Samowolne rozpoczęcie urlopu: dyscyplinarka

Przeczytaj także: Służba cywilna a dyscyplinarka za nietrzeźwość

Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Pracownik zatrudniony jest od 1 października 2005 r. na 1/4 etatu, pracuje codziennie po 2 godz. Wyżej wymieniony nie zgłaszał się do pracy przez kilka dni. Po telefonie do niego okazało się, że wyjechał na urlop na narty bez powiadomienia przełożonego (nie ma go już 2 tygodnie). Prezes zdecydował o rozwiązaniu umowy z ww. Czy można go zwolnić bez wypowiedzenia z winy pracownika, np. art. 52 § 1 pkt 1? Czy należy rozwiązać umowę z wypowiedzeniem 1-miesięcznym i czy przysługuje mu w związku z powyższym odprawa 2-miesięczna?

Z pracownikiem można rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności spowodowanej udaniem się na urlop bez powiadomienia i uzyskania zgody pracodawcy.

1. Urlop wykorzystywany bez zgody pracodawcy - przyczyna „dyscyplinarki”

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego, którego udziela pracodawca. Oznacza to, że aby skorzystać z tego uprawnienia pracownik powinien zgłosić do pracodawcy w tym zakresie stosowny wniosek, a pracodawca powinien wyrazić zgodę na wykorzystanie urlopu we wskazanym terminie. W związku z tym należy uznać, iż pracownik nie może skorzystać z urlopu wypoczynkowego bez wiedzy i zgody pracodawcy. Jeżeli pracownik bez zgody pracodawcy opuszcza pracę, jest to nieobecność nieusprawiedliwiona.

Pracownik, który nie stawia się do pracy i nie usprawiedliwia swojej nieobecności, nie wykonuje swojego podstawowego obowiązku pracowniczego. Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy (choćby obejmowała 1 dzień) stanowi zatem ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i z tego względu może być podstawą do tzw. dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę (tj. rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika).

2. Gdy za późno na „dyscyplinarkę” - pracodawca może wypowiedzieć umowę

Należy pamiętać, iż rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika nie jest możliwe, jeżeli od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okolicznościach uzasadniających rozwiązanie w tym trybie umowy upłynął już miesięczny okres. W związku z tym, jeżeli od dnia, w którym stwierdzono, że nieobecność pracownika w pracy jest nieusprawiedliwiona, upłynął miesiąc, nie można rozwiązać umowy o pracę trybie dyscyplinarnym. W takim przypadku możliwe będzie jedynie rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem. W opisanej w pytaniu sytuacji, z racji na ponad 3-letni okres zatrudnienia obowiązuje pracownika 3-miesięczny okres wypowiedzenia umowy. Okres wypowiedzenia nie może być w takim przypadku skrócony do 1 miesiąca, gdyż przepisy nie przewidują możliwości skrócenia okresu wypowiedzenia w przypadku rozwiązania umowy z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności. Takie działanie jest możliwe w przypadku upadłości bądź likwidacji pracodawcy albo gdy przyczyną rozwiązania umowy są okoliczności niedotyczące pracownika.

3. Odprawa pieniężna tylko gdy przyczyny zwolnienia nie dotyczą pracownika

Pracownikowi nie będzie przysługiwało także prawo do odprawa pieniężnej ani za skrócony okres wypowiedzenia (gdyż okresu tego nie można skrócić), ani z tytułu rozwiązania umowy przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracowników, gdyż w opisanej w pytaniu sytuacji przyczyna wypowiedzenia umowy dotyczy wyłącznie zachowania pracownika.

Podstawa prawna:

• art. 36¹, art. 52 § 1 pkt 1 i § 2 Kodeksu pracy,
• art. 8 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854).

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.