Urlop wypoczynkowy, bezpłatny, okolicznościowy i zdrowotny

Przeczytaj także: Urlop wypoczynkowy

URLOP PŁATNY I BEZPŁATNY

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy. Wyjątkiem od tej zasady jest tzw. urlop bezpłatny.

Zgodnie z art. 174 k.p. na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Jednakże za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. W takiej sytuacji, okres takiego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.



Urlop bezpłatny trwający krócej niż jeden miesiąc w ciągu roku kalendarzowego nie wpływa na ograniczenie uprawnień pracownika do urlopu wypoczynkowego. W przypadku korzystania z urlopu bezpłatnego przez okres dłuższy niż miesiąc, urlop wypoczynkowy ulega proporcjonalnemu skróceniu (art. 155 (2) k.p.).


URLOPY OKOLICZNOŚCIOWE

Urlop okolicznościowy to zwyczajowa nazwa na zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy z uwagi na określone okoliczności zaistniałe w sferze życia osobistego pracownika. Do tych okoliczności zalicza się ślub, urodzenie się dziecka pracownika lub śmierć osoby najbliższej. Zwolnienie od pracy z uwagi na okoliczności uzasadniające udzielenie urlopu okolicznościowego wiąże się z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za okres urlopu okolicznościowego. Urlop udzielany jest na wniosek pracownika.

Zagadnienia związane z urlopami okolicznościowymi § 15 określa Rozporządzenie z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Zgodnie z przywołanym przepisem pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:

• 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
• 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Wykorzystanie urlopu okolicznościowego związanego z urodzeniem się dziecka pracownika, powinno nastąpić w dniach następujących bezpośrednio po urodzeniu się dziecka, w szczególności w dniu powrotu matki z dzieckiem ze szpitala i następnym. Udzielenie takiego urlopu (właściwie zwolnienia od pracy) w terminie późniejszym, nie przypadającym bezpośrednio w dniu lub po dniu urodzenia dziecka jest możliwe, jeżeli pracownik udowodni, że w tym czasie ma załatwić sprawy administracyjne związane z urodzeniem dziecka (np. w USC).

URLOP ZDROWOTNY (DLA PORATOWANIA ZDROWIA)

Urlop zdrowotny lub też urlop dla poratowania zdrowia jest szczególnym rodzajem urlopu. Przepisy Kodeksu pracy nie zawierają regulacji w tym zakresie. Cechą szczególną tego typu urlopu jest założenie, iż nie jest on urlopem powszechnie dostępnym, a jest to rodzaj przywileju pracowników jedynie określonych grup zawodowych. Innymi słowy, urlop zdrowotny przyznawany jest obok podstawowych (powszechnych) uprawnień urlopowych i dotyczy tylko niektórych grup zawodowych, przewidziany w odrębnych regulacjach.
Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia mają np. nauczyciele, nauczyciele akademiccy, sędziowie, prokuratorzy, kuratorzy zawodowi, kontrolerzy NIK, pracownicy służby leśnej.

Przykładowo nauczycielom przysługuje urlop dla poratowania zdrowia po przepracowaniu co najmniej 7 lat, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku (art. 73 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela – t.j.. Urlopu takiego udziela na wniosek nauczyciela dyrektor szkoły.
Natomiast. Nauczycielowi akademickiemu, który nie ukończył 65 roku życia, zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy, po co najmniej 10 latach zatrudnienia w uczelni przysługuje prawo do płatnego urlopu dla poratowania zdrowia. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela się w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, jeżeli stan zdrowia wymaga powstrzymania się od pracy (art. 131 Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Urlopu udziela rektor.

Chcesz dodatkowych wyjaśnień? zadaj pytanie https://mikroporady.pl/pytania-do-eksperta/zadaj-pytanie