Prawa konsumenta: rzetelna reklama

Przeczytaj także: Rzetelność w reklamie a kara dla T-Mobile

Ogólne wymagania dotyczące rzetelnego informowania konsumenta

Każdy kontrahent konsumenta, który jest sprzedawcą rzeczy ruchomej, ewentualnie usługodawcą wykonującym na podstawie umowy o dzieło rzecz ruchomą ma obowiązek udzielić mu jasnych, zrozumiałych i pełnych, nie wprowadzających w błąd informacji. Informacje te muszą dotyczyć całości transakcji, a więc warunków umowy, a w szczególności towaru – rzeczy ruchomej, który jest przedmiotem umowy czy dzieła – rzeczy ruchomej, które ma być na jej podstawie wykonane. Podane informacje mają umożliwić konsumentowi podjęcie decyzji o zawarciu umowy, a zwłaszcza ułatwić w przyszłości korzystanie z towaru. Powinny być podane w języku polskim, ewentualnie w zrozumiałej formie graficznej.

Wymagania te odnoszą się do takich podstawowych informacji, jak:

• cena oferowanego towaru konsumpcyjnego (należy podawać cenę brutto),
• nazwa towaru,
• osoba producenta, ewentualnie importera,
• znak zgodności wymagany przez odrębne przepisy,
• informacje o dopuszczeniu do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej,
• energochłonność.

Także reklamy, które zawierają informacje o towarze i dziele, powinny spełniać powyższe wymagania dotyczące profesjonalnego, rzetelnego informowania konsumenta. Taki pogląd jest powszechnie przyjmowany w orzecznictwie.

Jaka powinna być rzetelna reklama

Ogólne zasady reklamowania produktów określone są w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Wprowadza ona do prawa polskiego pojęcie czynu nieuczciwej konkurencji, którego dopuszcza się przedsiębiorca reklamujący swoje towary czy usługi, ewentualnie agencja reklamowa, która reklamę wykonała. Popełnienie takiego czynu jest oczywiście zagrożone odpowiedzialnością z tytułu ustawy. Polega ona w szczególności na zakazaniu przedsiębiorcy posługiwania się daną reklamą, nałożeniu na niego obowiązku naprawienia szkody.

Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:

• reklama sprzeczna z przepisami prawa (na przykład reklamowanie papierosów, co jest w naszym prawie zakazane), dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka,
• reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi, a więc każde nierzetelne informowanie konsumenta, które jest reklamą i doprowadziło do podjęcia decyzji o zakupie towaru czy usługi; przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług, a także zachowania się klienta,
• reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci,
• wypowiedź, która zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji – taka reklama, która pod płaszczykiem informowania, reklamuje towary czy usługi,
• reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta nie zamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.

Warto podkreślić, że prawo dopuszcza posługiwanie się reklamą porównawczą. Jest to reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta. Reklama taka stanowi czyn nieuczciwej konkurencji tylko wtedy, jeśli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami.