Urlop macierzyński a po nim zwolnienie lekarskie?

Przeczytaj także: Urlop macierzyński a oddanie dziecka do adopcji

Po urlopie na to samo stanowisko…

Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownica może wrócić do pracy. Gdy zdecyduje się na taki krok, pracodawca ma obowiązek dopuścić ją do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli z jakiś względów nie jest to możliwe- na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałaby, gdyby nie korzystała z urlopu macierzyńskiego (por. art. 183² K.p.).

…albo na urlop wypoczynkowy

Przepisy nie wykluczają również innej możliwości. Mianowicie, ustawodawca nie widzi przeszkód, aby po zakończeniu urlopu macierzyńskiego świeżo upieczona mama udała się wprost na urlop wypoczynkowy. Zezwala na to art. 163 § 3 K.p., zgodnie z którym wniosek pracownicy w tej sprawie jest dla pracodawcy wiążący i to nawet w przypadku, gdy wie on, iż kobieta zamierza skorzystać następnie z urlopu wychowawczego.

Należy podkreślić, że w takiej sytuacji nie obowiązuje ani zasada udzielania urlopu na podstawie planu urlopów, ani też możliwość przesunięcia terminu urlopu ze względu na wystąpienie szczególnych potrzeb po stronie zatrudniającego.

Choroba nie jest wykluczona

Jeżeli chodzi natomiast o regulacje dotyczące korzystania ze zwolnienia lekarskiego bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, to takowe nie istnieją. Dlatego też należy przyjąć, że stosuje się w tym przypadku zasady ogólne. Zgodnie z nimi, pracownik ma niezaprzeczalne prawo do zwolnienia lekarskiego.

W praktyce może więc zdarzyć się i tak, że pomimo ciążącego na pracownicy obowiązku stawienia się do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, nie powróci ona do firmy w przewidzianym terminie, ponieważ wystąpią okoliczności usprawiedliwiające jej nieobecność, a więc np. choroba.

Reasumując, wspomniany we wstępie pracodawca nie ma słuszności, twierdząc, że zatrudniona nie ma prawa korzystać ze zwolnienia lekarskiego po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Co więcej, może się on również spodziewać, że bezpośrednio po ustaniu czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą pracownica będzie chciała wykorzystać urlop wypoczynkowy wynikający z ustalonego w firmie planu urlopów.

W świetle najnowszego orzecznictwa, rozpoczęcie urlopu wprost po zakończeniu choroby trwającej dłużej niż 30 dni nie godzi w obowiązujące przepisy prawa pracy (por. wyrok SN z 20 marca 2008 r., II PK 214/07, OSNP 2009, Nr 15-16, poz. 194).

Wymiar urlopu macierzyńskiego

Przypomnijmy, wymiar przysługującego pracownicy urlopu macierzyńskiego wynosi:

• 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
• 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
• 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
• 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
• 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Warto również przypomnieć, że od 1 stycznia 2010 r. pracownica będzie mogła skorzystać również z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. W przypadku urodzenia jednego dziecka wymiar fakultatywnego urlopu wyniesie 2 tygodnie, w przypadku urodzenia więcej niż jednej pociechy przy jednym porodzie - 3 tygodnie.