Sprzedaż towarów i usług do krajów UE i poza UE

Przeczytaj także: Jaka jest przyszłość polsko-niemieckiej współpracy handlowej?

Aspekty zakładania firmy w innym państwie

Zarejestrowanie swojej działalności w innym państwie to opcja możliwa, ale niewymagana. Aby sprzedawać towary i usługi za granicą, wystarczy dotychczasowa forma prawna firmy z siedzibą w Polsce. Jednocześnie – w myśl zasady swobody przedsiębiorczości kluczowej dla rynku wewnętrznego UE – obywatele państw członkowskich mogą zakładać swoje przedsiębiorstwa na terenie całej UE.

– Procedura rejestrowa będzie odbywać się wówczas zgodnie z prawem obowiązującym w państwie, w którym planujemy otworzyć działalność. Wobec tego niezbędna, a przy tym kosztowna, może okazać się pomoc specjalistów zaznajomionych z lokalnymi przepisami. Inny kraj bowiem, to inne formalności do spełnienia i dokumenty do złożenia, odmienny system podatkowy, różne stawki podatku dochodowego i ubezpieczeń społecznych oraz konieczność prowadzenia odrębnej rachunkowości, a więc kolejna trudność i dodatkowy koszt – objaśnia Miłosława Strzelec-Gwóźdź, partner w GP Kancelarii Radców Prawnych (gpkancelaria.pl).

Rozwiązanie to można więc rekomendować przedsiębiorcom gotowym podjąć się takich wyzwań proceduralnych i finansowych, opierającym swój biznes głównie na eksporcie towarów/usług, którym zależy na wzroście wiarygodności w oczach zagranicznych klientów lub na ewentualnych korzyściach podatkowych.

Być nadal polskim podmiotem gospodarczym

Drugim fundamentem wolności rynku wewnętrznego UE jest zasada swobody świadczenia usług.

– W tym miejscu należy rozróżnić pojęcie prowadzenia przedsiębiorczości i świadczenia usług transgranicznych – stwierdza radca prawny, dodając: – Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE prowadzenie przedsiębiorstwa to rzeczywiste kierowanie działalnością gospodarczą przez czas nieokreślony przy użyciu stałej infrastruktury. Swoboda świadczenia usług charakteryzuje się natomiast brakiem trwałego i ciągłego uczestnictwa w życiu gospodarczym państwa członkowskiego usługobiorcy.

Wobec tego swoboda świadczenia usług umożliwia przedsiębiorcom z państw UE udostępnianie swojej oferty klientom z innych krajów członkowskich bez konieczności rejestrowania tam swojej działalności. Rozwiązanie to jest z pewnością szybsze, tańsze i nie obliguje do podporządkowania się procedurom rejestrowym opartym na odmiennych od polskich przepisach czy do prowadzenia odrębnej rachunkowości. Tym niemniej – na potrzeby handlu wewnątrzwspólnotowego – trzeba zarejestrować się jako tzw. podatnik VAT-UE. Wymagane jest też posługiwanie się numerem NIP poprzedzonym kodem PL przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych.

Czyje prawo obowiązuje obie strony umowy?

E-sprzedaż na odległość rodzi następujące pytanie: które prawo reguluje umowę między stronami pochodzącymi z różnych krajów? Dyrektywa o handlu elektronicznym mówi, że prawo tego państwa, z którego pochodzi usługodawca. Jednak przepis ten nie dotyczy umów z konsumentami. Wówczas bowiem w zakresie przepisów konsumenckich obowiązuje prawo państwa pochodzenia konsumenta. Znajduje ono zastosowanie od momentu, gdy sprzedawca kieruje swoją działalność do tego kraju. Przy tym język i rodzaj waluty używane w serwisie przedsiębiorcy nie są wystarczającymi przesłankami działalności kierowanej. Trybunał Sprawiedliwości uznał za takie podanie numerów telefonicznych z międzynarodowym numerem kierunkowym, posługiwanie się domeną inną niż domena kraju pochodzenia usługodawcy, pozycjonowanie strony www w innych krajach, zamieszczanie opinii międzynarodowej klienteli czy listy krajów dostawy z opisami tras.

– Zgodnie z art. 3 ust. 1 rozp. Rzym I strony mogą też wybrać prawo właściwe dla konkretnej umowy. Wybór ten nie może jednak prowadzić do pozbawienia konsumenta wyższego poziomu ochrony niż ten gwarantowany przez prawo obowiązujące w jego kraju. Wiążące będzie zawsze prawo bardziej korzystne dla konsumenta – uczula ekspert i uspokaja jednocześnie: – Dyrektywa 2013/11/UE ujednoliciła rynek UE w zakresie handlu konsumenckiego, tak więc różnice pomiędzy prawodawstwem krajów członkowskich powinny być niewielkie.

Wybór prawa właściwego najlepiej jasno wskazać w postaci klauzuli w umowie. Jeśli strony go nie dokonają, a usługodawca nie kieruje swojej działalności do państwa konsumenta, będzie obowiązywać art. 4 rozp. Rzym I, który nie zapewnia szczególnej ochrony konsumentów, a za wiążące uznaje prawo państwa zwykłego pobytu usługodawcy.