Sylwester bez fajerwerków to bezprawie?

Przeczytaj także: Sylwester 2024: jak go spędzimy?

Coraz więcej miast i gmin bezprawnie wprowadza zakaz odpalania fajerwerków podczas lokalnych zabaw, a także stara się ograniczyć sprzedaż fajerwerków. Skutkuje to brakiem możliwości przeprowadzania profesjonalnych widowisk, nieuzasadnioną penalizacją ze strony służb porządkowych (np. poprzez wystawianie mandatów karnych) oraz wprowadzaniem dezinformacji nie tylko w przekazach medialnych, ale również i u konsumentów zainteresowanych korzystaniem z pirotechniki. A przecież przepisy ustawowe, a więc obowiązujące na terenie całego kraju jasno określają sposób korzystania z wyrobów pirotechnicznych poszczególnych klas oraz zawierają wytyczne co do miejsca ich sprzedaży i zabezpieczenia takich punktów.

Miasta i gminy mogą wydawać przepisy porządkowe, których nie regulują akty prawne obowiązujące na terenie całego kraju, czyli jedynie w sytuacjach gdy łącznie wystąpią następujące przesłanki (przepis art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym):

1. zakresu nieuregulowanego w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących (tzw. obiektywna luka prawna),
2. zagrożenia jednej z kategorii dóbr prawnie chronionych tj. życia lub zdrowia obywateli, porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego,
3. niezbędności (nieodzowności) podjęcia działań na rzecz ochrony zagrożonych dóbr.

Co to oznacza w zakresie korzystania z wyrobów pirotechnicznych, chociażby w tak istotnym dla wielu mieszkańców okresie noworocznym?

Wszelkie zakazy wydawane przez miasta i gminy dotyczące odpalania fajerwerków w Sylwestra są bezzasadne. Polskie prawo bezwzględnie obowiązujące na terenie całego kraju (tzw. akty wykonawcze) oraz unijne dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady jasno określają, że władze samorządowe nie mogą zabraniać, ograniczać lub utrudniać udostępniania na rynku wyrobów pirotechnicznych, które spełniają wymagania dyrektyw unijnych tj. są bezpieczne dla życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska naturalnego.

Co więcej, przepisy porządkowe, które wydają gminy lub miasta muszą dotyczyć specyfiki lokalnej (por. art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Oznacza to, że nie wolno wydawać przepisów porządkowych, które dotyczą zjawisk występujących na terenie całego kraju, a co za tym idzie także tych nawiązujących do wyrobów pirotechnicznych. Dlatego też objęcie kwestii fajerwerków reglamentacją lokalną – wobec jej ogólnokrajowego znaczenia – stanowiłoby przejaw wkroczenia przez władze gminy w sferę zastrzeżoną dla ustawodawcy.

Aneta Siwarga z