas pracodawca może dochodzić od pracownika odszkodowania za powstałą szkodę. Co do zasady, odszkodowanie przysługuje w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.

Ważne!
Przy umyślności - odpowiedzialność w pełnej wysokości

Jednakże, jeśli pracownik umyślnie wyrządził pracodawcy szkodę, to jest zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.