Pełnomocnictwo członka zarządu dla osoby trzeciej

Przeczytaj także: Spółki cz.IX - spółka z o.o.

Pytanie: Spółka z o.o. posiada dwóch członków zarządu, którzy reprezentują spółkę samodzielnie do zobowiązań na kwotę nie wyższą niż 600.000 zł. Powyżej tej kwoty reprezentują spółkę wspólnie. Czy pełnomocnictwo ogólne dla osoby trzeciej w formie aktu notarialnego wystawione i podpisane przez jednego członka zarządu (który to upoważnia do działania w swoim imieniu) jest ważne, czy też pełnomocnictwo to musi podpisać cały zarząd?

Odpowiedź: Członek zarządu może udzielić pełnomocnictwa osobie trzeciej do działania „w swoim” imieniu – jako członka zarządu, do zaciągania zobowiązań w imieniu spółki do wysokości 600.000 zł, czyli wyłącznie w tych granicach, w jakich może spółkę reprezentować samodzielnie członek zarządu dający pełnomocnictwo. W takim przypadku pełnomocnik może działać w imieniu spółki w takich granicach, jak członek zarządu dający pełnomocnictwo.

Na podstawie art. 205 ksh, jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

Jeżeli umowa spółki lub uchwała wspólników nie stanowi inaczej, każdy członek zarządu może ustanowić swojego pełnomocnika. Podkreślam, że treść umowy spółki jest tutaj decydująca. Jednak przy udzielaniu pełnomocnictwa obowiązuje podstawowa zasada nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet, oznaczająca, że nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada.

W omawianej sytuacji ważne jest określenie, czy pełnomocnictwo udzielone przez członka zarządu osobie trzeciej zostało określone jako:

1. pełnomocnictwo ogólne do działania w imieniu spółki, czyli w tym przypadku do reprezentowania spółki, czy też
2. pełnomocnictwo ogólne do działania w imieniu członka zarządu, a więc gdy członek zarządu udziela pełnomocnictwa „za siebie”.

Członek zarządu nie może moim zdaniem natomiast udzielić pełnomocnictwa ogólnego, w którym:

• upoważniałby pełnomocnika do dokonywania w imieniu spółki czynności, których wartość przekracza 600.000 zł, lub
• upoważniałby pełnomocnika do dokonywania czynności w imieniu spółki, bez określenia limitu wartości zaciąganych zobowiązań, a więc szeroko rozumianego pełnomocnictwa ogólnego.

Ważne!
Jeżeli członek zarządu chciałby udzielić pełnomocnictwa do dokonywania czynności, których wartość przekracza 600.000 zł, lub pełnomocnictwa ogólnego (do działania za zarząd spółki), musiałby to ewentualnie uczynić łącznie z drugim członkiem zarządu. Inaczej pełnomocnictwo takie będzie nieważne.

Z kolei upoważnienie pełnomocnika do dokonywania czynności w imieniu spółki, bez określenia limitu wartości zaciąganych zobowiązań, a więc także powyżej wartości 600.000 zł, czyli szeroko rozumianego pełnomocnictwa ogólnego powoduje, że pełnomocnictwo zawiera w sobie prawo do dokonywania wszelkich czynności, bez określenia ich limitu wartości. Oznacza to, że takie pełnomocnictwo ogólne bez określenia limitu wartości zaciąganych zobowiązań musiałoby być ewentualnie udzielone przez obu członków zarządu łącznie.

Warto pamiętać, że jest też drugi, co najmniej równoprawny, pogląd na tę sprawę. Otóż zdaniem części prawników, jeżeli w spółce obowiązuje reprezentacja łączna (np. tak jak w Pana przypadku powyżej wysokości 600.000 zł), to niedopuszczalne jest udzielenie pełnomocnictwa osobie trzeciej, ponieważ doszłoby wtedy do obejścia wymogu reprezentacji łącznej.

Zwracam uwagę na fakt, że udzielenie pełnomocnictwa ogólnego osobie trzeciej przez zarząd spółki jest mocno dyskutowane i według wielu prawników w ogóle niedopuszczalne. Najlepiej więc unikać tego typu pełnomocnictwa, żeby nie narazić się na zarzut działania w celu obejścia przepisów o zasadach reprezentacji i odpowiedzialności zarządu.

Podstawa prawna:

• art. 205 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037).

Portal SpolkaZoo.pl - serwis dla członków zarządów spółek z o.o. Praktyczne porady z zakresu prawa handlowego i zarządzania spółką, przydatne wzory dokumentów, informacje o zmianach w prawie.