Odpowiedzialność za BHP - kadra kierownicza

Przeczytaj także: Zatrudnienie pracownika z Ukrainy - co z wymaganiami BHP?

Odpowiedzialność i obowiązki w zakresie bhp osób kierujących pracownikami.

A. odpowiedzialność kadry kierowniczej pracodawcą, zależnie od struktury organizacyjnej firmy, także dyrektora (biura, zakładu), kierownik (dział, wydziału, sekcji itp.), mistrz brygadzista, a nawet szeregowy pracownik doraźnie wyznaczony przez przełożonego do wykonania określonego zadania przy pomocy innych pracowników.

Zarówno pracodawcy, którzy zwłaszcza w małych firmach są równocześnie osobami bezpośrednio kierującymi pracownikami, jak i osoby kierujące pracownikami w imieniu pracodawców, są zobowiązania organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Chodzi tu głównie o respektowanie przepisów rozp. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, gdzie zostały określone wymagania dotyczące m.in. pomieszczeń i procesów pracy, oświetlenia, ogrzewania, i wentylacji, bezpiecznej obsługi maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych, transportu wewnętrznego i magazynowania, zwalczania hałasu i innych zagrożeń oraz wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. W tym obowiązku mieści się także przestrzeganie wymagań określonych w przepisach rozp. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej oraz rozporządzenia w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonane przez co najmniej dwie osoby.

Wielokrotnie już była mowa o konieczności wymagania, aby pracownicy przestrzegali przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Uzasadnienie takiej konieczności jest oczywiste, ale trzeba zwrócić uwagę, że w praktyce dosyć często można spotkać się z tolerowaniem przez kierowników przypadków nieprzestrzegania przepisów bhp przez podległych im pracowników. Nie wystarczy przy tym, że od czasu do czasu kierownik przypomni pracownikom o obowiązku stosowania się do przepisów i zasad bhp. W orzecznictwie Sądu Najwyższego jest ukształtowana zasada, że sam fakt wydania nakazu pracowania zgodnie z przepisami bhp lub zakazu stosowania niewłaściwych metod pracy, nie jest wystarczający, jeżeli kierownik zapomina o obowiązku dopilnowania, aby te nakazy i zakazy były przez pracowników przestrzegane. Bywa też, że sami kierownicy nie przestrzegają przepisów bhp, zapominając, że jest to ich ustawowy obowiązek wynikający z Kodeksu pracy.

Na ogół kierownik ma (powinien mieć) większą świadomość skutków nieprzestrzegania przepisów, co daje podstawę do surowszej odpowiedzialności za niereagowanie i dopuszczanie możliwości zaistnienia wypadku przy pracy. Kierownik, czyli osoba kierująca osobami, ma obowiązek organizowania stanowisk pracy zgodnie z przepisami bhp. Identycznie sformułowany obowiązek odnosi się do pracodawców. Jest jednak pewna różnica w wypełnianiu tego obowiązku przez pracodawcę i przez kierownika. Otóż warto pamiętać, że pracodawca ponosi odpowiedzialność za organizację stanowisk pracy w całej firmie, natomiast kierownik odpowiada tylko za przydzielony mu odcinek pracy!

Osoby kierujące pracownikami, które nie wykonują ciążących na nich obowiązków z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, podlegają karze grzywny (art. 283 k.p.).